Η 10η Σεπτεμβρίου είναι η καταληκτική προθεσμία υποβολής προσφορών στον μεγάλο διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε τέσσερα θαλάσσια blocks, νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου. Με τεράστιο ενδιαφέρον αναμένεται το γεγονός της υποβολής επίσημης προσφοράς από τη Chevron, ένας από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς κολοσσούς παγκοσμίως, σε συνέχεια της εκδήλωσης ενδιαφέροντος που υπέβαλε.
Οι διεκδικητές
Η προκήρυξη αφορά τα blocks «Νότια της Πελοποννήσου», «Νότια της Κρήτης I και II» καθώς και το «Α2». Η Chevron, που ήδη δραστηριοποιείται στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τα blocks της Κρήτης, ενώ η HELLENiQ ENERGY για το «Α2». Η συμμετοχή της Chevron στον διαγωνισμό για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες θεωρείται σχεδόν βέβαιη καθώς η εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα θαλάσσια blocks ήταν αυτή που οδήγησε στην πρόκληση του διεθνούς διαγωνισμού.
Η διαδικασία
Μετά την 10η Σεπτεμβρίου, θα ακολουθήσουν 60 ημέρες για την αξιολόγηση των προσφορών και άλλες 60 ημέρες για την υπογραφή των συμβάσεων μίσθωσης, η οποία εν συνεχεία θα πρέπει να κυρωθεί με νόμο από τη Βουλή. Οι εταιρείες θα αξιολογηθούν βάσει αυστηρών τεχνικών και οικονομικών κριτηρίων: εμπειρία σε μεγάλα βάθη, οικονομική επάρκεια, περιβαλλοντική διαχείριση, συνέπεια σε προηγούμενες παραχωρήσεις. Η κυβέρνηση θα επιθυμούσε μέχρι το τέλος του 2025 να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία, ώστε να ξεκινήσει η ενεργός φάση ερευνών.
Τουρκολιβυκό μνημόνιο
Πέρα όμως από την οικονομική σημασία, ο διαγωνισμός έχει έντονη γεωπολιτική διάσταση. Η πιθανή εμπλοκή της Chevron υπονομεύει ευθέως το τουρκολιβυκό μνημόνιο, προκαλώντας την αντίδραση της Άγκυρας. Οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν ότι «η Αθήνα ανοίγει την πόρτα της κρίσης» δείχνουν την πρόθεση της Τουρκίας να επιστρέψει σε κλίμα έντασης, προβάλλοντας εκ νέου το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Λιβύη, υπό την κυβέρνηση Ντμπεϊμπά, παίζει διπλό παιχνίδι: προς τη διεθνή κοινότητα εμφανίζεται να υιοθετεί χάρτες που αμφισβητούν την ελληνική ΑΟΖ, ενώ στους δικούς της διαγωνισμούς τηρεί πιο «νομιμόφρονα» στάση, γνωρίζοντας ότι μόνο έτσι μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις από κολοσσούς όπως η Chevron και η ExxonMobil.