Μέσω Ελλάδος, πλέον, και από το FSRU της Αλεξανδρούπολης γίνεται η τροφοδοσία της Ουκρανίας με φυσικό αέριο, καθώς μάλιστα, υλοποιείται και το πλάνο ολικής αποδέσμευσης της Ευρώπης από τους ενεργειακούς πόρους της Ρωσίας.
Ειδικότερα, η Ουκρανία τροφοδοτείται με Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο, που έρχεται, κατά κύριο λόγο με ελληνόκτητα πλοία, καθώς οι Έλληνες εφοπλιστές κυριαρχούν στον κλάδο μεταφοράς LNG, στην Αλεξανδρούπολη ή και στη Ρεβυθούσα κι αφού επαναεριοποιηθεί, μέσω του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου αλλά και του “Κάθετου Διαδρόμου” προωθείται στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ουκρανία.
Αυτό καταδείχθηκε και με τον πλέον εμφατικό τρόπο, την περασμένη Παρασκευή, κατά τη νέα δημοπρασία για το μηνιαίο ειδικό προϊόν μεταφοράς φυσικού αερίου “Route 1”, που πραγματοποιήθηκε από κοινού από τον ΔΕΣΦΑ και τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς (TSOs) της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Μολδαβίας (VestMoldTransgaz) και της Ουκρανίας (GTSOU).
Συγκεκριμένα, στη δημοπρασία που αφορά τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία μέσω της Διαβαλκανικής οδού (Trans-Balkan), δεσμεύτηκε για τον μήνα Νοέμβριο συνολική ποσότητα 6.320.000 KWh/ημέρα (6,32 GWh/ημέρα) από τρεις (3) χρήστες.
Η εξέλιξη αυτή “αναδεικνύει τον ρόλο της Ελλάδας ως στρατηγικού ενεργειακού κόμβου για τη Νοτιοανατολική και Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη, καθώς και τη δυναμική του Κάθετου Διαδρόμου να εδραιωθεί ως η νέα ενεργειακή ραχοκοκαλιά της Ευρώπης — μια αξιόπιστη και ανταγωνιστική εναλλακτική διαδρομή για την προμήθεια διαφοροποιημένων ποσοτήτων φυσικού αερίου από το Νότο στον Βορρά” ανέφεραν πηγές του ΥΠΕΝ, με αιχμή τις εξελίξεις αυτές,
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πληροφορίες, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, μαζί με την ελβετική Axpo Trading και την ουκρανική DTEΚ δέσμευσαν το 30% της δυναμικότητας, στην πρώτη αυτή δημοπρασία του βελτιωμένου προϊόντος δυναμικότητας «Route 1», το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα από τις Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές προς διάθεση για περίοδο έξι (6) μηνών, έως και τον Απρίλιο του 2026, με στόχο την κάλυψη των άμεσων ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας.
Η ΔΕΠΑ
Ιδιαίτερη σημασία στο νέο αυτό “ενεργειακό χάρτη” που διαμορφώνεται έχει το γεγονός ότι μια κρατική ελληνική εταιρεία, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, με νέες προοπτικές ανάπτυξης και σχετικό πλάνο, με αναφορά στην ευρύτερη περιοχής (π.χ. Αλβανία για παραγωγή ρεύματος κτλ) αναδεικνύεται σε κομβικό “παίκτη”. Ουσιαστικά και με την κίνηση αυτή “σφραγίζεται” η αλλαγή που έχει συντελεστεί στην πορεία της ΔΕΠΑ, που από εκεί που μέχρι πρότινος έπαιζε ρόλο, μόνο, εισαγωγέα αερίου και μάλιστα, κατά κύριο λόγο, ρωσικού εξελίσσεται σε “ολιστικό παίκτη”.
Πέρα, πάντως, από την ενεργοποίηση της ΔΕΠΑ, απότοκο κεντρικών πολιτικών επιλογών, σημαντικό ρόλο στη θετική έκβαση της δημοπρασίας της Παρασκευής, έπαιξε, με βάση το ΥΠΕΝ, έπαιξε η συνάντηση των Διαχειριστών που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο στην Αθήνα, παρουσία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με αποτέλεσμα την μεσοσταθμική μείωση των τελών διέλευσης κατά 10%, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση της δημοπρασίας.
Ο υφυπουργός
Στο μεταξύ, τη συμβολή της Ελλάδας στην διαμόρφωση του ευρωπαϊκού χάρτη υποδομών φυσικού αερίου ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαος Τσάφος μιλώντας στην Υπουργική Σύνοδο για την ενεργειακή συνδεσιμότητα της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (CESEC) στο Βουκουρέστι.
“Η Ελλάδα έχει επενδύσει στις υποδομές φυσικού αερίου και στη διασυνδεσιμότητα και τώρα το ζητούμενο είναι να χρησιμοποιούμε αυτά που χτίσαμε” τόνισε, με βάση πληροφορίες, με αιχμή τον Κάθετο Διάδρομο, ο υφυπουργός τονίζοντας την ανάγκη για επίδειξη, από όλες τις πλευρές, πολιτικής βούλησης για ουσιαστική απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και χρήση των υποδομών που υπάρχουν, ήδη, στο πεδίο.
Επιπρόσθετα, ο Υφυπουργός τόνισε ότι παράλληλα με την απεξάρτηση από τη Ρωσία, η ΕΕ και ρα κράτη μέλη θα πρέπει να εστιάσουν και στα θέματα διακύμανσης των τιμών του καυσίμου, καθώς η αγορά αερίου έχει μεταβλητότητα και αστάθεια, δημιουργώντας "απόνερα" στην καθημερινότητα και τις πολιτικές ισορροπίες στο εσωτερικό της ΕΕ.
Οι ΗΠΑ
Ουσιαστικά η Ελλάδα, πλέον, καλείται να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στον ευρύτερο σχεδιασμό των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά θα πρέπει, όπως τονίζεται, οι τιμές και βέβαια οι υποδομές που αναπτύσσονται να τύχουν, με βάση όσα “φωτογράφισε” ο υφυπουργός, της κατάλληλης προσοχής όλων των εμπλεκόμενων μερών στο φόντο και της προώθησης του αµερικανικού σχεδίου για ολικό απογαλακτισμό της Ευρώπης από τη Ρωσία, με προμήθειες ποσοτήτων LNG ύψους 250 δισεκ. τα επόμενα τρία χρόνια.
Ουσιαστικά, θα πρέπει τα κράτη μέλη να εγκαταλείψουν το φθηνό αέριο αγωγών αλλά και να αξιοποιήσουν υποδομές που έχουν κατασκευαστεί ή σχεδιάζεται να αναπτυχθούν, πάντα, με μηχανισμούς επαρκούς "κάλυψης" ενδεχόμενων ρίσκων από το μέτωπο των τιμών
Σήματα και στην Τουρκία από τις ΗΠΑ
Ήδη, πάντως, σήματα έχουν σταλεί από τον Πρόεδρο Τραμπ στην Ευρωπαϊκή ηγεσία κατά την επίτευξη της συμφωνίας για τους δασμούς ενώ πρόσφατα ήταν και τα "σήματα" στον πρόεδρο Ερντογάν για την ανάγκη να μπει "μπλόκο" στο αέριο από τη Ρωσία,. αλλά και οι κυρώσεις και τα “πυρά” στην Ινδία για την αξιοποίηση των πετρελαϊκών πόρων της Ρωσίας και την ανακατεύθυνσή τους στις αγορές
Στο φόντο αυτό, τις επόμενες μέρες, και δη, το διήμερο 6-7 Νοεμβρίου θα βρεθούν στην Αθήνα, οι αμερικανοί υπουργοί Ενέργειας Κ. Ράιτ και Εσωτερικών Ντ. Μπέργκαµ με στόχο την προώθηση της ενεργειακής απεξάρτησης της ΝΑ Ευρώπης από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους. Κομβική στην όλη αυτή προσπάθεια είναι η θέση των ελληνικών ενεργειακών υποδοµών, καθώς μπορούν να καλύψουν τον εφοδιασµό της Ανατολικής Ευρώπης.
Οι ΗΠΑ, πάντως, πέρα από το ότι επιδιώκουν την επίλυση των τεχνικών ζητημάτων στην Αλεξανδρούπολη, επιδιώκουν, με βάση πληροφορίες, την ανάπτυξη νέων µονάδων FSRU.
Στο μεταξύ, Τρίτη, 29 Οκτωβρίου, ο Γιόργκενσεν και οι Υπουργοί Ενέργειας θα βρεθούν στη Βουλγαρία, για να επισκεφθούν τις υπό κατασκευή αναβαθμίσεις του βουλγαρικού συστήματος μεταφοράς. Από εκεί, θα απευθυνθούν στον Τύπο σχετικά με τη σημασία της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας και της διαφοροποίησης του εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, η οποία διαδραματίζει καίριο ρόλο στη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου.
