Η νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα Kimberly Guilfoyle με το αέριο και τα καλώδια - Η νέα γενική γραμματέας Ενέργειας Δέσποινα Παληαρούτα και η σχέση της με την βιομηχανία - Η παραίτηση Αιβαλιώτη και η ΔΕΘ - Προαναγγελία φόρων 800 εκατ. ευρώ ετησίως
Τα μαθηματικά της ενέργειας: 50%+30%+30%+10%
Νέα δεδομένα δημιουργεί στην αγορά ενέργειας ο επισημοποιηθείς, μετά από κυοφορία μηνών, «γάμος» των εταιρειών ΗΡΩΝ (Όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ) και nrg (Όμιλος Motor Oil) δημιουργώντας τον τρίτο πόλο.
Το νέο εταιρικό σχήμα UtilityCo ξεκινά με μερίδιο αγοράς 15,28% (ΗΡΩΝ: 11%, nrg: 4,28%, Μάιος 2025, πηγή: ΑΔΜΗΕ) και θέτει στόχο να προσεγγίσει το 30% τα επόμενα χρόνια.
Τον ίδιο στόχο, 30%, έχει θέσει και η Protergia (Όμιλος METLEN) που βρίσκεται σήμερα στο 21,45%, ενώ την ηγετική της θέση (50% plus) θέλει να διατηρήσει η ΔΕΗ που ελέγχει σήμερα το 48,47% της αγοράς (στη χαμηλή τάση το ποσοστό της αυξάνεται στο 61,5%).
Από την πλευρά της η Elpedison, ο 4ος «παίκτης» στην αγορά με 5,74%, έχει θέσει στόχο να αυξήσει το μερίδιό του στο 10%.
Καθώς λοιπόν 50%+30%+30%+10%=120% (χωρίς να υπολογίζεται ότι και οι υπόλοιποι, μικρότεροι, πάροχοι θέλουν να αυξήσουν τα μερίδιά τους), τότε είναι προφανές ότι ξεκινά εποχή έντονου (εντονότερου) ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας.
Η Elpedison, ο 4ος πόλος και οι πολύφερνες νύφες
Τα φώτα του ενδιαφέροντος στρέφονται πλέον αφ’ ενός στην Elpedison, η οποία είναι σήμερα ο 4ος πόλος και φυσικά θα επιχειρήσει να ισχυροποιηθεί -πρόκειται άλλωστε, για το αγαπημένο «παιδί» του CEO της HELLENiQ ENERGY Ανδρέα Σιάμισιη-, και αφ’ ετέρου στον 5ο «παίκτη», τη «Φυσικό Αέριο-Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας» της ΔΕΠΑ Εμπορίας με 3,55% και την 6η σε μερίδιο αγοράς (2,60%) ΖΕΝΙΘ.
Οι υπόλοιποι πάροχοι μοιράζονται το 2,91% της αγοράς με τη VOLTON στο 0,96%.
Τα σενάρια στην αγορά για νέες συγχωνεύσεις-εξαγορές-συνεργασίες είναι πολλά, όπως, άλλωστε, και οι διαψεύσεις.
Όλοι, πάντως, συνομολογούν ότι η αγορά κινείται στην κατεύθυνση περαιτέρω συγκέντρωσης, τάση που αναμένεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο.
Όσον αφορά στις νέες κινήσεις στην επιχειρηματική σκακιέρα, ισχύει ότι όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος -άλλωστε, τα κουκιά όπως και οι πολύφερνες νύφες είναι συγκεκριμένες.
Το πλεονέκτημα της ΔΕΗ και η στρατηγική κίνηση Γ. Στάσση
Την κινητικότητα στην αγορά ενέργειας εκτιμάται ότι θα ενισχύσει η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αναλάβουν από το 2026 οι πάροχοι τα νέα προγράμματα «Εξοικονομώ».
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι οι εταιρείες θα μπορούν να επωμίζονται οι ίδιες το κόστος των αναβαθμίσεων, από τις τεχνικές μελέτες έως την προμήθεια των υλικών, και οι καταναλωτές (επιχειρήσεις-νοικοκυριά) να τις πληρώνουν μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας -αφαιρουμένης φυσικά της επιδότησης.
Όπως είναι προφανές, η εξέλιξη αυτή έρχεται να δικαιώσει πλήρως τη στρατηγική επιλογή του Γιώργου Στάσση να εξαγοράσει η ΔΕΗ τον «Κωτσόβολο».
Ο «ισχυρός άνδρας» της ΔΕΗ «διάβασε» έγκαιρα και σωστά την αγορά και με διορατικότητα προχώρησε στην εν λόγω εξαγορά που αναμφίβολα προσδίδει συγκριτικό πλεονέκτημα στην εταιρεία του έναντι του ανταγωνισμού.
Το ενδιαφέρον τώρα έγκειται στο αν θα προχωρήσει και άλλη ενεργειακή εταιρεία σε εξαγορά ή τη σύναψη κάποιου είδους συνεργασίας με εταιρεία πώλησης ηλεκτρικών συσκευών, τεχνολογίας και οικιακού εξοπλισμού.
Το deal του Κ. Ξιφαρά και το ενδιαφέρον των πρεσβειών
Και από τον Γ. Στάσση στον Κώστα Ξιφαρά της ΔΕΠΑ Εμπορίας, ο οποίος έκλεισε μία πάρα πολύ καλή συμφωνία με τον Ρωσικό γίγαντα Gazprom για την προμήθεια αερίου.
Μαθαίνω ότι η συμφωνία συζητήθηκε έντονα στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, ενώ ενδιαφέρον εκδηλώθηκε και από στελέχη των γραφείων οικονομικών-εμπορικών υποθέσεων πρεσβειών στην Αθήνα που κινήθηκαν να μάθουν το «κάτι παραπάνω» για τη συμφωνία ώστε πιθανόν να το αξιοποιήσουν και σε άλλες -ανάλογες- περιπτώσεις.
Αποτυπώνοντας το πόσο δύσκολο ήταν να επιτευχθεί το deal έμπειρος παράγοντας της ενεργειακής αγοράς έλεγε με χιούμορ ότι «ήταν, αναμφίβολα, πιο εύκολο να γυριστούν οι… σκηνές δράσης του Tom Cruise στις ταινίες «Mission Impossible»!
Η πρέσβειρα με το αέριο και τα καλώδια
Μιας και αναφέρθηκα στις πρεσβείες, η νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα Kimberly Guilfoyle, που αναμένει την επικύρωση του διορισμού της, έδειξε κατά την ακρόασή της στη Γερουσία την περασμένη εβδομάδα ότι στον τομέα της ενέργειας και των business γενικότερα προτίθεται να κινηθεί στα βήματα του Geoffrey Pyatt, του μακράν πιο επιδραστικού -ιδίως στον οικονομικό τομέα- πρέσβη της υπερδύναμης τα τελευταία χρόνια.
Η πρέσβειρα έρχεται στην Αθήνα -αναμένεται τέλος καλοκαιριού, αρχές φθινοπώρου- με «βαριά» ατζέντα στα ενεργειακά και με αιχμή την αύξηση των πωλήσεων αμερικανικού LNG στην Ελλάδα και τις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης μέσω -και- της αξιοποίησης του «Κάθετου Διαδρόμου» και την προώθηση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων της Ελλάδας με Κύπρο-Ισραήλ (GSI) και Αίγυπτο (GREGY).
Καλώδιο: η κρυφή υπεραξία του ΑΔΜΗΕ…
Όσον αφορά στο πολυσυζητημένο καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου και προοπτικά Ισραήλ, έχει τη σημασία της η αποκάλυψη που έκανε προ ημερών ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Παπαναστασίου.
Ο ΑΔΜΗΕ έχει συνάψει τη συμφωνία με την κατασκευάστρια εταιρεία, τη γαλλική Nexans, σε χρόνο που οι τιμές των πρώτων υλών και γενικότερα το κόστος κατασκευής ήταν αισθητά χαμηλότερο από σήμερα.
Συνεπώς, συμπέρανε ο υπουργός, ακόμη κι αν ο ΑΔΜΗΕ -υποθετικά- πωλούσε το τμήμα του καλωδίου που έχει κατασκευαστεί στη Nexans για να το χρησιμοποιήσει σε άλλη διασύνδεση, σε περίπτωση που ακυρωνόταν δηλαδή το συμβόλαιο, τότε θα αποκόμιζε κέρδος αφού η τρέχουσα αξία του είναι υψηλότερη.
Προφανώς, ο υπουργός δεν συνυπολόγισε τις ρήτρες, αλλά έστω κι έτσι έχει τη σημασία του -για την εξέλιξη της υπόθεσης- αυτό που είπε.
…Και η πορεία της μετοχής της Nexans
Πάντως, η αγορά δεν φαίνεται να ανησυχεί για ακύρωση του συμβολαίου της Nexans με τον ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου.
Αυτό, τουλάχιστον, προκύπτει από την πορεία της μετοχής της γαλλικής εταιρείας στο χρηματιστήριο Παρισιού, η τιμή της οποίας την περασμένη εβδομάδα κινήθηκε ανοδικά στα 110,6 (με υψηλό τα 112,5) ευρώ από 106 ευρώ στις 4 Ιουλίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα που στα μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα και την Κύπρο αποτυπωνόταν οι αποκλίνουσες απόψεις μεταξύ ελλαδικής και κυπριακής πλευράς για τις πληρωμές προς τον ΑΔΜΗΕ προκειμένου με τη σειρά του να πληρώσει την δόση του Αυγούστου στη Nexans, η μετοχή της γαλλικής εταιρείας έκανε ράλι με 4%.
Αντίθετα, τέτοια εποχή πέρυσι, η μετοχή βυθιζόταν όταν υπήρχαν στον τύπο ανάλογα ρεπορτάζ.
Προφανώς, το θετικό κλίμα στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια συμβάλλει σ’ αυτήν την πορεία αλλά αναμφίβολα η αγορά κάτι ξέρει ή κάτι εκτιμά…
Προαναγγελία φόρων 800 εκατ. ευρώ ετησίως
Επιστρέφω στην ελληνική επικαιρότητα καθώς δεν έχει ιστορικό προηγούμενο αυτό που έκανε η κυβέρνηση με το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο.
Είναι η πρώτη φορά που κυβέρνηση στην Ελλάδα προαναγγέλλει αύξηση της φορολογίας -εν προκειμένω, την επιβολή τέλους εκπομπών ρύπων στα ορυκτά καύσιμα, πετρέλαιο και αέριο- και μάλιστα 18 μήνες πριν αυτή εφαρμοστεί.
Μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις, της νυν συμπεριλαμβανομένης, συνήθιζαν να προαναγγέλλουν -μήνες πριν εφαρμοστούν- μόνο τα θετικά μέτρα, όπως τις μειώσεις φόρων, προκειμένου, δια της επαναλήψεως, να μεγεθυνθεί ο απόηχός τους στην κοινή γνώμη.
Να που έγινε η αρχή και προς την αντίθετη κατεύθυνση και μάλιστα για νέα φορολογικά έσοδα της τάξης των 800 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως
Ενεργειακό κόστος: πρόβλημα στο παρόν, λύση στο μέλλον
Από τη μία η αύξηση των τιμολογίων στο ρεύμα και από την άλλη η δρομολόγηση νέου φόρου στα καύσιμα, αντιλαμβάνομαι ότι δεν προκαλούν και τα θετικότερα των σκέψεων και των συναισθημάτων -για να το θέσω κομψά- στους βουλευτές και τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος.
Τα ραντάρ μου καταγράφουν μία υπόκωφη -προς το παρόν- δυσφορία, που δεν θέλει πολύ να εξελιχθεί σε γκρίνια, για το γεγονός, όπως λένε οι δυσφορούντες, ότι οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες δεν δείχνουν τα απαιτούμενα αντανακλαστικά.
Διότι, «καλές οι διαρθρωτικές αλλαγές και τα μεσο-μακροπρόθεσμα μέτρα που θα αποδώσουν καρπούς στο μέλλον, τί λέμε, όμως, στον μέσο πολίτη που βλέπει το εισόδημά του να πιέζεται στο παρόν;», αναρωτιόνταν χαρακτηριστικά γαλάζιος βουλευτής και εξέφραζε την εκτίμηση ότι το ενεργειακό κόστος θα επανέλθει με εμφατικό τρόπο στο προσκήνιο της επικαιρότητας.
Η νέα γενική γραμματέας Ενέργειας και η βιομηχανία
Ενδεχομένως το γεγονός ότι είναι φαβορί να διαδεχθεί τον παραιτηθέντα από προχθές, Παρασκευή, Τέλη Αϊβαλιώτη στη γενική γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων η σημερινή γενική γραμματέας Μεταφορών, Δέσποινα Παληαρούτα, η οποία προέρχεται από τον χώρο της βιομηχανίας, να ερμηνεύεται και υπ’ αυτό το πρίσμα: ως μία κίνηση της κυβέρνησης να δείξει ότι προτεραιοποιεί τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία, όπως επίμονα ζητούν οι θεσμικοί φορείς των επιχειρήσεων.
Η μηχανολόγος-μηχανικός Δέσποινα Παληαρούτα συγκαταλέγεται στους νεώτερους, ηλικιακά (γεννηθείσα το 1987) και χρονολογικά (τοποθετήθηκε γ.γ. Μεταφορών τέλη Ιουλίου του 2024), γενικούς γραμματείς της κυβέρνησης και στο παρελθόν εργάστηκε στη Viohalco του Ομίλου Στασινόπουλου.
Θεωρείται φαβορί να μετακινηθεί στο υπουργείο Ενέργειας, όπως, άλλωστε, σας έχω προϊδεάσει προ 15 ημερών (https://www.energymag.gr/unabomber/109725_gynaika-geniki-grammateas-sto-ypen-energeiako-paketo-gia-ta-alonia-o-stohos-stassi).
Οι νέοι γ.γ. των υπουργείων αναμένεται να ανακοινωθούν εντός της εβδομάδας.
Η παραίτηση και η ΔΕΘ
Ο Τέλης Αϊβαλιώτης είναι ο μοναδικός γενικός γραμματέας που ανακοίνωσε προχθές την παραίτησή του εν όψει των δρομολογημένων αλλαγών.
Η παραίτησή του συνέπεσε μάλιστα με την δημοσίευση στη «Διαύγεια» της (προγενέστερης) απόφασης για τη μετακίνησή του στη Θεσσαλονίκη στις αρχές Σεπτεμβρίου προκειμένου να παραστεί στα εγκαίνια της ΔΕΘ μαζί με συνεργάτες του.
Οπότε η απόφαση για τη μετακίνηση θα ισχύσει για την/τον διάδοχό του.
LED, inverter και αντλίες θερμότητας
Μιας και αναφέρθηκα στο Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, μόλις 8 σχόλια υποβλήθηκαν την πρώτη εβδομάδα στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης.
Πολύ φτωχός απολογισμός εάν ληφθούν υπ’ όψιν πόσο σημαντικά είναι τα μέτρα και οι μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει αλλά και ο προϋπολογισμός του, 4,8 δις ευρώ (μέχρι τώρα δηλαδή ένα σχόλιο ανά 800 εκατ. ευρώ).
Για την ιστορία, ένας πολίτης ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα άτομα με αναπηρία, ένας άλλος να αλλάξουν οι παλιοί λαμπτήρες με LED, ένας τρίτος να συμπεριληφθούν και μέτρα κατά της λειψυδρίας κι ένας τέταρτος ασκεί κριτική αναφέροντας ότι στο κυβερνητικό σχέδιο «δεν περιλαμβάνονται μετρήσιμα μέτρα, όπως ύψος χρηματοδοτούμενων εργασιών ή αγορών εξοπλισμού, ποσοστό επιχορήγησης στη βάση εισοδήματος ή άλλων κινήτρων, χρηματοδότησης, ανά περίπτωση».
Ένας πέμπτος ζητεί να υπάρξει πρόβλεψη για τα διαμερίσματα που θερμαίνονται με αντλίες θερμότητας ή/και κλιματιστικά inverter να εξαιρούνται από το πάγιο θέρμανσης των πολυκατοικιών, ενώ ένας έκτος να μπορούν να συμμετάσχουν και τεχνικές εταιρείες και εργοληπτικές επιχειρήσεις στη διαδικασία υλοποίησης των προγραμμάτων του νέου Ταμείου.
