Καλή σας μέρα. Σε ένα σκηνικό όπου το ηλεκτρικό ρεύμα μπλέκεται με το πολιτικό, το χρηματιστηριακό με το αγροτικό και το επενδυτικό με το παρασκηνιακό, οι εξελίξεις τρέχουν σε πολλά μέτωπα.
Ο ΑΔΜΗΕ βαδίζει στα βήματα της ΔΕΗ σχεδιάζοντας αύξηση κεφαλαίου, στη Χαλκοκονδύλη, η ΔΕΗ προετοιμάζει έκδοση ομολόγου 700 εκατ. ευρώ, ενώ στο City του Λονδίνου, η μετοχή της Metlen δείχνει να πιέζεται από τα hedge funds αλλά ετοιμάζεται –σύμφωνα με πληροφορίες– να ανταποδώσει με θετικές ανακοινώσεις.
Στο ενεργειακό πεδίο, η Ευρώπη παρακολουθεί στενά το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου, με την ΕΕ να μπαίνει στο παιχνίδι και τον ΑΔΜΗΕ να επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στη χρηματοδότηση και την τεχνική ωρίμανση του έργου. Και ενώ οι δείκτες στα χρηματιστήρια παρακολουθούν κάθε βήμα, η πολιτική σκηνή θυμίζει πίνακα με ανοιχτές εκκρεμότητες – από την «ενεργειακή διπλωματία» του Παπασταύρου έως το μέλλον του Τσιάρα και τον ρόλο-κλειδί του Χατζηδάκη.
Από το χρηματιστήριο και τα υπουργικά γραφεία μέχρι τα χωράφια και τα μπλόκα, η Ελλάδα μπαίνει σε ένα φθινόπωρο υψηλής τάσης – και όχι μόνο ενεργειακής.
Μακρύ καλώδιο, μικρό καλάθι
«Κι όμως κινείται», που θα έλεγε και ο Γαλιλαίος. Ο λόγος για το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου που έδειξε τα τελευταία 24ωρα σημεία ζωής, ενώ μεθαύριο Τρίτη είναι προγραμματισμένη νέα τηλεδιάσκεψη, με τη συμμετοχή μάλιστα του Επιτρόπου Ενέργειας της ΕΕ, Dan Jorgensen.
Ωστόσο, αρμόδιοι κρατικοί αξιωματούχοι κρατούν μικρό καλάθι (το ακριβώς αντίθετο με το μακρύ καλώδιο), τουλάχιστον μέχρι να δουν (αν δουν…) τους Κύπριους να βάζουν το χέρι στην τσέπη.
Πειθώ αξίας… 6 δισεκατομμυρίων
Όποιες κι αν είναι οι εξελίξεις, πάντως, ένα θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο: η κατασκευάστρια του καλωδίου Nexans δεν προτίθεται να καταγγείλει τη σύμβαση. Όχι τώρα αλλά ούτε σε τρία τέρμινα, που έγραφαν οι παλιοί δημοσιογράφοι. Έτσι, ενώ οι Γάλλοι είχαν θέσει διορία στις αρχές Σεπτεμβρίου (early September) για να τους αποσαφηνίσει ο φορέας υλοποίησης τι πρόκειται να γίνει με το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου, φθάνουμε πλέον στα μέσα Οκτωβρίου και καμία αντίδραση, ουδέν νεώτερον από το μέτωπο του Παρισιού, όπου η έδρα της εταιρείας.
Μεταξύ μας.. Ο ΑΔΜΗΕ έχει στο pipeline του έργα συνολικού ύψους 6 δις ευρώ. Και φυσικά καμία εταιρεία στον πλανήτη δεν γυρνά την πλάτη σε 6 δις ευρώ, κι άρα δεν διαρρηγνύει τις σχέσεις της με αυτόν που πρόκειται να τα πληρώσει…
ΑΔΜΗΕ: Κάντο όπως η ΔΕΗ
Γι’ αυτό το γιγαντιαίο επενδυτικό πρόγραμμα ο ΑΔΜΗΕ θα χρειαστεί κεφάλαια, εξ ου και καταλαβαίνω ότι δεν αποκλείεται η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, στα πρότυπα αυτής που έκανε η ΔΕΗ το 2021 και η οποία αύξηση αποτέλεσε το εφαλτήριο -σε συνδυασμό με ένα οραματικό και ρεαλιστικό σχέδιο και το αποτελεσματικό μάνατζμεντ του Γιώργου Στάσση- για τη απογείωση της εταιρείας.
Ο ΑΔΜΗΕ έχει ένα γιγαντιαίο επενδυτικό πρόγραμμα να υλοποιήσει και προφανώς η κεφαλαιακή του ενίσχυση είναι αναγκαία. Στέλεχος της αγοράς που φημίζεται για την καλή του μνήμη θυμάται ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από τότε που συστάθηκε.
Επενδύσεις και ομόλογο
Την ίδια ώρα στη ΔΕΗ μαθαίνω ότι εντείνονται οι προετοιμασίες για την έκδοση ομολόγου, (εκτιμώμενου) ύψους 700 εκατ. ευρώ. Βεβαίως η θέση εταιρειών που βρίσκονται στον προθάλαμο της απόφασης είναι συνήθως πως «έχουμε πει ότι μελετάμε τις αγορές και όταν κρίνουμε ότι είναι κατάλληλη στιγμή θα βγαίνουμε», αλλά στην αγορά είναι κοινό μυστικό ότι το… πάτημα του κουμπιού είναι θέμα ολίγων 24ωρων.
Αντιλαμβάνομαι ότι τα κεφάλαια που θα αντληθούν θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση μέρους του πραγματικά δυναμικού επενδυτικού προγράμματος 10,1 δις ευρώ την περίοδο 2025-27.
Οι καλές ειδήσεις της Metlen
Δυναμικά προχωρά στο επενδυτικό της πρόγραμμα και η Metlen, η οποία μαθαίνω ότι επιφυλάσσει πολλές καλές ειδήσεις στους επενδυτές το επόμενο διάστημα.
Οι ειδήσεις αυτές -θεωρούν στην αγορά βέβαιο ότι- θ’ αποτυπωθούν και στην πορεία της μετοχής της εταιρείας στα χρηματιστήρια Αθηνών και Λονδίνου, καθώς είναι αλήθεια ότι έχει πιεστεί τις τελευταίες ημέρες.
Είναι ενδεικτικό ότι στο ΧΑΑ από τα 57 ευρώ, το ιστορικό υψηλό της στις 13 Αυγούστου, βρίσκεται τώρα στα 47,44 ευρώ.
Στην αγορά είναι γνωστό ότι η πίεση οφείλεται κυρίως στα σορταρίσματα από μεγάλα hedge funds όπως η αμερικανική Millennium, η οποία, όπως έγραψαν οι έγκυροι Times του Λονδίνου, έχει ανοίξει θέση πώλησης (short position) ίση με 0,6 % της Metlen Energy & Metals, δύο μήνες μετά την είσοδο της ελληνικής εταιρείας στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου.
Η ιστορική βρετανική εφημερίδα ανέδειξε στο ρεπορτάζ της και το ότι η εισαγωγή του ομίλου της Metlen το χρηματιστήριο του Λονδίνου αποτέλεσε «ψήφο εμπιστοσύνης» για τις βρετανικές κεφαλαιαγορές, οι οποίες έχουν δοκιμαστεί από την έλλειψη νέων εισαγωγών μετά το τέλος του τελευταίου κύματος δημόσιων εγγραφών (IPO) στα τέλη του 2021.
Με δική του εταιρεία
Από τη Metlen αποχωρεί στα τέλη του Οκτωβρίου, μετά από πολυετή, ευδόκιμη θητεία ο γενικός διευθυντής Ενέργειας Γιάννης Καλαφατάς.
Ως δημιουργικά ανήσυχο πνεύμα μαθαίνω ότι σχεδιάζει, με τη σχολαστικότητα που τον διακρίνει, το επόμενο βήμα του που είναι συμβουλευτική εταιρεία -πάντοτε στον τομέα της ενέργειας.
Αυτήν την εποχή αναζητεί το κατάλληλο γραφείο για να εγκαταστήσει το «στρατηγείο» του.
Ενεργειακή κουμπαριά
Μιας και αναφέρθηκα στη ΔΕΗ, τον χορό του Ησαϊα χόρεψε το βράδυ της Παρασκευής ο digital communication director της εταιρείας, Ελπιδοφόρος Παπανικολόπουλος με την Εβίνα Γιακουμάτου, περιφερειακή σύμβουλο Αττικής – εντεταλμένη για θέματα ενέργειας, βιομηχανίας και φυσικών πόρων, κόρη του πρώην υπουργού της Νέας Δημοκρατίας Γεράσιμου Γιακουμάτου.
Κουμπάρος ήταν μάλιστα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που συνδέεται στενά με τον Ε. Παπανικολόπουλο.
Το μυστήριο τελέστηκε στον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και Αγίας Ειρήνης εντός του Politia Tennis Club, όπου και ακολούθησε δεξίωση.
Παρέλαση… τρακτέρ
Ο γάμος ήταν ένα ευχάριστο διάλειμμα για το κυβερνητικό επιτελείο που καλείται να διαχειριστεί την αναταραχή που προκαλεί η ιστορία του ΟΠΕΚΕΠΕ και η μη καταβολή των επιδοτήσεων σε αγρότες και κτηνοτρόφους, οι οποίοι δείχνουν να οδηγούνται στο διαζύγιο με τη Νέα Δημοκρατία.
Είναι κοινό μυστικό ότι στις αγροτικές περιοχές έχει κηρυχθεί σε μεγάλο βαθμό μια ιδιότυπη στάση πληρωμών αφού οι παραγωγοί δεν έχουν λάβει τις επιδοτήσεις τους, στην κτηνοτροφία η ευλογιά έχει «θερίσει» τα κοπάδια, σε βασικές καλλιέργειες οι τιμές είναι χαμηλές, ενώ σε φρούτα που οι τιμές είναι ικανοποιητικές, η παραγωγή είναι μικρή λόγω των καιρικών φαινομένων.
Από πολλές πηγές έρχονται πληροφορίες για επανάληψη του σκηνικού του 2011, δηλαδή για κινητοποιήσεις στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου καθώς και για μπλόκα νωρίτερα από κάθε άλλη φορά, δηλαδή πριν τις γιορτές.
Βαρύ κλίμα για τον Τσιάρα
Σ’ αυτό το περιβάλλον κι ενώ προγραμματίζονται κάποιες πληρωμές τις επόμενες ημέρες, είναι αβέβαιο εάν θα κάνει… παρέλαση (κατά τη γνωστή έκφραση για τους προπονητές) ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Το κλίμα για τον πολιτικό από την Καρδίτσα είναι πολύ βαρύ στις αγροτικές περιοχές αλλά και σε κυβερνητικά κτίρια του κέντρου της Αθήνας με θέα στον Εθνικό Κήπο…
Η αντικατάστασή του θεωρείται μονόδρομος και το ερώτημα είναι εάν αυτή θα γίνει τώρα για να εκτονωθεί το βαρύ κλίμα ή εάν θα παραμείνει έως τον ανασχηματισμό του Ιανουαρίου ώστε να επωμιστεί το πολιτικό κόστος στο σύνολό του.
Ενδεχομένως τη λύση να δώσει ο ίδιος υποβάλλοντας -τις επόμενες ημέρες- την παραίτησή καθώς οι κεραίες μου έχουν «πιάσει» ότι εξετάζει πολύ σοβαρά αυτό το ενδεχόμενο.
Υπουργός για σαλόνια και… αλώνια
Το θέμα, βεβαίως, είναι ποιος θα δεχθεί να καθίσει στην ηλεκτρική καρέκλα της οδού Αχαρνών και τι εχέγγυα θα λάβει ώστε να μπορέσει να αλλάξει το κλίμα, καθώς οι παραγωγοί – ευλόγως- δεν θα δώσουν περίοδο χάριτος ούτε ένα 24ωρο.
Καταλαβαίνω ότι στην κυβέρνηση θέλουν ο νέος υπουργός Αγρ. Ανάπτυξης να είναι πρωτοκλασάτος πολιτικός, με εμπειρία και αδιαμφισβήτητες επικοινωνιακές ικανότητες.
Να είναι δηλαδή ένας doer που να μπορεί να κινηθεί αποτελεσματικά τόσο στα σαλόνια των Βρυξελλών όσο και στα… αλώνια.
Ακούω ότι μια ιδανική λύση θα ήταν ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ο υπουργός ειδικών αποστολών του Κ. Μητσοτάκη, πλην όμως έχει σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα μεγάλων και δύσκολων μεταρρυθμίσεων στην υγεία, που αποτελεί ην κεντρική προτεραιότητα της κυβέρνησης, άρα θεωρείται αμετακίνητος.
Μια άλλη λύση που ακούω ότι κερδίζει έδαφος τα τελευταία 24ωρα είναι του Ανδρέα Λοβέρδου, ο οποίος επίσης φημίζεται για τις δύσκολες αποστολές που έχει αναλάβει ως υπουργός.
Ο Γιώργος (Στάσσης) και οι γεωργοί
Τα πρωτοφανή προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί είναι αναπόφευκτο να μην αφήσουν ανεπηρέαστες ούτε τις εταιρείες ενέργειας.
Σ’ αυτό το σκηνικό, και καθώς ανοίγει πάλι η συζήτηση για το κόστος παραγωγής, οι της κυβέρνησης στρέφονται για άλλη μια χρονιά στον Γιώργο Στάσση της ΔΕΗ, που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς στις συνδέσεις των αγροτών, για νέα μέτρα στήριξης των παραγωγών.
Ήδη στο τραπέζι έχουν «πέσει» προτάσεις για διεύρυνση του προγράμματος «ΓΑΙΑ», επαναφορά της ρύθμισης των 120 δόσεων και έκδοση μόνο 1 ή 2 λογαριασμών τον χρόνο ώστε να συμπίπτουν με τις περιόδους που πληρώνονται οι ίδιοι οι αγρότες από την αγορά και εισπράττουν τις επιδοτήσεις τους.
Βεβαίως, όλοι αντιλαμβάνονται – κι εδώ έγκειται η δυσκολία του εγχειρήματος - ότι θα πρέπει να τεθούν ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να μην επωφεληθούν οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» αλλά και να μην ανοίξει κερκόπορτα για την επαναφορά της κουλτούρας «δεν πληρώνω», που τόσο στοίχισε στη χώρα, σε όλα τα επίπεδα.
Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι η ΔΕΗ θα κληθεί και πάλι να βγάλει τα κάστανα (είναι και η εποχή τους τώρα…) από τη φωτιά, δείχνοντας το κοινωνικό της πρόσωπο, όπως, άλλωστε, έχει κάνει και στο παρελθόν.
Τρίποντο στις αγροτικές επιδοτήσεις
Παραμένω στα αγροτικά, καθώς στο επίκεντρο της δημοσιότητας μετά την κατάθεση του πρ. προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθηγητή Γρηγόρη Βάρρα στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής βρίσκεται η εταιρεία Neuropublic ως τεχνικός σύμβουλος του ΟΠΕΚΕΠΕ για την κατανομή των επιδοτήσεων.
Στην εταιρεία, που ανήκει στην οικογένεια Γαργαλάκου, έχουν επενδύσει τα τελευταία χρόνια το Latsco family office της οικογένειας Λάτση καθώς και ο δημοφιλής, βετεράνος πια, παίκτης του μπάσκετ Θοδωρής Παπαλουκάς, ο οποίος από το 2023 μετέχει και στο ΔΣ της Neuropublic ως μη εκτελεστικό μέλος.
Ο Θ. Παπαλουκάς έχει επενδύσει και σε άλλες startups και εταιρείες τεχνολογίας του αγροδιατροφικού τομέα, στις προοπτικές του οποίου πιστεύει ιδιαίτερα.
ΥΠΕΝ: Οι σίγουροι και η εισήγηση
Μιας και αναφέρομαι στον ανασχηματισμό, καταλαβαίνω απ’ όσα ακούω ότι η τριάδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας λογικά θα συνεχίσει – για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.
Σταύρος Παπασταύρου και Νίκος Τσάφος, άλλωστε, μετρούν μόλις λίγους μήνες στο υπουργείο.
Δεν θα έβαζα το χέρι μου στη φωτιά για κάποιον-κάποια (ενδεχομένως και δεύτερο-δεύτερη) από τους γενικούς γραμματείς, στο βαθμό που γίνει δεκτή μια εισήγηση που οι κεραίες μου εντόπισαν να ετοιμάζεται για να υποβληθεί αρμοδίως.
Διπλωματία
Ακούω βέβαια και το σενάριο μετακίνησης του Σταύρου Παπασταύρου στο υπουργείο Εξωτερικών με δεδομένο ότι επιδίδεται -με αξιοσημείωτη επιμέλεια και επιμονή, θα έλεγα- στην «ενεργειακή διπλωματία» αλλά δεν το «αγοράζω».
Η αίσθησή μου είναι ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης -κατά πολλούς, ο στενότερος και πλέον έμπιστος συνεργάτης του πρωθυπουργού- θα παραμείνει στο υπουργείο Εξωτερικών ως το τέλος της κυβερνητικής θητείας.
Ουσιαστικά, το Γ. Γεραπετρίτης το προανήγγειλε -εμμέσως πλην σαφέστατα- απαντώντας ως εξής σε ερώτηση, στο πλαίσιο συνέντευξης στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΙ, για το εάν σκέπτεται να μετακινηθεί (επιστρέψει) από το ΥΠΕΞ στο Μαξίμου:
«Κατ’ αρχάς δεν έχει σημασία τι σκέπτομαι εγώ, διότι δεν είμαι εγώ εκείνος που αποφασίζει. Από την άλλη πλευρά, εκείνο που θα σας πω είναι ότι εγώ έχω μία και μόνο φιλοδοξία, την υπηρεσία στην πατρίδα, και θα την κάνω πάντοτε και από όπου μου ταχθεί.
Θεωρώ πάντως ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μία εξαιρετικά δύσκολη φάση στα εξωτερικά. Η γνώση, η ικανότητα, η σοβαρότητα και η εμπειρία που απαιτούνται είναι πολύ μεγαλύτερη από κάθε άλλη εποχή. Έχουμε μία υποχώρηση του Διεθνούς Δικαίου, πολλές εστίες έντασης στη γειτονιά μας. Νομίζω ότι απαιτείται μια σοβαρή συνέχεια στην άσκηση της εξωτερικής μας πολιτικής».
Διπλός ρόλος
Παραμένω στα του κυβερνητικού σχήματος καθώς πληροφορούμαι ότι στο επιτελείο του αντιπροέδρου Κωστή Χατζηδάκη υπάρχουν πλέον και δεύτερες σκέψεις για το ρόλο του.
Λένε δηλαδή ότι μαζί με την αντιπροεδρία θα ήταν καλύτερο να έχει και την πολιτική ηγεσία ενός υπουργείου -με ισχυρό αναπληρωτή υπουργό να τον επικουρεί στο έργο του- ώστε να μπορεί η κοινή γνώμη να του πιστώνει πολιτικά τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις που σχεδιάζει και υλοποιεί και οι οποίες εν πολλοίς πιστώνονται τώρα στους κατά περίπτωση αρμόδιους υπουργούς.
Επισημαίνουν μάλιστα ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει κουλτούρα αντιπροέδρου κυβέρνησης χωρίς ταυτόχρονα να έχει υπουργείο.
Από διαίσθηση και μόνο, δεν θεωρώ πιθανό ότι ο Κ. Χατζηδάκης θα αναλάβει και υπουργείο στον ανασχηματισμό του Ιανουαρίου.
Θα στοιχημάτιζα, όμως, ότι ο διπλός ρόλος αντιπροέδρου-υπουργού θα επανέλθει στην πρώτη κυβέρνηση μετά τις εκλογές.
Ο Τσάφος και οι «μπακαλιάροι»
Σημαντική, ιστορική θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει κάποιος, αλλαγή την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή καθώς έχει αναγγελθεί ότι θα ενεργοποιηθεί ο «κόφτης» στις ομιλίες των βουλευτών, αρχής γενομένης από τον πρωθυπουργό και τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς, ώστε να τηρούν τους καθορισμένους χρόνους ομιλίας.
Την προσεχή Πέμπτη, λοιπόν, θα γίνει συζήτηση για την εξωτερική πολιτική -και το καλώδιο με την Κύπρο, προφανώς- στην οποία θα εφαρμοστεί το νέο σύστημα, εκτός εάν, για ακόμη μια φορά, ισχύσει το νεοελληνικό «είπα-ξείπα».
Όλοι, πάντως, οι πολιτικοί θα πρέπει να πάρουν παράδειγμα από τον αγγλοσαξονικής νοοτροπίας άνθρωπο της αγοράς, νυν υφυπουργό Ενέργειας, Νίκο Τσάφο, ο οποίος παραδίδει μαθήματα τήρησης του χρόνου και με το παραπάνω.
Πώς το καταφέρνει; Τοποθετείται επί της ουσίας χωρίς να χάνει χρόνο στους γνωστούς «μπακαλιάρους» (πομπώδεις εκφράσεις, αοριστολογίες και κοινοτυπίες χωρίς ουσία) των πολιτικών.
Την περασμένη Παρασκευή χρειάστηκε μόλις 43 δευτερόλεπτα (!) για ν’ απαντήσει σε ερώτηση βουλευτή, ενώ το χρονικό όριο είναι 3 λεπτά και συνήθως οι υπουργοί μιλούν διπλάσιο χρόνο.
