Με την ακρίβεια να αποτελεί το βασικό ζήτημα των πολιτών αλλά και τις “φωνές” από την πλευρά των παραγωγικών φορέων ενεργές για την ανάγκη διορθωτικών κινήσεων στην ενεργειακή αγορά, διυπουργική σύσκεψη πραγματοποιείται σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό τον Αντιπρόεδρο Κωστή Χατζηδάκη και με τη συμμετοχή των υπουργών Οικονομίας Κυριάκου Πιερρακάκη, Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου και Ενέργειας και Περιβάλλοντος Σταύρου Παπασταύρου με στόχο την εξέταση των ζητημάτων που καταγράφονται αλλά και την προώθηση διαρθρωτικών παρεμβάσεων.
Είναι προφανές, ότι το ζήτημα των ανταγωνιστικών τιμών για τις επιχειρήσεις, αλλά και της διαμόρφωσης χαμηλών τιμών στη λιανική εμφανίζεται, ως κεντρικό στην κυβερνητική ατζέντα, την ώρα που οι ισχυροί βοριάδες των τελευταίων ημερών έχουν γκρεμίσει τις τιμές ρεύματος. Χαρακτηριστικά, για σήμερα, η τιμή είναι στα 60,06 ευρώ/MWh, έχοντας καταγράψει πτώση της τάξης του 18,09%, σε σχέση με χθες, καθώς οι ΑΠΕ έδωσαν το 67,39% της ζητούμενης ενέργειας για σήμερα. Το φυσικό αέριο συμμετείχε στο εθνικό μείγμα με ποσοστό 24,05%.
Να σημειωθεί ότι επανειλημμένα ο Πρωθυπουργός το τελευταίο διάστημα έχει στείλει πολλαπλά μηνύματα, τόσο για την ανάγκη καλύτερης εικόνας στην λιανική, προς όφελος των πολιτών, αλλά και για παρεμβάσεις στο μέτωπο του κόστους που “σηκώνουν” οι βιομηχανίες. Ερωτηθείς για τις τιμές ενέργειας, σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη στον ΑΝΤ1 έκανε λόγο για μια στρατηγική, που σε μεσοπρόθεσμη βάση θα οδηγήσει σε πτώση τιμών. Όπως τόνισε “έχουμε μια ενεργειακή πολιτική η οποία έχει ως μεσοπρόθεσμο στόχο να πέφτουν οι τιμές ενέργειας” και σημείωσε με αφορμή ερώτηση για την τάση των τιμών ότι αυτές δεν αυξάνονται συνέχεια και ότι τον μήνα Σεπτέμβριο ήταν μειωμένες. “Αλλά έρχεται πάλι αύξηση τον Οκτώβριο”, σχολίασε ο δημοσιογράφος Νίκος Χατζηνικολάου για να απαντήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, “Θα το δούμε αυτό. Θα το δούμε.”
Μετά και τις αναφορές της ΔΕΘ για την ανάγκη συμμετρικής πορείας χονδρικής - λιανικής, εφόσον υπάρχει “χαμηλή πτήση” τιμών στη χονδρεμπορικής αγοράς, πρωθυπουργός έστειλε επανέλαβε τη σχετική προειδοποίηση στους παρόχους. Σημείωσε ότι δε θα πρέπει να αυξήσουν τα τιμολόγια λιανικής προκειμένου να μην τους επιβληθεί έκτακτη εισφορά όπως τις έχει προειδοποιήσει η κυβέρνηση. «Όποτε χρειάστηκε να φορολογήσουμε έκτακτα εταιρείες οι οποίες παρήγαγαν όντως, ως αποτέλεσμα της κρίσης, υπερκέρδη, το κάναμε, κ. Χατζηνικολάου. Το κάναμε στις εταιρείες ενέργειες και στηρίξαμε την κοινωνία. Το κάναμε για δύο χρόνια στα διυλιστήρια. Όταν δεν υπάρχει λόγος, δεν θα το κάνουμε. Διότι αυτή τη στιγμή εμείς δεν μπορούμε να φορολογούμε διαρκώς έκτακτα τις επιχειρήσεις οι οποίες παράγουν πλούτο στην πατρίδα μας…», είπε χαρακτηριστικά.
Την ίδια ώρα η βιομηχανία αναμένει τις εξειδικεύσεις των ανακοινώσεων για “πακέτο” παρέμβασης για τα ενεργειακά της ζητήματα, που έγιναν από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ και έχουν ύψος 200 εκατ. ευρώ.
Στο τραπέζι εδώ και μήνες, μετά από προτάσεις της ΕΒΙΚΕΝ, είναι ένα πλαίσιο μηχανισμού, ανάλογου με της Ιταλίας. Εκεί, σε αντάλλαγμα επενδύσεων σε ΑΠΕ, μεγάλες βιομηχανίες εξασφαλίζουν ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ σε σταθερή τιμή για μια τριετία, μέσω του Διαχειριστή στήριξης των ΑΠΕ (ΔΑΠΕΕΠ). Ουσιαστικά εκτιμάται ότι ισχύς 6 TWh ετησίως μπορούν να καλύψουν τις πλέον ενεργοβόρες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικό κόστος.
Το “καμπανάκι”
Ηχηρό, πάντως, μήνυμα προς την κυβέρνηση έστειλε σύσσωμη η Ελληνική βιομηχανία , το καλοκαίρι που πέρασε υπογραμμίζοντας την ανάγκη άμεσης στήριξης ενός εθνικής σημασίας κλάδου. Μετά την έγκριση από την ΕΕ του νέου πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις το οποίο υποστηρίζει τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία (CISAF), όλοι οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι ζήτησαν από την κυβέρνηση να κινηθεί άμεσα,τονίζοντας την κατεπείγουσα ανάγκη λήψης μέτρων για τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας που επιβαρύνει τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση των 16 συνδέσμων, πλην ΣΕΒ, “οι Ελληνικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα οι μεταποιητικές επιχειρήσεις έντασης ενέργειας, αντιμετωπίζουν διαχρονικά σημαντικά υψηλότερο κόστος ενέργειας, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση”.
Όπως αναφέρεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθετεί πια την ίδια κατεύθυνση επισήμως, μέσω του νέου Πλαισίου για τις Κρατικές Ενισχύσεις για την «καθαρή βιομηχανία» (Clean Industrial Deal State Aid Framework). Με βάση, δε, πληροφορίες, έστω κι αν η απόφαση της Κομισιόν δεν είναι στο βέλτιστο επιθυμητό επίπεδο για πολλές βιομηχανίες, πχ μεταλλουργίες, ωστόσο δίνει μια βάση αναφοράς.
Να σημειωθεί ότι το CISAF καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν στήριξη για ορισμένες επενδύσεις και στόχους σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Βάσει του πλαισίου, η Επιτροπή θα εγκρίνει καθεστώτα ενισχύσεων που θεσπίζονται από τα κράτη μέλη για την τόνωση της καθαρής βιομηχανίας, καθιστώντας δυνατή την ταχεία υλοποίηση των μεμονωμένων ενισχύσεων. Πλέον το “μπαλάκι” είναι στα κράτη - μέλη για να προχωρήσουν στις εξειδικεύσεις.
Πάντως, τα καθεστώτα που θα σχεδιάζουν οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εγκρίνονται από την Επιτροπή, με στόχο τη γρήγορη και στοχευμένη εφαρμογή των μέτρων σε επιμέρους τομείς ή μονάδες. Το CISAF θα ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 και θα λειτουργήσει σε αντικατάσταση του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης (TCTF), το οποίο εφαρμόζεται από το 2022.