Στις 30 Ιουνίου εφτά υπουργοί της Κυβέρνησης παρουσίασαν την ενεργοποίηση τριών νέων ευρωπαϊκών ταμείων, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν δράσεις ύψους 8 δις. ευρώ στην χώρα μας έως το 2032. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάστηκε μια σειρά από δράσεις για την βελτίωση της καθημερινότητα των πολιτών, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση των φτωχών νοικοκυριών. Πολλοί τότε αιφνιδιάστηκαν καθώς είχαμε ακούσει ελάχιστα για την προέλευση των συγκεκριμένων ταμείων. Και βέβαια για την προέλευση των χρημάτων, δηλαδή από που θα συγκεντρωθούν τόσα χρήματα στα συγκεκριμένα ταμεία. Κι όμως μέσα στις επόμενες εβδομάδες ενεργοποιείται ένα ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που θα μας «πονέσει» και εμάς εδώ στην Ελλάδα στην τσέπη.
Η Ευρώπη αποφάσισε να τιμολογήσει τον άνθρακα στην καθημερινότητά μας. Και το έκανε με έναν τρόπο που θυμίζει λίγο παλιό ευρωπαϊκό ανέκδοτο. Το λένε ETS2, οι ειδικοί το παρουσιάζουν σαν «εργαλείο κλιματικής πολιτικής», αλλά στη δική μας ζωή μεταφράζεται απλά και μόνο ως αύξηση στο κόστος θέρμανσης και καυσίμων.
Θα επιβαρυνθούν με ένα επιπλέον τέλος τα καύσιμα για την θέρμανση των κτιρίων, όπως το πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο, αλλά και οι οδικές μεταφορές, δηλαδή οι βενζίνη, το ντίζελ και γενικά καύσιμα που βάζουμε στο αυτοκίνητό ή την μηχανή μας και χρησιμοποιούμε για καθημερινή μετακίνηση.
Μέχρι σήμερα, αυτά τα καύσιμα είχαν πολλούς φόρους, αλλά ήταν εκτός αγοράς ρύπων. Τώρα μπαίνουν κι αυτά στο παιχνίδι.
Όταν προστίθεται ένα κόστος στο καύσιμο, η αγορά θα το μετακυλήσει στην κατανάλωση. Η Κομισιόν, βέβαια, για να αποφύγει ντόμινο αυξήσεων, ενεργοποίησε έναν μηχανισμό που ονομάζει Market Stability Reserve με στόχο να είναι πιο ήπιες και πιο ελεγχόμενες οι αυξήσεις. Αλλά αυξήσεις θα υπάρξουν. Και κανείς δεν μας ενημερώνει. Είχε συμβεί νωρίτερα στις αεροπορικές μεταφορές και στην ακτοπλοία, όταν το κόστος των εισιτηρίων το είδαμε να εκτοξεύεται την στιγμή που οι διεθνείς τιμές των καυσίμων υποχωρούσαν, λόγω των νέων ακριβότερων καυσίμων με χαμηλότερους ρύπους που ήταν υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν. Το είχαμε μάθει ως καταναλωτές όταν πήγαμε να βγάλουμε εισιτήρια. Το «συζητήσαμε» ως πρόβλημα όταν το είδαμε να επιβαρύνει τον πληθωρισμό.
Το νέο τέλος ωστόσο έρχεται σε προιόντα που δεν μπορεί να αποφύγει κανείς. Με κάποιο τρόπο θα χρειαστεί να θερμανθείς, με κάποιο τρόπο θα πρέπει να μετακινηθείς. Άρα θα κληθείς να το πληρώσεις. Η κυβέρνηση λέει (το είχε πει στις 30 Ιουνίου) ότι θα επιστρέψει τα έσοδα μέσω αύξησης των κονδυλίων για επιδότηση θέρμανσης, ενίσχυση των προγραμμάτων ενεργειακής αναβάθμισης και άλλα. Μένει να τα δούμε, αλλά σε κάθε περίπτωση πρώτα θα πρέπει να βγουν όλα αυτά τα χρήματα από την τσέπη μας και καλό είναι έστω και στο παρά ένα να το γνωρίζουμε.