Στον αστερισμό των κοιτασμάτων αερίου από την περασμένη εβδομάδα η Ελλάδα.
Με την μεν κυβέρνηση να… αναδύεται από τα βάθη της Μεσογείου με πολύτιμες, ιδίως μετά τις εξελίξεις με το καλώδιο, επικοινωνιακές ανάσες, τη δε αντιπολίτευση μάλλον αμήχανη.
Εξαίρεση ο νυν ευρωβουλευτής και πρώην υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιάτη, ο οποίος, επιβεβαιώνοντας ότι αποτελεί τη ζώσα θεσμική μνήμη στον ενεργειακό τομέα, υπενθυμίζει (και στο κόμμα του) με κάθε ευκαιρία τη δική του συμβολή (και) στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Το αέριο «ζεσταίνει» ψήφους, σενάρια και προσδοκίες
Η γεωπολιτική σημασία της εμπλοκής αμερικανικών εταιρειών και μάλιστα τέτοιου μεγέθους στην ελληνική θαλάσσια επικράτεια είναι αυταπόδεικτη.
Προφανώς, πολύ σημαντικά θα είναι και τα οικονομικά οφέλη για τη χώρα και τους πολίτες, και μάλιστα σε ορίζοντα δεκαετιών, εφ’ όσον φυσικά τα κοιτάσματα αποδειχθούν οικονομικά εκμεταλλεύσιμα.
Πολύ μεγάλα και τα πολιτικά οφέλη που προσδοκά να αποκομίσει η νυν κυβέρνηση, όπως βεβαίως θα έκανε οποιαδήποτε άλλη στη θέση της.
Η διαφορά των οικονομικών και πολιτικών «κερδών» είναι ότι τα πρώτα θα αρχίσουν να γίνονται αισθητά σε αρκετά χρόνια από τώρα, ενώ τα δεύτερα θα επιχειρηθούν να εξαργυρωθούν στις επόμενες εκλογές.
Γι’ αυτό και από τούδε οι πολιτικές εξελίξεις θα συνδέονται με την πρόοδο των ερευνών στα κοιτάσματα (κρατείστε το αυτό).
Οι σεϊχηδες της επόμενης 10ετίας
«Σε πόσα χρόνια θα γίνουμε… σεϊχηδες;», ρωτήθηκε με χιούμορ αξιωματούχος που γνωρίζει σε βάθος την υπόθεση.
«Μετά το 2030 σίγουρα, δεν αποκλείω να χρειαστούν ακόμη και 10 χρόνια από σήμερα», απάντησε εξηγώντας ότι οι έρευνες για τα κοιτάσματα συνήθως χρειάζονται χρόνια.
Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αξιοποίηση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων είχε αποτυπώσει με το δικό του στυλ ο CEO της HELLENiQ ENERGY Ανδρέας Σιάμισιης το περασμένο Σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ: «Αν πατήσουμε το κουμπί σήμερα (σ.σ. εννοώντας ότι έχουν τελειώσει όλες οι έρευνες και οι διαδικασίες) χρειάζονται 5 χρόνια να παραχθεί πετρέλαιο και 4 για φυσικό αέριο».
Σαν έτοιμος από καιρό
Στην επικοινωνιακή αξιοποίηση του θέματος, πάντως, ο Σταύρος Παπασταύρου και το επικοινωνιακό επιτελείο του κατέρριψαν κάθε χρονικό ρεκόρ.
Στις 5 το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης εξέπνευσε η προθεσμία για εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα 4 νέα οικόπεδα, λίγα λεπτά αργότερα η δήλωση του υπουργού Ενέργειας, ο οποίος μάλιστα βρισκόταν στο Μιλάνο για την Gastech, είχε γραφεί, είχε βιντεοσκοπηθεί και είχε σταλεί στα μέσα ενημέρωσης.
Πρόκειται για ασύλληπτη ταχύτητα ανακοίνωσης αποτελεσμάτων τέτοιου μεγέθους διεθνούς διαγωνισμού, αν και προφανώς οι εταιρείες που συμμετέχουν συνήθως καταθέτουν έγκαιρα τις αιτήσεις τους, δεν περιμένουν στο παρά 5.
Ο υπουργός, πάντως, δείχνει σε ό,τι κάνει «σαν έτοιμος από καιρό», για να θυμηθώ και τον διάσημο Αλεξανδρινό Κωνσταντίνο Καβάφη.
Ο δισεκατομμυριούχος, η ενέργεια και οι… Ινδιάνοι
Ο υπουργός Ενέργειας ήταν ιδιαίτερα κεφάτος στις συναντήσεις που είχε με τον Υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ, επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Doug Burgum την περασμένη Πέμπτη.
Εξυπακούεται ότι καλύτερο timing, λίγες ώρες μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τη Chevron, για την επίσκεψη δεν μπορούσε να βρεθεί.
Και ο Doug Burgum δεν είναι ένας απλός υπουργός: επιχειρηματίας, αντιπρόεδρος της Microsoft, δισεκατομμυριούχος, κυβερνήτης της Βόρειας Ντακότα, της 2ης πολιτείας των ΗΠΑ στην κατά κεφαλή παραγωγή ενέργειας, έφθασε μέχρι τη δυάδα από την οποία επέλεξε τον αντιπρόεδρό του ο Donald Trump.
Και παρ’ όλο που φέρει τον τίτλο του υπουργού Εσωτερικών, στις αρμοδιότητές του είναι η ενέργεια, η αξιοποίηση των αχανών εκτάσεων γης στις ΗΠΑ και οι σχέσεις με τις φυλές των Ινδιάνων.
Business με ροφό και ασύρτικο
Ο Doug Burgum μιλά περισσότερο ως επιχειρηματίας παρά ως πολιτικός, ή, σε κάθε περίπτωση, με τον μοναδικό τρόπο που πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι συνδυάζουν αυτές τις δυο ιδιότητες.
Το διαπίστωσε η ελληνική ενεργειακή dream team που συνέφαγε μαζί του και με Στ. Παπασταύρου κα Νίκο Τσάφο το μεσημέρι της Πέμπτης εν πλω, γύρω από τη Ρεβυθούσα: Μαρία Ρίτα Γκάλι (ΔΕΣΦΑ) Ευάγγελος Μυτιληναίος (Metlen), Γιώργος Περιστέρης (ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή), Χρήστος Κοπελούζος του ομώνυμου ομίλου, Γιώργος Στάσσης (ΔΕΗ), Κωνσταντίνος Ξιφαράς (ΔΕΠΑ), Ανδρέας Σιάμισιης και Σπήλιος Λιβανός (HELLENiQ ENERGY), Αλέξανδρος Εξάρχου (ΑΚΤΩΡ) και Γιώργος Τριανταφύλλου (Motor Oil).
Μαθαίνω ότι το μενού ήταν απολύτως μεσογειακό -και πώς να γίνει διαφορετικά;- με πρώτο πιάτο λαβράκι σεβίτσε και κυρίως ροφό με ριζότο, συνοδευόμενο από ασύρτικο και για επιδόρπιο πορτοκαλόπιτα.
Οι κλήσεις στα κινητά και η απουσία
Στην -εύλογη- απορία πώς κατέστη εφικτό να συγκεντρωθούν όλα αυτά τα «μεγάλα κεφάλια» της ενέργειας σε ένα τραπέζι, πληροφορούμαι πως εκτός από το όνομα του υψηλού προσκεκλημένου-συνδαιτημόνα, έπαιξε ρόλο και η κλήση που δέχτηκαν στο κινητό τους από τον Σταύρο Παπασταύρου.
Δεν πέρασε απαρατήρητη -πώς θα μπορούσε, άλλωστε;- η απουσία του Γιάννη Β. Βαρδινογιάννη της Motor Oil.
Ο Σαρωνικός και τα 10ετή συμβόλαια
Μπορεί το φαγητό να ήταν νοστιμότατο, η φιλοξενία υποδειγματική και το -καλοκαιρινό- σκηνικό ειδυλλιακό, όσα είπε ο Αμερικανός υπουργός, όμως, μάλλον έπεσαν… βαριά στο στομάχι.
Διότι ο Doug Burgum προέτρεψε, εμμέσως πλην σαφώς, τις ελληνικές εταιρείες να συνάψουν 10ετή συμβόλαια προμήθειας LNG με τις αμερικανικές.
Κι αυτό ενώ αφ’ ενός όλοι εκτιμούν ότι η υπερπροσφορά LNG θα οδηγήσει σε πτώση των τιμών κι αφ’ ετέρου η spot αγορά LNG έχει αποδείξει ότι μπορεί, τις περισσότερες φορές, να προσφέρει ανταγωνιστικότερες τιμές από ένα κλειστό συμβόλαιο, όσο καλή τιμή και αν έχει.
Σε απλά ελληνικά, κανείς ηλεκτροπαραγωγός δεν θα… τρέξει να υπογράψει 10ετές συμβόλαιο. Ωστόσο, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι η Ελλάδα θα προμηθευτεί περισσότερες ποσότητες αμερικανικού LNG τα επόμενα χρόνια -και με μακροχρόνια συμβόλαια.
Άρα, κάποιοι θα (κληθούν να) βάλουν πλάτη.
«Για την Ελλάδα, ρε…» που είπε και η Βούλα Πατουλίδου.
Το «ταμείο» για την HELLENiQ ENERGY
Απ’ όλη την ιστορία των υδρογονανθράκων υπάρχει, πάντως, ήδη μία μεγάλη κερδισμένη: η HELLENiQ ENERGY, η οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για όλα τα θαλάσσια οικόπεδα με πιθανά κοιτάσματα υδρογοναθράκων είτε σε συνεργασία με Chevron, ExxonMobil και Energean είτε μόνη της.
Είναι προφανές ότι η εταιρεία αναβαθμίζει την θέση στη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα και έχει πολλά και σε πολλά επίπεδα να κερδίσει από τη συνεργασία με τους ενεργειακούς κολοσσούς.
Η πτώση στην τιμή ρεύματος…
Επανέρχομαι στο θέμα των προβλέψεων για τιμές των ενεργειακών αγαθών: στην αγορά προεξοφλούν ότι η τιμή του αερίου θα πέσει αισθητά από το 2026.
Κι ότι, παράλληλα, θα αυξηθεί η παραγόμενη ενέργεια από ΑΠΕ, ενώ στην εξίσωση θα μπουν και οι μπαταρίες (επίσης από το 2026).
Τί προμηνύονται αυτές οι εξελίξεις; Μειώσεις, μεγάλες όπως διαφαίνεται, στη χονδρική τιμή ρεύματος τους επόμενους μήνες.
Μένει να φανεί αν και σε τι ποσοστό θα «περάσουν» οι μειώσεις και στη λιανική αγορά ρεύματος.
…Η έκτακτη εισφορά στους παρόχους και η περίεργη σιωπή
Στο θέμα αναφέρθηκε, με έμφαση, στην ομιλία του στη ΔΕΘ ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προειδοποιώντας ότι αν οι πάροχοι δεν «περάσουν» τις χαμηλότερες τιμές στους καταναλωτές, «δεν θα διστάσουμε να παρέμβουμε, όπως έχουμε κάνει επανειλημμένα».
Τί σχεδιάζει η κυβέρνηση; Από απολύτως έγκυρη πηγή πληροφορούμαι ότι καθώς θεωρούν ότι το margin των εταιρειών είναι δυσανάλογα υψηλό, ο σχεδιασμός προβλέπει έκτακτη εισφορά.
Αυτή τη φορά σε όλους τους παρόχους, όχι μόνο τους παραγωγούς όπως στις προηγούμενες.
Καθοριστικό ρόλο στην απόφαση φαίνεται ότι θα παίξουν τα τιμολόγια που θα ανακοινώσουν οι πάροχοι για τον Οκτώβριο, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Εντύπωση, πάντως, προκαλεί ότι αν και ο πρωθυπουργός έχει αναφερθεί δύο φορές στο θέμα, ο αρμόδιος υπουργός Σταύρος Παπασταύρου δεν έχει κάνει την παραμικρή αναφορά στις δηλώσεις του, αν και συνήθως οι υπουργοί επαναφέρουν στο δημόσιο λόγο τους όσα επισημαίνει ο πρωθυπουργός σε θέματα της αρμοδιότητάς τους.
Η μεγάλη επαναφορά των κίτρινων τιμολογίων
Η διαφαινόμενη μείωση στις τιμές ρεύματος φαίνεται ότι έρχεται να σταματήσει την ανοδική πορεία των σταθερών τιμολογίων στη λιανική ενέργειας.
Τα κυμαινόμενα τιμολόγια καθίστανται ξανά ελκυστικά.
Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει για τα κίτρινα, καθώς μάλιστα οι εταιρείες κάνουν προσφορές για τους πρώτους μήνες.
Έχω την αίσθηση ότι αρκετοί καταναλωτές, ιδίως οι πιο εξοικειωμένοι με θέματα αγοράς, το σκέφτονται ήδη.
Πληθωρισμός και βέλη… στα νότια
Για την κυβέρνηση η μείωση των τιμολογίων ρεύματος είναι εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για να αυξήσει τα δημοσκοπικά ποσοστά της καθώς όλα τα γκάλοπ δείχνουν πως οι πολίτες αξιολογούν ψηλά το ενεργειακό κόστος, στο πλαίσιο του συνολικότερου προβλήματος της ακρίβειας.
Και δεν είναι μόνο ο πολίτες. Ακόμη και ο αρμόδιος για την αγορά -και τον πληθωρισμό- υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος επισήμανε σε τηλεοπτική συνέντευξή του πριν λίγες ημέρες ότι το κόστος του ρεύματος στην Ελλάδα αυξήθηκε περισσότερο από τον μέσο όρο στη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μαθαίνω ότι δεν πέρασαν απαρατήρητες -και ασχολίαστες- οι αναφορές του τόσο στο υπουργείο Ενέργειας όσο και σε άλλα κυβερνητικά κτίρια στο κέντρο της Αθήνας.
Μαθαίνω επίσης ότι στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας κάποιοι θεώρησαν ότι η αναφορά αυτή δεν είναι άσχετη με το γεγονός ότι Θεοδωρικάκος και Παπασταύρου θα βρεθούν αντίπαλοι στο ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας στο νότιο τομέα της Αθήνας.
Ο Σταύρος Παπασταύρου κατεβαίνει για πρώτη φορά υποψήφιος βουλευτής, με προφανή στόχο όχι μόνο την εκλογή του αλλά την εκλογή του σε καλή σειρά, γεγονός που ανεβάζει το εσωκομματικό θερμόμετρο στα νότια.
Το «έλα να δεις» στις μπαταρίες
Μιας και είπα για τέλη Σεπτεμβρίου, τότε εκπνέει η προθεσμία για τον διαγωνισμό για την αποθήκευση ενέργειας.
Απ’ όσα ακούω στην αγορά, καταλαβαίνω ότι στο υπουργείο θα χρειαστούν… φορτηγά να μεταφέρουν τις αιτήσεις και τους φακέλους καθώς οι ενδιαφερόμενοι (θα) είναι πάρα πολλοί.
Κυριολεκτικά, δεν υπάρχει εταιρεία, ελληνική και ξένη, ενεργή ή υπό σύσταση, που να μην ασχολείται με τον διαγωνισμό.
Το τι θα γίνει βεβαίως θα εξαρτηθεί από τους όρους σύνδεσης και τη γειτνίαση με το δίκτυο.
Σε κάθε περίπτωση, και αφού παρέλθει το τρίμηνο έως το τέλος του 2025 που απαιτείται για τα διαδικαστικά, οι εταιρείες βεβαιώνουν ότι το 2026 οι πρώτες μπαταρίες θα είναι έτοιμες να λειτουργήσουν.
Ξαναπαίρνει μπρος το «καλώδιο» με Κύπρο
Επί του πιεστηρίου, που έλεγαν και οι παλαιότεροι δημοσιογράφοι, μαθαίνω ότι το καλώδιο με την Κύπρο ξαναπαίρνει μπρος.
Τις τελευταίες ώρες έχουν ενταθεί οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις ώστε να εξευρεθεί κοινά αποδεκτή λύση και να συνεχιστεί το έργο.
Σ’ αυτό έχει συμβάλλει καθοριστικά η ψύχραιμη στάση της ελληνικής κυβέρνησης και του ΑΔΜΗΕ -που διατήρησαν τις γέφυρες με την Κύπρο- όσο και η παρέμβαση της Κομισιόν.
Κρατικός αξιωματούχος που γνωρίζει όσα συζητώνται στο παρασκήνιο, εκμυστηρεύτηκε σε συνομιλητές του ότι η λύση που θα παρουσιαστεί θα είναι τέτοια ώστε καμία από τις δύο πλευρές να μην εμφανιστεί δημοσίως «χαμένη».
Πάντως, στο βαθμό που η μετοχή της Nexans αποτελεί προϊδεάζει για τις εξελίξεις, την περασμένη εβδομάδα κινήθηκε έντονα ανοδικά, παρά την πολιτική αστάθεια στη Γαλλία.
Η μετοχή έκλεισε προχθές στα 133,7 ευρώ από 125,3 μία εβδομάδα πριν, και βρίσκεται κοντά στα ιστορικά υψηλά της, 147 ευρώ.
Ευρύς ή δομικός ανασχηματισμός στην Metlen;
Αυτό που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ότι από το τέλος της Άνοιξης ετοιμάζονταν ένας δομικού τύπου ανασχηματισμό στις αρμοδιότητες των στελεχών της Metlen. Η αποχώρηση ωστόσο μετά από 20 χρόνια στο τέλος του μήνα του ισχυρού άνδρα του κλάδου Ενέργειας Γιάννη Καλαφατά, όπως αποκάλυψε το Businessdaily.gr σε ρεπορτάζ του Βασίλη Κώτση, αλλάζει τα δεδομένα. Οι αλλαγές μετά τον θρίαμβο του Λονδίνου θα είναι μεγαλύτερες, προσαρμοσμένες στο επικό εγχείρημα.. Παρά το γεγονός ότι έχει γραφεί ότι ο κ. Καλαφατάς θα ιδιωτεύσει δημιουργώντας εταιρεία συμβούλων, αρκετοί της ενέργειας θα ήθελαν τις υπηρεσίες του..
