Την ανάγκη για ταχεία ενίσχυση των διασυνοριακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, αλλά και για πιο αποδοτική αξιοποίηση του υφιστάμενου δυναμικού υπογράμμισε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ και Αντιπρόεδρος της Eurelectric, Γιώργος Στάσσης, στο πλαίσιο του Power Summit 2025 που διεξήχθει στις Βρυξέλλες.
Ο Γιώργος Στάσσης αναφέρθηκε στις δυσλειτουργίες του προηγούμενου καλοκαιριού, όταν οι διασυνδέσεις δεν λειτούργησαν αποτελεσματικά, συμβάλλοντας στην εκτίναξη των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά: «Πέρυσι το καλοκαίρι είδαμε ότι οι υφιστάμενες διασυνδέσεις δεν δούλεψαν σωστά και αυτό πρέπει να το διορθώσουμε», σχολιάζοντας την εκρηκτική αύξηση που καταγράφηκε στις τιμές της ενέργειας στην ΝΑ Ευρώπη και τις τεράστιες αποκλίσεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η ανάγκη αυτή αποκτά χαρακτήρα επείγοντος ενόψει του καλοκαιριού, με την προοπτική επανάληψης μιας νέας «τέλειας καταιγίδας» στην περιοχή να αποτελεί βασικό θέμα δημόσιας συζήτησης.
Η Γενική Διευθύντρια της DG Energy της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ditte Juul Jorgensen μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, παραδέχθηκε εμμέσως τον κίνδυνο επανάληψης της περσινής «μίνι κρίσης» στην αγορά ρεύματος, αποδίδοντας την αστάθεια σε παρατεταμένους καύσωνες, χαμηλή υδροηλεκτρική παραγωγή και περιορισμένη διασυνδεσιμότητα. Παράλληλα, ανακοίνωσε τη συγκρότηση ειδικής ομάδας Task Force με στόχο την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που διαιρούν την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας σε ζώνες με μεγάλες αποκλίσεις τιμών, σε βάρος κυρίως των χωρών της ΝΑ Ευρώπης.
Η ελληνική πλευρά αναμένεται να αναδείξει το θέμα αυτό στη σχετική Task Force, εστιάζοντας όχι μόνο στην ανάγκη επιτάχυνσης των νέων έργων διασύνδεσης —που είναι μακροπρόθεσμα— αλλά και στη βελτιστοποίηση της χρήσης των υφιστάμενων. Ειδικότερα, ζητείται η επανεξέταση του αλγορίθμου που καθορίζει τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς διαπιστώνεται ότι δεν αξιοποιείται επαρκώς η διαθέσιμη μεταφορική ικανότητα, με αποτέλεσμα οι χώρες της ΝΑ Ευρώπης (όπως η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία) να τίθενται συστηματικά σε μειονεκτική θέση έναντι της Κεντρικής Ευρώπης.
Η συζήτηση για τη σταθερότητα της αγοράς και την ανάγκη ρυθμιστικής συνέπειας αποτέλεσε βασικό άξονα της παρέμβασης του κ. Στάσση, ο οποίος τόνισε ότι "η ενεργειακή αγορά χρειάζεται σταθερότητα". Όπως εξήγησε, δεν είναι βιώσιμο το κάθε χρόνο να αλλάζουν οι κανόνες τιμολόγησης, καθώς κάτι τέτοιο αποθαρρύνει τις επενδύσεις και αυξάνει το κόστος κεφαλαίου.
Σε παρόμοιο τόνο, η κ. Jorgensen δήλωσε ότι η Κομισιόν εργάζεται για την κατάρτιση ενός ενιαίου ρυθμιστικού πλαισίου, με στόχο την ενίσχυση του εξηλεκτρισμού, την απανθρακοποίηση και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών. Την ίδια στιγμή, οι υδροηλεκτρικές «εφεδρείες» βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, εντείνοντας την εξάρτηση από ακριβότερες συμβατικές μονάδες σε περιόδους υψηλής ζήτησης.
Η αναζήτηση κοινής γραμμής δράσης ενόψει καλοκαιριού αναμένεται να τεθεί επί τάπητος στη Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 16 Ιουνίου, με Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία να εξετάζουν την ενεργοποίηση συντονισμένου μετώπου. Μέχρι στιγμής, πάντως, η ειδική Task Force της ΕΕ δεν έχει παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις, γεγονός που δημιουργεί ανησυχία καθώς πλησιάζει το κρίσιμο θερινό διάστημα.
Το μπλακ άουτ στην Ιβηρική δεν ακυρώνει την πράσινη μετάβαση
Την ανάγκη ενίσχυσης της ενεργειακής ανθεκτικότητας και της τεχνολογικής ετοιμότητας των ευρωπαϊκών υποδομών υπογράμμισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, με αφορμή το πρόσφατο μπλακάουτ στην Ιβηρική Χερσόνησο.
Όπως τόνισε, το περιστατικό όχι μόνο δεν αναιρεί τη σημασία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), αλλά αντίθετα αναδεικνύει πόσο κρίσιμο είναι να ενισχυθούν οι μηχανισμοί σταθερότητας και η τεχνολογική πρόοδος, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία του συστήματος. «Το γεγονός αυτό δεν ακυρώνει την πράσινη μετάβαση, αλλά μας υπενθυμίζει πόσο εξαρτημένες είναι οι κοινωνίες μας από την ενέργεια», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος ειδικότερα στην περίπτωση της Ισπανίας, ο κ. Στάσσης επισήμανε ότι, αν και οι ακριβείς αιτίες του μπλακάουτ δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί, το περιστατικό προσφέρει πολύτιμα διδάγματα. «Όλοι έχουμε να μάθουμε από την περίπτωση της Ισπανίας», είπε, υπενθυμίζοντας ότι η χώρα ήταν πρωτοπόρος στην ανάπτυξη των ΑΠΕ, γεγονός που τη βοήθησε να διαχειριστεί πιο αποτελεσματικά την ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση των τελευταίων ετών.
Ο κ. Στάσσης σημείωσε επίσης ότι η διακοπή είχε σημαντικό, έστω και πρόσκαιρο, αντίκτυπο στο ΑΕΠ της Ισπανίας, ωστόσο δεν πρέπει να επισκιάζει τη συνολική πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της καθαρής ενέργειας. Παράλληλα, εξέφρασε την πεποίθηση ότι τα συμπεράσματα από τη διερεύνηση του συμβάντος θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στην πράσινη μετάβαση και θα συμβάλουν στη θωράκιση της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας.