Ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα μιας κλιματικής "τομής" καθώς τα ορυκτά καύσιμα τελειώνουν, δήλωσε την Τρίτη ο επικεφαλής του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και κάλεσε τα κράτη να στηρίξουν τις καθαρές μορφές ενέργειας.
Πάνω από εννέα στα 10 έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως είναι πλέον φθηνότερα από τις εναλλακτικές λύσεις ορυκτών καυσίμων. Η ηλιακή ενέργεια είναι περίπου 41% φθηνότερη από την εναλλακτική λύση ορυκτών καυσίμων με το χαμηλότερο κόστος και η χερσαία αιολική παραγωγή κοστίζει λιγότερο από το μισό σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Το κόστος έχει μειωθεί λόγω της ολοένα και ευρύτερης χρήσης των τεχνολογιών, της τεράστιας εστίασης στην κατασκευή προϊόντων χαμηλών εκπομπών άνθρακα στην Κίνα και της ραγδαίας αύξησης των επενδύσεων στον τομέα, που έφτασαν τα 2 δισ. δολάρια πέρυσι.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες σχολίασε: "Οι επενδύσεις σε άνθρακα είναι πολύ σημαντικές για την οικονομία: "Βρισκόμαστε στο κατώφλι μιας νέας εποχής. Τα ορυκτά καύσιμα 'τελειώνουν'. Ο ήλιος ανατέλλει σε μια εποχή καθαρής ενέργειας".
Ο Γκουτέρες ανέφερε ότι τα κράτη που επιδιώκουν ενεργειακή ασφάλεια έναντι γεωπολιτικών απειλών και χαμηλότερο κόστος για τους καταναλωτές εν μέσω μιας παγκόσμιας κρίσης κόστους ζωής πρέπει να επιλέξουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. "Η μεγαλύτερη απειλή για την ενεργειακή ασφάλεια σήμερα είναι τα ορυκτά καύσιμα. Αφήνουν τις οικονομίες και τους ανθρώπους στο έλεος των κλυδωνισμών των τιμών, των διαταραχών του εφοδιασμού και των γεωπολιτικών αναταραχών", είπε. "Δεν υπάρχουν αιχμές τιμών για το ηλιακό φως. Δεν υπάρχουν εμπάργκο για την αιολική ενέργεια".
Ωστόσο, η ζήτηση ενέργειας εξακολουθεί να αυξάνεται, καθώς οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τα ανεκτά επίπεδα σε πολλές χώρες, και λόγω της ραγδαίας αύξησης της ζήτησης ενέργειας για τα data centers, ιδίως της τεχνητής νοημοσύνης. Εάν έστω και ένα μέρος αυτής της αύξησης διοχετευθεί στα ορυκτά καύσιμα, θα είναι αδύνατον να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, όπως έχουν δεσμευθεί τα κράτη.
Ο ΓΓ του ΟΗΕ κάλεσε τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας να δεσμευτούν ότι θα προμηθεύονται το 100% των αναγκών τους σε ηλεκτρική ενέργεια από πηγές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα έως το 2030.
Τα κράτη υποχρεούνται πλέον να καταρτίσουν ένα νέο εθνικό σχέδιο για τις εκπομπές αερίων στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα. Ο Γκουτέρες ανέφερε ότι έχει νόημα -οικονομικά- για τα κράτη να χρησιμοποιήσουν αυτά τα σχέδια, τα οποία πρέπει να υποβληθούν τον Σεπτέμβριο, για να στηρίξουν την ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα και να μειώσουν τα δισεκατομμύρια των επιδοτήσεων που εξακολουθούν να πηγαίνουν στα ορυκτά καύσιμα.
"Αυτός ο μετασχηματισμός αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και την ασφάλεια των ανθρώπων. Αυτή είναι η έξυπνη οικονομία", δήλωσε σε ομιλία του στη Νέα Υόρκη, ο Αντόνιο Γκουτέρες. "Έχουμε περάσει το σημείο χωρίς επιστροφή [στα ορυκτά καύσιμα]".
Ο Φραντσέσκο Λα Κάμερα, γενικός διευθυντής της Irena, δήλωσε: "Η ανταγωνιστικότητα του κόστους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι η σημερινή πραγματικότητα. Η νέα ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας υπερτερεί έναντι των ορυκτών καυσίμων ως προς το κόστος, προσφέροντας μια σαφή πορεία προς μια οικονομικά προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια".
Σημείωσε ακόμη ότι "η πρόοδος [στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας] δεν είναι εγγυημένη. Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, οι εμπορικοί δασμοί και οι περιορισμοί στον εφοδιασμό υλικών απειλούν να επιβραδύνουν τη δυναμική και να αυξήσουν το κόστος".
Ο Bill Hare, διευθύνων σύμβουλος του think tank Climate Analytics, δήλωσε ότι οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το εξής: "Οποιαδήποτε επένδυση σε νέα ορυκτά καύσιμα είναι ένα ανόητο στοίχημα, ενώ η ένταξη στην κούρσα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να αποφέρει μόνο οφέλη - όχι μόνο θέσεις εργασίας και φθηνότερη ενέργεια σε σταθερές τιμές, αλλά ενεργειακή ανεξαρτησία και πρόσβαση εκεί όπου χρειάζεται περισσότερο. Οι αναπτυσσόμενες περιοχές, όπως η Αφρική, έχουν τεράστιες ανάγκες πρόσβασης στην ενέργεια και ακόμη μεγαλύτερες ανανεώσιμες πηγές. Αυτό που χρειάζονται τώρα είναι η διεθνής χρηματοδότηση για να συμμετάσχουν στην επανάσταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας".
