Αφού παρέμεινε σχεδόν σταθερή για χρόνια, η ζήτηση ενέργειας των κέντρων δεδομένων αναμένεται να επιταχυνθεί κατά 175% έως το 2030, σύμφωνα με την Goldman Sachs Research. Αυτό ισοδυναμεί με την προσθήκη μιας ακόμη χώρας στους 10 κορυφαίους καταναλωτές ενέργειας. «Αυτή είναι μια στιγμή σημαντικής αύξησης της ζήτησης ενέργειας», τονίζει η Goldman Sachs. «Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε να αγγίζουμε επίπεδα ρεκόρ παγκόσμιων επενδύσεων στην ενεργειακή μετάβαση, η οποία περιλαμβάνει έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς και νεότερες, καινοτόμες τεχνολογίες».
Αυτή η μεγατάση φέρνει νέα επείγουσα ανάγκη στην ανάπτυξη πρωτοποριακών ενεργειακών τεχνολογιών και μακροχρόνιων εναλλακτικών λύσεων όπως η πυρηνική και η γεωθερμική ενέργεια, επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα. Υπογραμμίζει επίσης την κρίσιμη ανάγκη για σημαντικές επενδύσεις στα δίκτυα, τόσο για την αντιμετώπιση της γήρανσης των υποδομών όσο και για την υποστήριξη της αύξησης του φορτίου από μια ποικιλία πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας οδηγεί επίσης στην ανάγκη για λύσεις χρηματοδότησης για την υποστήριξη της ανάπτυξης έργων σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού.
Σε ένα ενδιαφέρον Q&A η Goldman επισημαίνει τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις σε αυτή τη νέα εποχή.
Τι είδους πηγές ενέργειας υπάρχουν καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση για ενέργεια;
Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα προσεγγίσεων στην προμήθεια ενέργειας. Για πολλούς από τους πελάτες της Goldman, υπάρχει η ευκαιρία να υποστηρίξουν αυτήν την αύξηση της ζήτησης ενέργειας με παραδοσιακές πηγές. Αυτές θα μπορούσαν να είναι οι υπάρχοντες πόροι όπως το φυσικό αέριο σε ορισμένες αγορές.
Ωστόσο, υπάρχει επίσης η προσδοκία ότι αυτή η επιτάχυνση της ζήτησης ενέργειας μπορεί να καλυφθεί με καινοτόμες τεχνολογίες που παράγουν λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει καθιερωμένες ανανεώσιμες πηγές όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, ή τεχνολογίες που είναι υψηλότερες στην καμπύλη κόστους, όπως το καθαρό υδρογόνο και τα βιοκαύσιμα. Πολλά από αυτά εξαρτώνται από την αγορά και την περιοχή. Σε γενικές γραμμές, η Goldman βλέπει τα οφέλη της ανάπτυξης μιας διαφοροποιημένης στρατηγικής για την προμήθεια ενέργειας ή της υιοθέτησης μιας προσέγγισης που να περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω.
Είναι η αυξανόμενη ζήτηση πλεονέκτημα για την πυρηνική και γεωθερμική ενέργεια;
Ναι, απαντά η Goldman, καθώς οδηγεί σε υψηλότερο επίπεδο εμπλοκής σε τεχνολογίες που πριν από λίγα χρόνια θεωρούνταν πολύ ακριβές ή πολύ απομακρυσμένες.
Η αμερικάνικη τράπεζα σημειώνει πως βλέπει σημαντικό μομέντουμ στην πυρηνική ενέργεια διεθνώς. Έχουν υπάρξει αρκετές ανακοινώσεις συμφωνιών από hyperscalers που δεσμεύονται για την προμήθεια πυρηνικής σύντηξης και σχάσης από νεοσχεδιαζόμενες και υφιστάμενες μονάδες. Οι συμφωνίες καθοδηγούνται από την ανάγκη για αξιόπιστη, βασική ηλεκτρική ενέργεια και έχουν οδηγήσει σε αυξημένες επενδύσεις σε προηγμένες πυρηνικές τεχνολογίες, όπως οι Μικροί Αρθρωτοί Αντιδραστήρες (SMR). Η ενέργεια σύντηξης, ειδικότερα, δείχνει σημάδια προόδου προς την εμπορική παραγωγή, με δυνατότητα εμπορευματοποίησης τη δεκαετία του 2030.
Επιπλέον, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν περαιτέρω ευνοϊκοί άνεμοι για την πυρηνική ενέργεια, με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επικεντρώνεται στην ανάπτυξή της. Η Ουάσινγκτον το βλέπει ως μια πραγματική λύση στο πρόβλημα της ζήτησης και εργάζεται για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου σε έργα που ιστορικά αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω καθυστερήσεων και υπερβάσεων κόστους. Αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον για τις δυνατότητες της πυρηνικής ενέργειας είναι επίσης εμφανές από άλλες κυβερνήσεις, οι οποίες δίνουν προτεραιότητα στην ενεργειακή ασφάλεια και την απαλλαγή από τον άνθρακα. Η πυρηνική ενέργεια είναι σε μεγάλο βαθμό μηδενική σε εκπομπές. Ενώ το story της έχει δει περιόδους αναζωπύρωσης στο παρελθόν, αυτή τη φορά μπορεί να είναι διαφορετική, επειδή όλοι αυτοί οι ευνοϊκοί άνεμοι συνδυάζονται.
Όσον αφορά τη γεωθερμική ενέργεια, και αυτή μπορεί να επωφεληθεί από την αυξανόμενη ζήτηση. Σήμερα αποτελεί ένα κλάσμα της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά είναι μια αποδεδειγμένη τεχνολογία που έχει τη δυνατότητα κλιμάκωσης, τονίζει η Goldman. Για τα συστήματα επόμενης γενιάς, τόσο η συνεχής καινοτομία για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου σε έργα όσο και οι σημαντικές επενδύσεις είναι ζωτικής σημασίας για την ευρεία και οικονομικά αποδοτική ανάπτυξη.
Ποιες ενεργειακές τεχνολογίες θα αναπτυχθούν και θα «κυκλοφορήσουν» στην αγορά ταχύτερα;
Αυτό εξαρτάται από την αγορά και την περιοχή, απαντά η Goldman. Οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν το δύσκολο έργο της εξισορρόπησης της προσιτής τιμής και της αξιοπιστίας της ενέργειας με τους κλιματικούς στόχους. Ως εκ τούτου, επικεντρώνονται στην κατασκευή συστημάτων και υποδομών ενέργειας με ένα επίπεδο ανθεκτικότητας και ανταπόκρισης που μπορεί να προσαρμοστεί σε ένα εξελισσόμενο τοπίο.
Θεωρεί λοιπόν ότι η ταχύτητα ανάπτυξης εξαρτάται πραγματικά από τους φυσικούς ή διαθέσιμους πόρους σε μια συγκεκριμένη χώρα και ποιο μπορεί να είναι το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Σε πολλές αγορές σήμερα, οι παραδοσιακές πηγές όπως το φυσικό αέριο θα βγουν ταχύτερα στην αγορά.
Αυτό μπορεί επίσης να αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίες σημείωσαν ρεκόρ ανάπτυξης παγκοσμίως το 2024 για 23η συνεχόμενη χρονιά, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Σε ορισμένες χώρες - Ταϊλάνδη, Βιετνάμ - είναι φθηνότερο να παράγεται ηλιακή ενέργεια από ό,τι να προμηθεύεται ενέργεια από ορυκτά καύσιμα. Είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη και οι αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς αυτές παρέχουν κρίσιμα εξαρτήματα, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών για μπαταρίες, οι οποίες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωμένες στην Κίνα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, προσθέτει η Goldman, υπάρχει επίσης σημαντική ευκαιρία για αξιοποίηση καλύτερης απόδοσης και λύσεων δικτύου που μπορούν να περιορίσουν τη ζήτηση και να βελτιστοποιήσουν τη χρήση των πόρων. Αυτό περιλαμβάνει επενδύσεις για την καλύτερη ενσωμάτωση ποικίλων πηγών ενέργειας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δικτύου, όπως τεχνολογίες έξυπνων δικτύων και αναβαθμίσεις υποδομών.
Πέρα από τις παραδοσιακές πηγές ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που βρίσκονται σε εμπορική κλίμακα, υπάρχουν και άλλες τεχνολογίες, όπως οι κυψέλες καυσίμου, οι οποίες επιταχύνουν γρήγορα την κυκλοφορία τους στην αγορά, τονίζει η Goldman. Τα συστήματα κυψελών καυσίμου, τα οποία μετατρέπουν τη χημική ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια, μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα. Αυτά τα συστήματα σχεδιάζονται συχνά ως αρθρωτές μονάδες που μπορούν να εγκατασταθούν σε λιγότερο από ένα χρόνο για να παρέχουν αξιόπιστη ισχύ για κρίσιμες υποδομές, όπως τα κέντρα δεδομένων. Αυτό είναι ένα βασικό πλεονέκτημα.
Ποιες αναδυόμενες τεχνολογίες διαμορφώνονται ως οι πιο προσιτές;
Υπάρχουν μερικές δυνάμεις που δρουν όσον αφορά την προσιτή τιμή. Η υιοθέτηση νέων καινοτομιών έχει πραγματικά αυξηθεί. Παράδειγμα είναι οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (EV), οι οποίες αυξήθηκαν κατά 3,5 εκατομμύρια μονάδες πέρυσι, φτάνοντας τα 17 εκατομμύρια παγκοσμίως. Αυτή η αύξηση σε ετήσια βάση είναι μεγαλύτερη από όλες τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων το 2020. Η Κίνα έχει προφανώς αυξήσει σημαντικά την ανάπτυξή της στον τομέα.
Από την άλλη πλευρά, η δέσμευση υδρογόνου και άνθρακα ιστορικά αντιμετωπίζει βραδύτερη υιοθέτηση, κυρίως λόγω του υψηλότερου τρέχοντος κόστους και της λιγότερο ώριμης τεχνολογίας τους.
Ακόμα κι έτσι, η δέσμευση άνθρακα θεωρείται μια τεχνολογία πολύ σημαντική για την επίτευξη των στόχων της απαλλαγής από τον άνθρακα. Βρισκόμαστε σε έναν κόσμο όπου η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται και επομένως η παραγωγή ενέργειας αυξάνεται και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ενδέχεται να αυξηθούν, συνεπώς η δέσμευση άνθρακα θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για τις κυβερνήσεις και τις εταιρείες που θέλουν να διατηρήσουν τη δέσμευσή τους για τη μείωση των εκπομπών.
Με την πάροδο του χρόνου, η περαιτέρω καινοτομία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κόστους αυτών των τεχνολογιών και υπάρχουν επίσης τρόποι για να ενθαρρυνθεί η υιοθέτησή τους έναντι των πολιτικών κινήτρων, σημειώνει αμερικάνικη τράπεζα. Αυτοί μπορούν είτε να βοηθήσουν από την πλευρά της προσφοράς στη μείωση του κόστους παραγωγής είτε να καθορίσουν τη ζήτηση καθιστώντας τις τεχνολογίες πιο προσβάσιμες και φθηνότερες για τους τελικούς χρήστες.
Και ποιες ενεργειακές τεχνολογίες είναι οι πιο αξιόπιστες;
Αυτό είναι ένα πραγματικά σημαντικό ζήτημα δεδομένης της συμβολής των μεγατάσεων που βλέπουμε, σημειώνει η Goldman. Υπάρχει το onshoring της βιομηχανίας, η έντονη έμφαση των κυβερνήσεων στην ενεργειακή ασφάλεια, η ταχεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης και η ταχεία κατασκευή κέντρων δεδομένων για την υποστήριξή της. Η αξιόπιστη ενέργεια είναι κρίσιμη.
Υπάρχουν παραδοσιακές πηγές ενέργειας που παρέχουν αξιοπιστία σήμερα, όπως το φυσικό αέριο. Σε χαμηλότερο προφίλ εκπομπών, υπάρχουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, αλλά συνοδεύονται από προκλήσεις που σχετίζονται με τη διακοπτόμενη λειτουργία. Εδώ είναι που οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας μακράς διάρκειας καθίστανται κρίσιμες, προσφέροντας λύσεις για την αποθήκευση της πλεονάζουσας ανανεώσιμης ενέργειας και την αποστολή της όταν χρειάζεται. Αυτό βελτιώνει τη σταθερότητα και την αξιοπιστία του δικτύου, ενώ παράλληλα μετριάζει την αστάθεια των τιμών. Η πυρηνική ενέργεια είναι επίσης μια πηγή αξιόπιστης ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
