Η προσπάθεια της Βόρειας Μακεδονίας να αναμορφώσει τον ενεργειακό της τομέα έλαβε νέα ώθηση αυτήν την εβδομάδα, μετά τη συνάντηση της υπουργού Ενέργειας Σάνια Μποζινόφσκα με τον πρέσβη της ΕΕ Μιχάλη Ρόκα στα Σκόπια, με σκοπό τη συζήτηση των μεταρρυθμίσεων και της χρηματοδότησης που υποστηρίζεται από την ΕΕ. Οι συνομιλίες υπογράμμισαν τον ρόλο των Βρυξελλών ως βασικού εταίρου στην πράσινη μετάβαση της χώρας, με περισσότερα από 5,2 εκατομμύρια ευρώ βοήθειας να αναμένεται να διατεθούν μέσω του πλαισίου IPA III της ΕΕ.
Η χρηματοδότηση θα στηρίξει θεσμικές και νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, θα ενισχύσει τη συνεργασία με τους δήμους και θα παράσχει τεχνική τεχνογνωσία για την εφαρμογή πολιτικών που επικεντρώνονται στις ανανεώσιμες πηγές και στο κλίμα. Η Μποζινόφσκα περιέγραψε την ΕΕ ως «στρατηγικό εταίρο» για τη διασφάλιση ενός βιώσιμου και ασφαλούς ενεργειακού μέλλοντος για τους πολίτες, ενώ ο Ρόκας επιβεβαίωσε εκ νέου τη δέσμευση των Βρυξελλών για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης της Βόρειας Μακεδονίας.
Η συνάντηση πραγματοποιείται καθώς η κυβέρνηση ετοιμάζει νέα ενεργειακή νομοθεσία και στρατηγικά έγγραφα σχεδιασμού, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ατζέντας μεταρρυθμίσεων που στοχεύει στην επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού του τομέα σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ.
Η βοήθεια της ΕΕ μέσω του IPA III – που καλύπτει την περίοδο 2021 έως 2027 – έχει καταστεί σωτήρια για τα Σκόπια, με τη στήριξη να στοχεύει στην πράσινη ατζέντα, στις μεταρρυθμίσεις διακυβέρνησης και στη βιώσιμη συνδεσιμότητα. Προηγούμενες αξιολογήσεις της χρηματοδότησης IPA το 2023 υπογράμμισαν την ανάγκη προστασίας των Δυτικών Βαλκανίων από ενεργειακούς κραδασμούς που συνδέονται με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα ωθούν τις χώρες να ευθυγραμμιστούν με τους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους της Ευρώπης.
Η χώρα, η οποία είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ από το 2009 και βρίσκεται σε μερικές διαπραγματεύσεις προσχώρησης από το 2022, επιδιώκει πρόοδο στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού, της απασχόλησης των νέων και των αναβαθμίσεων υποδομών, αλλά αντιμετωπίζει επίμονες προκλήσεις στη διοικητική ικανότητα και στη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ. Οι ενεργειακές μεταρρυθμίσεις θεωρούνται κρίσιμες τόσο για την εγχώρια ανθεκτικότητα όσο και για την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις ένταξης, όπως σημειώνουν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Με το νέο πακέτο IPA III, η ΕΕ στοχεύει να βοηθήσει τη Βόρεια Μακεδονία να ενισχύσει τους ενεργειακούς της θεσμούς και τη νομοθεσία, θέτοντας παράλληλα τα θεμέλια για μια ταχύτερη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές.
