“Ενώ λέγανε ότι το 2023 θα ήταν μια ήταν χρόνια κανονικότητας ήρθε ο πόλεμος και εκτόξευσε τις τιμές καυσίμων που πλέον ανεβάζουν το λειτουργικό ενεργειακό κόστος στο 80% του συνολικού τζίρου”.
Αυτό ανέφερε χθες ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας Σπύρος Πασχάλης στη διάρκεια σχετικής ημερίδας που διοργάνωσε χθες ο Σύνδεσμος για να παρουσιάσει τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Επίδραση της δέσμης προτάσεων “Fit for 55” στην επιβατηγό ναυτιλία και στη νησιωτική Ελλάδα».
Ο κ. Πασχάλης αφού περιέγραψε την οριακή κατάσταση που επικρατεί, σήμερα, στον κλάδο, καθώς το 80% του τζίρου αναλώνεται σε κόστη καυσίμων, υπογράμμισε ότι έτσι καταγράφεται capital drain, δηλαδή, γίνεται μια αφαίμαξη κρίσιμων κεφαλαίων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από τις εταιρείες για να προσαρμόσουν το στόλο τους στα νέα δεδομένα λόγω της πράσινης μετάβασης.
Οι τιμές
Να σημειωθεί ότι όπως ανέφερε ο κ. Πασχάλης οι τιμές των καυσίμων σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβριο είναι διπλάσιες και με βάση πρόχειρες εκτιμήσεις του ΣΕΕΝ η επιβάρυνση που δέχονται οι εταιρίες λόγω της εκτίναξης του κόστους υπολογίζεται σε ένα ποσό 230-280 εκατομμύρια ευρώ.
Στο φόντο αυτό ο κ. Πασχάλης τόνισε την ανάγκη να χαραχθεί μία πολυετής Εθνική Στρατηγική για την απανθρακοποίηση της Ακτοπλοΐας, που χρησιμοποιεί ετησίως 700 χιλιάδες τόνους πετρέλαιο. "Πρέπει να διευκολυνθεί η χρηματοδότηση των επενδύσεων για ανανέωση του στόλου με πλοία χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, με τη μορφή επιδοτήσεων για το πράσινο κομμάτι της επένδυσης, με την πρόσβαση σε διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του ΕΣΠΑ και του Νέου Αναπτυξιακό Νόμο και να συσταθεί ένα ειδικό ταμείο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Ρύπων (ETS) προκειμένου να επανεπενδύονται τα έσοδα από το ETS κατευθείαν στον κλάδο" αναφέρθηκε σχετικά.
Ειδικά ο κ. Πασχάλης σημείωσε ότι οι τέσσερις εναλλακτικές που έχουν μπροστά τους τώρα οι ακτοπλοϊκές εταιρίες είναι:
- η επιλογή για slow steaming, που όμως θα έχει επίπτωση στις ταχύτητες των πλοίων και στην εξυπηρέτηση επιβατών και μεταφορέων,
- επενδύσεις σε εξοπλισμό βελτίωσης των πλοίων, κάτι που όμως για να γίνει απαιτείται επιδότηση και ειδικά εργαλεία από την πολιτεία λόγω της μεγάλης κλίμακας πόρων που χρειάζονται,
- επιλογή για εναλλακτικά καύσιμα, κάτι που μπορεί να δώσει μείωση 40-45% εκπομπών., αλλά προϋποθέτει μεγάλες επενδύσεις που ξεπερνούν τα 15 εκ ανά πλοίο του τύπου π.χ. που συνδέει την Κρήτη και τον Πειραιά. Με δεδομένο ότι λίγο πάνω από 100 πλοία εξυπηρετούν τα νησιά και τις παράκτιες περιοχές, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα ποσά είναι τεράστια.
- ανανέωση στόλου με πλοία χαμηλών ρύπων, κάτι που με σπάνη ναυπηγείων, εκτοξεύει το κόστος. Επίσης, όπως αναφέρθηκε, δεν υπάρχουν πλοία άνω των 20 μιλίων ταχύτητα με χαμηλούς ρύπους
Πράσινη μετάβαση
Να σημειωθεί ότι με βάση τη μελέτη του ΙΟΒΕ η υλοποίηση των προτεινόμενων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πολιτικών για το κλίμα (δέσμη μέτρων Fit for 55) εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κόστος λειτουργίας της εγχώριας ακτοπλοΐας κατά €207 εκατ. το 2026 (σε σύγκριση με σενάριο μη εφαρμογής των μέτρων), εάν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα προσαρμογής.
Αυτή η επιβάρυνση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των εισιτηρίων κατά περίπου 30% και μείωση της ακτοπλοϊκής κίνησης κατά 28% το ίδιο έτος.
Η μειωμένη δραστηριότητα του κλάδου και ο χαμηλότερος αριθμός επισκεπτών στα νησιά της χώρας μπορεί να επιφέρει μείωση του ΑΕΠ κατά περισσότερο από €900 εκατ. το 2026, ενώ σε όρους απασχόλησης η απώλεια των θέσεων εργασίας εκτιμάται σε 29 χιλ. θέσεις εργασίας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας (νησιωτικές περιοχές και ηπειρωτική χώρα).
