Η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που θα εφαρμόσει σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης καθετοποιημένα και συνδυαστικά απ’ όλα τα μεγάλα ξενοδοχεία, με πιστοποίηση, ανοίγοντας το δρόμο για ένα βιώσιμο μέλλον. Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου με τίτλο «Φιλοξενία με Αξία για Όλους», που πραγματοποιήθηκε χθες στη Ρόδο.
Το συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος (ΞΕΕ) και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και αποτύπωσε ξεκάθαρα σαφή στροφή του ελληνικού ξενοδοχειακού κλάδου προς ένα πιο βιώσιμο μοντέλο λειτουργίας, αλλά με έντονες διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις κατηγορίες ξενοδοχείων.
Στο συνέδριο παρουσιάστηκε μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) και του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η οποία έδειξε πως ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ελληνικών ξενοδοχείων το 2024, με περίπου το 19% αυτών – δηλαδή 200 εκατ. ευρώ – να κατευθύνονται αποκλειστικά σε δράσεις βιωσιμότητας.
Η μελέτη που παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΤΕΠ και Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Γιώργος Πετράκος, αποτυπώνει την αλλαγή κουλτούρας στον εγχώριο ξενοδοχειακό κλάδο, που πλέον δείχνει να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις των καιρών, συμβαδίζοντας με τις διεθνείς τάσεις, όπως αυτές εκφράζονται και μέσω των φιλοξενούμενων επισκεπτών, που με τη σειρά τους, μεταφέρουν τη δική τους κουλτούρα σε όλη την ελληνική φιλοξενία.
Τα περισσότερα κεφάλαια για τις δράσεις βιωσιμότητας δαπανήθηκαν από τις τεσσάρων αστέρων μονάδες της χώρας μας, ήτοι 78 εκατ. ευρώ, οι 5άστερες δαπάνησαν 30 εκατ. ευρώ, οι τριών αστέρων 19 εκατ., οι δύο αστέρων 20 εκατ. και οι μονάδες με ένα αστέρι δαπάνησαν 21 εκατ. ευρώ. Κάτι που δείχνει ότι σταδιακά, καταγράφεται αλλαγή κουλούρας, σε όλων των βαθμίδων τις μονάδες και αυτό είναι ενθαρρυντικό.
Οι «πράσινες» επενδύσεις σε αριθμούς
Ανάμεσα στις δράσεις που απορρόφησαν μέρος του επενδυτικού αυτού κεφαλαίου, περιλαμβάνονται συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, συστήματα διαχείρισης νερού, ηλεκτρονικοί μετρητές, σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, συστήματα ανακύκλωσης κ.α. Πιο συγκεκριμένα:
- 73,3% των ξενοδοχείων διαθέτει πλέον κάρτα ενεργοποίησης παροχής ρεύματος στα δωμάτια
- 56,3% χρησιμοποιεί παγίδες στα παράθυρα για το A/C
- 35,2% έχουν αισθητήρες κίνησης στους κοινόχρηστους χώρους
- Το 9,9% διαθέτει πλέον BMS (Building Management System), έναντι μόλις 6,3% το 2020
Ηλεκτροκίνηση και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η αύξηση της παρουσίας σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων που διαθέτουν τέτοιους σταθμούς αυξήθηκαν από 21,3% το 2020 σε 65,3% το 2024, ενώ και οι χαμηλότερες κατηγορίες (έως και δύο αστέρων) καταγράφουν ανοδικές τάσεις. Τα ξενοδοχεία τεσσάρων αστέρων πλέον αύξησαν τους σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στο 28,5% το 2024, έναντι 11,5% που ήταν στα τέλη του 2020, ενώ των τριών αστέρων, ανέβηκαν στο 13,2%, έναντι μόλις 2,8% το 2020.
Η προσθήκη φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων δεν είναι μόνο ένα μέτρο περιβαλλοντικής ευαισθησίας, αλλά και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς προσελκύει πελάτες με οικολογική συνείδηση, επισημαίνει η μελέτη.
Στον τομέα της Θέρμανσης, ψύξης και ενεργειακής αποδοτικότητας η έρευνα αναφέρει μεταξύ άλλων ότι τα συστήματα ψύξης-θέρμανσης έχουν εκσυγχρονιστεί σημαντικά:
- 74,1% των ξενοδοχείων χρησιμοποιεί A/C υψηλής ενεργειακής κλάσης
- 21,9% έχουν ενσωματώσει αντλίες θερμότητας
- 36,2% προσφέρουν αυτόνομη ρύθμιση θερμοκρασίας ανά δωμάτιο
Ωστόσο, υπάρχουν και ξενοδοχεία που εξακολουθούν να βασίζονται σε ενεργειακά τζάκια ή ακόμα και σε συστήματα CHP (συμπαραγωγής), με μικρότερα ποσοστά (6,8% και 1,7% αντίστοιχα).
Διαχείριση νερού και ευαισθητοποίηση πελατών
Σημαντικές είναι οι προσπάθειες για εξοικονόμηση νερού:
- Το 53,7% εφαρμόζει πολιτική επαναχρησιμοποίησης πετσετών
- Το 53% έχει εγκαταστήσει καζανάκια μειωμένης κατανάλωσης
- Από το 24% το 2023, πλέον το 32% διαθέτει σύστημα παρακολούθησης της κατανάλωσης νερού
- Μόλις 5,9% των ξενοδοχείων με πισίνα χρησιμοποιούν θαλασσινό νερό, στοιχείο που δείχνει ακόμα σημαντικά περιθώρια βελτίωσης
Συνάμα, αυξήθηκε από το 20% στο 30% το ποσοστό των ξενοδοχείων που ενημερώνουν τους πελάτες για τη συμβολή τους στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. Σημειώνεται πως τα ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων, αποτελούν το 27% του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας μας, που αντιστοιχεί στο 54% των δωματίων.
Πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης και κουλτούρα
Φυσικά, μένει ακόμη πολύς δρόμος να καλυφτεί για μια συλλογική κουλτούρα «πράσινης» λειτουργίας και βιωσιμότητας, καθώς μολονότι το 73% των ξενοδόχων δηλώνει πως έχει θέσει στόχους μείωσης κατανάλωσης ενέργειας, μόλις το 21% παρακολουθεί συστηματικά τις καταναλώσεις με ειδικά συστήματα. Αντίστοιχα, ενώ το 49,5% διαθέτει Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, μόλις το 13,4% έχει προχωρήσει σε κάποια πιστοποίηση για περιβαλλοντική διαχείριση ή αειφορία.
Όπως συμπεραίνει η μελέτη, η συνολική εικόνα δείχνει μια δυναμική αλλά ανομοιογενή πορεία προς τη βιωσιμότητα. Τα μεγάλα, σύγχρονα ξενοδοχεία πρωτοπορούν στις επενδύσεις και στις τεχνολογικές λύσεις, ενώ οι μικρότερες μονάδες ακολουθούν πιο συντηρητικά, συχνά λόγω περιορισμένων πόρων και τεχνογνωσίας.
Αυτό υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη για ενημέρωση και επιμόρφωση, για κίνητρα και επιδοτήσεις σε έργα τεχνολογικής αναβάθμισης με στόχο την βιώσιμη ανέλιξή τους, και για στρατηγική υποστήριξη από την Πολιτεία και τους τοπικούς φορείς, τονίζει η μελέτη.
Σε δήλωση του ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «το στοίχημα της βιωσιμότητας απαιτεί ευθύνη στην πράξη. Για αυτό και η Φιλοξενία πρωταγωνιστεί στο άνοιγμα του δρόμου προς ένα βιώσιμο αύριο, επιβεβαιώνοντας τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στον παγκόσμιο τουρισμό. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος. Βιώσιμη φιλοξενία σημαίνει βιώσιμα ξενοδοχεία και βιώσιμοι προορισμοί. Ο κλάδος μας έχει μπει μπροστά για να κατακτήσουμε αυτό τον στόχο, αλλά σίγουρα έχουμε δρόμο μπροστά μας κι απαιτούνται τρεις κρίσιμες προϋποθέσεις: Χρηματοδοτικοί πόροι και εργαλεία, συνεργασία και όραμα από τις ηγεσίες».
