Καθώς η Κίνα και οι ΗΠΑ μειώνουν την πολιτική στήριξη προς τους τομείς της ηλιακής ενέργειας, η Goldman Sachs εξετάζει τους παράγοντες που προκάλεσαν την άνθηση της ηλιακής ενέργειας και τις προοπτικές για βραδύτερη ανάπτυξη των παγκόσμιων ηλιακών εγκαταστάσεων.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει, η αύξηση της παραγωγής ηλιακής ενέργειας είναι η ταχύτερη στην ιστορία της ηλεκτρικής ενέργειας, φτάνοντας τις 2.129 TWh σε 11 χρόνια από την απογείωσή της. Η ηλιακή ενέργεια έχει οδηγήσει το 8% της παγκόσμιας παραγωγής ενέργειας τους τελευταίους 12 μήνες.
Η Goldman μειώνει την εκτίμησή για τις παγκόσμιες εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας λόγω της μειωμένης πολιτικής υποστήριξης της Κίνας, αλλά εξακολουθεί να αναμένει ταχεία ανάπτυξη. Εκτιμά ότι οι παγκόσμιες εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας θα αυξηθούν στα 914 GW το 2030, 57% πάνω από το επίπεδο του περασμένου έτους.
Οι πολιτικές της Κίνας αφαίρεσαν 1) την πρόσβαση στο δίκτυο για όλα τα νέα μεγάλης κλίμακας εμπορικά και βιομηχανικά ηλιακά έργα και 2) τους εγγυημένους όγκους και τιμές στο δίκτυο για νέα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Στις ΗΠΑ, η Goldman δεν αναμένει ότι ο νόμος One Big Beautiful Bill θα επηρεάσει σημαντικά τις εξελίξεις στην ηλιακή ενέργεια μέχρι το 2030, επειδή τα περισσότερα έργα έχουν επωφεληθεί ή θα επωφεληθούν από την πρόβλεψη σχετικά με τις προϋποθέσεις για φορολογικές πιστώσεις πριν από την προθεσμία των μέσων του 2026. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη αναθεώρηση των κανόνων εφαρμογής από την κυβέρνηση ενέχει κινδύνους για τις ηλιακές εγκαταστάσεις από το 2028 και μετά, όπως σημειώνει.
Δομικοί παράγοντες πίσω από την εκτόξευση
Η ηλιακή ενέργεια, η οποία έχει ξεπεράσει σταθερά τις προσδοκίες, είναι πιθανό να καλύψει ένα υψηλό μερίδιο της μακροπρόθεσμης παγκόσμιας ζήτησης ενέργειας, επειδή τρεις μη πολιτικοί παράγοντες της εκτίναξής της φαίνονται διαρθρωτικοί, όπως σημειώνει η Goldman Sachs.
Πρώτον, έχει μειωθεί απότομα το κόστος των ηλιακών πάνελ. Συγκεκριμένα, η αμερικάνικη τράπεζα εκτιμά ότι το κόστος τείνει να μειώνεται κατά 20% εάν η σωρευτική παραγωγή διπλασιαστεί. Το κόστος επένδυσης έχει μειωθεί ταχύτερα για τα πάνελ από ό,τι για οποιοδήποτε άλλο επενδυτικό προϊόν στη σύγχρονη ιστορία, συμπεριλαμβανομένων των υπολογιστών και του εξοπλισμού επικοινωνιών.
Δεύτερον, το οριακό κόστος καυσίμου της ηλιακής ενέργειας είναι μηδενικό.
Τρίτον, τα ηλιακά πάνελ είναι αρθρωτά, καθώς διατίθενται σε μικρά μεγέθη, διαθέσιμα σε σταθερές τιμές, γεγονός που διευκολύνει τη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου δικτύου. Αντίθετα, οι σταθμοί παραγωγής θερμικής ή πυρηνικής ενέργειας είναι συνήθως μεγάλοι με υψηλό σταθερό κόστος.
Αυτός ο συνδυασμός μηδενικού οριακού κόστους καυσίμου και αποκεντρωμένης παραγωγής, καθώς και ο ευνοϊκός πιθανός αντίκτυπός τους στην ενεργειακή ασφάλεια και τις εκπομπές άνθρακα, πιθανότατα εξηγεί την ισχυρή υποστήριξη του κόσμου για την ηλιακή ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, τονίζει η Goldman.
Η ασταθής παροχή ενέργειας μπορεί να περιορίσει τη ζήτηση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας
Οποιαδήποτε επιβράδυνση στην ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας είναι πιθανό να προέλθει από τη μειωμένη πολιτική υποστήριξη και από την αστάθεια της παροχής ενέργειας και όχι από τα σημεία συμφόρησης της προσφοράς ηλιακών πάνελ, επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα.
Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνει τις βασικές προκλήσεις που θέτει η άνθηση της ηλιακής ενέργειας στην αστάθεια της παροχής ενέργειας, στις τιμές ενέργειας και, τελικά, στη ζήτηση των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας για ηλιακές εγκαταστάσεις.
Πρόκληση 1: Αναντιστοιχίες Ζήτησης-Προσφοράς
Η διακοπτόμενη ή μη διανομή της ηλιακής ενέργειας - η αδυναμία ενεργοποίησης ή απενεργοποίησης της ηλιακής ενέργειας λόγω της εξάρτησής της από το διαθέσιμο ηλιακό φως - μπορεί να προκαλέσει σημαντικές αναντιστοιχίες μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης ενέργειας και, ως εκ τούτου, αστάθεια των τιμών, σημειώνει η Goldman.
Η αυξημένη προσφορά μπορεί να οδηγήσει σε περικοπές της ηλιακής ενέργειας για οικονομικούς λόγους, όταν οι τιμές χονδρικής γίνονται αρνητικές ή για λόγους που σχετίζονται με την χωρητικότητα του δικτύου.
Οι αρνητικές τιμές είναι συχνές κατά τις ώρες ηλιοφάνειας σε αγορές πλεονάζουσας προσφοράς, όπου η μη παραγωγή είναι τόσο ακριβή που οι παραγωγοί… πληρώνουν τους καταναλωτές για να πάρουν την ηλεκτρική τους ενέργεια. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει, το μερίδιο των αρνητικών ωριαίων τιμών χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στη Νότια Αυστραλία έχει αυξηθεί από 5% το 2017 σε πάνω από 25% το 2024. Από την άλλη πλευρά, οι τιμές μπορούν να αυξηθούν σε περιόδους με περιορισμένο ηλιακό φως αλλά ισχυρή ζήτηση, προσθέτει η αμερικάνικη τράπεζα.
Πρόκληση 2: Αξιοπιστία
Η αύξηση της ηλιακής ενέργειας παρουσιάζει επίσης κρίσιμες προκλήσεις αξιοπιστίας και, σε ακραίες περιπτώσεις, blackout όπως στην Ισπανία και την Πορτογαλία στις 28 Απριλίου. Η βασική αιτία της διακοπής ρεύματος πιθανότατα ήταν η ανεπαρκής «σύγχρονη» δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας, η οποία προς το παρόν συμπίπτει με τα υψηλά μερίδια παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας.
Οι πιο ασταθείς αλλά κατά μέσο όρο χαμηλότερες και συχνά αρνητικές τιμές ενέργειας - όπου οι εταιρείες κοινής ωφέλειας πρέπει να πληρώνουν τους πελάτες για να αγοράζουν ενέργεια - και οι κίνδυνοι αξιοπιστίας ενδέχεται να περιορίσουν την όρεξη των εταιρειών κοινής ωφέλειας για πρόσθετη ηλιακή δυναμικότητα.
Διατήρηση της ανάπτυξης
Η περαιτέρω σημαντική ανάπτυξη της ηλεκτρικής ενέργειας πιθανότατα θα απαιτήσει τον περιορισμό της εμφάνισης 1) αρνητικών ή πολύ χαμηλών τιμών (ή την εγγύηση ελάχιστων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας) και 2) υπερβολικών διακυμάνσεων στη συχνότητα ισχύος μέσω τεσσάρων πιθανών καναλιών, τονίζει η Goldman, τα εξής:
Πρώτον, οι επενδύσεις και οι τεχνολογικές βελτιώσεις στις μπαταρίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ευθυγράμμιση της ασταθούς προσφοράς και ζήτησης ηλιακής ενέργειας με την πάροδο του χρόνου. Πολλά νέα ηλιακά έργα κλίμακας κοινής ωφέλειας είναι έργα «σταθερής ηλιακής ενέργειας» συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών. Ωστόσο, οι μπαταρίες αποτελούν το μεγαλύτερο κόστος των σταθερών ηλιακών έργων και συνήθως καλύπτουν μόνο λίγες ώρες και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αρκετές ημέρες/εβδομάδες απωλειών ηλιακής ενέργειας.
Δεύτερον, οι επενδύσεις σε χωρητικότητα μεταφοράς μπορούν να βοηθήσουν στην ευθυγράμμιση της ζήτησης και της προσφοράς σε ολόκληρο το διάστημα.
Τρίτον, η συνολικά ταχύτερη αύξηση της ζήτησης ενέργειας - πιθανώς ωθούμενη από χαμηλότερες τιμές (που προκαλούνται από την υψηλότερη προσφορά ηλιακής ενέργειας) ή από υψηλότερες ανάγκες σε τεχνητή νοημοσύνη - μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ευθυγράμμιση της ζήτησης και της προσφοράς μακροπρόθεσμα.
Τέταρτον, τεχνολογίες όπως οι μετατροπείς μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου μη αξιοπιστίας της χωρητικότητας στην ηλεκτρική ενέργεια.
Οποιαδήποτε επιβράδυνση στην ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας είναι επομένως πιο πιθανό να προέλθει από την επιβράδυνση της αύξησης της ζήτησης από τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας παρά από τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά ηλιακών πάνελ, τονίζει η Goldman, κάτι που είναι απίθανο για τρεις λόγους.
Πρώτον, υπάρχει άφθονη πλεονάζουσα χωρητικότητα στον τομέα των ηλιακών πάνελ, με το παραγωγικό δυναμικό της Κίνας από μόνο του να καλύπτει το 200% της παγκόσμιας ζήτησης το 2024.
Δεύτερον, παρόλο που η ηλιακή ενέργεια έχει γίνει ο μεγαλύτερος τομέας ενεργειακής μετάβασης τόσο για τη ζήτηση χαλκού όσο και για το αλουμίνιο, η ζήτηση μετάλλων ανά GW ηλιακής χωρητικότητας παρουσιάζει πτωτική τάση λόγω της σημαντικής υποκατάστασης μετάλλων σε ηλιακές μονάδες.
Τρίτον, η συνεχιζόμενη μείωση της ζήτησης από τον τομέα ακινήτων της Κίνας απελευθερώνει την προσφορά βασικών μετάλλων για την κάλυψη της ταχείας αύξησης της ζήτησης για ηλιακές εγκαταστάσεις.
