Η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι απλώς μια τεχνολογική αλλαγή, αλλά και μια κοινωνική διαδικασία που απαιτεί θάρρος για να αλλάξουμε καθιερωμένες συνήθειες, δήλωσε η υπουργός Ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, Σάνια Μποζινόβσκα, στην εναρκτήρια ομιλία της στο 14ο Διεθνές Φόρουμ για την Ενέργεια για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (IFESD-14), που πραγματοποιείται στα Σκόπια.
Η Μποζινόβσκα τόνισε ότι η μετάβαση αυτή προϋποθέτει ξεκάθαρο όραμα για τη λήψη μακροπρόθεσμων αποφάσεων και διάθεση για επενδύσεις σε λύσεις που μπορεί να μην αποφέρουν άμεσα αποτελέσματα, αλλά διασφαλίζουν ένα πιο ασφαλές και βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Υπογράμμισε επίσης ότι η εξάρτηση από μία μόνο πηγή ενέργειας ανήκει στο παρελθόν, ενώ το μέλλον βρίσκεται σε διαφοροποιημένες, βιώσιμες και αξιόπιστες ενεργειακές λύσεις. Η ενεργειακή ανθεκτικότητα σήμερα, σημείωσε, σημαίνει την ικανότητα του συστήματος να προσαρμόζεται και να συνεχίζει να λειτουργεί ακόμη και μέσα σε συνθήκες παγκόσμιας αβεβαιότητας.
Σύμφωνα με την ίδια, η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη είναι ισχυροί σύμμαχοι στη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης, ωστόσο η ενέργεια πρέπει να χρησιμοποιείται με σύνεση – με τον άνθρωπο στο επίκεντρο κάθε απόφασης. Πρόσθεσε ότι η χώρα επενδύει στη δημιουργία ενεργειακών διασυνδέσεων με την Ελλάδα και τη Σερβία, καθώς και στον εκσυγχρονισμό του δικτύου μεταφοράς, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
Ο μόνιμος εκπρόσωπος του UNDP, Άρμεν Γκριγκοριάν, επισήμανε ότι το Φόρουμ πραγματοποιείται σε μια περίοδο εντεινόμενων κλιματικών και γεωπολιτικών προκλήσεων. Υπογράμμισε ότι η ενεργειακή ασφάλεια και η ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική αλλαγή είναι αλληλένδετες, καλώντας για μια μετάβαση από τις δεσμεύσεις στην πράξη. Όπως είπε, τα αποκεντρωμένα ενεργειακά συστήματα αποτελούν στρατηγική επιλογή που ενισχύει την ανθεκτικότητα και μειώνει το κόστος.
«Ήρθε η ώρα να θέσουμε φιλόδοξους στόχους – να καταργήσουμε σταδιακά τις λιγνιτικές μονάδες και να επεκτείνουμε τη δυναμικότητα βιώσιμων ενεργειακών πηγών», δήλωσε ο Γκριγκοριάν. «Πρέπει επίσης να δημιουργήσουμε ψηφιακά συστήματα που θα αξιοποιούν δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη για τον σχεδιασμό, την ανάλυση και τη λήψη τεκμηριωμένων πολιτικών και έργων. Οι ψηφιακές πλατφόρμες επιτρέπουν την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο και τη δημιουργία ευέλικτων αγορών, καθιστώντας τα ενεργειακά συστήματα πιο προσαρμοστικά και ανθεκτικά».
Η Τατιάνα Μολσέαν, Εκτελεστική Γραμματέας της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Ευρώπη (UNECE), χαρακτήρισε τη διεθνή ενεργειακή μετάβαση ως ιστορική ευκαιρία αλλά και μεγάλη ευθύνη.
«Οφείλουμε να οικοδομήσουμε ανθεκτικά ενεργειακά συστήματα που θα εγγυώνται ασφαλή, προσιτή και περιβαλλοντικά βιώσιμη ενέργεια», δήλωσε η Μολσέαν, προσθέτοντας ότι καμία χώρα δεν μπορεί να πετύχει μόνη της. Τόνισε ότι οι περιφερειακές επιτροπές συνεργάζονται διαρκώς, αποτελώντας ένα αποτελεσματικό μοντέλο αντιμετώπισης διατομεακών προκλήσεων σε συνθήκες περιορισμένου χρόνου και πόρων.
Το τριήμερο Φόρουμ επικεντρώνεται στην ενεργειακή μετάβαση, την τεχνολογία και τις αγορές, την παραγωγή ενέργειας και τη διαπεριφερειακή συνεργασία για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
