Η Ιαπωνία προχωρά σε νέα μέτρα για την απελευθέρωση περισσότερων δημόσιων πόρων με στόχο τη στήριξη του πυρηνικού τομέα, ο οποίος παραμένει σημαντικός για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, αλλά έχει πληγεί σοβαρά μετά τη Φουκουσίμα το 2011. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η δημόσια χρηματοδότηση είναι κρίσιμη για την επανεκκίνηση της βιομηχανίας, η οποία μέχρι σήμερα χρηματοδοτούνταν κυρίως από εταιρείες κοινής ωφέλειας υπό ιδιωτικό έλεγχο.
Μετά το ατύχημα της Φουκουσίμα και τον αυξημένο φόβο για την ασφάλεια, η Ιαπωνία έκλεισε και τους 54 αντιδραστήρες της. Λόγω αυστηρότερων κανόνων και αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών, σήμερα λειτουργούν μόνο 14 από τις 33 μονάδες που είναι διαθέσιμες για επανεκκίνηση.
Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται ορόσημο για τον κλάδο, καθώς οι νομοθέτες της περιφέρειας Νιιγκάτα θα ψηφίσουν υπέρ της επανεκκίνησης δύο από τους επτά αντιδραστήρες του πυρηνικού σταθμού Kashiwazaki-Kariwa, του μεγαλύτερου στον κόσμο. Παράλληλα, το υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας πρότεινε τη δημιουργία συστήματος δανείων για επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εταιρείες που θέλουν να αναβαθμίσουν τα συστήματα ασφαλείας ή να κατασκευάσουν νέους αντιδραστήρες.
Μέχρι σήμερα, η δημόσια χρηματοδότηση περιοριζόταν σε μέτρα ανάκτησης επενδύσεων μέσω του μακροπρόθεσμου μηχανισμού δημοπρασιών για την απανθρακοποίηση. Το νέο σύστημα δανείων θα επιτρέψει μεγαλύτερη υποστήριξη για μακροπρόθεσμες και μεγάλης κλίμακας επενδύσεις, ενώ προτάθηκε ότι η δημόσια συμμετοχή θα μπορούσε να φτάσει το 30% του συνολικού ύψους των δανείων για μεγάλα έργα.
Αυξανόμενη ζήτηση και στόχοι για το 2040
Η ζήτηση για πυρηνική ενέργεια στην Ιαπωνία αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, καθώς η χώρα επιδιώκει να διπλασιάσει το μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της στο 20% έως το 2040. Οι στόχοι αυτοί έχουν σκοπό να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια, να συγκρατήσουν το κόστος ενέργειας και να καλύψουν τη ζήτηση που προβλέπεται να αυξηθεί κατά 6% την επόμενη δεκαετία, κυρίως λόγω της ανάπτυξης κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης.
Η πρωθυπουργός Σανάε Τακαΐτσι στηρίζει ενεργά την πυρηνική ενέργεια, επιδιώκοντας να μειώσει την εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενα καύσιμα που καλύπτουν σήμερα το 60%-70% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, η αλλαγή του πολιτικού κλίματος και η υποστήριξη της κυβέρνησης προς τον ενεργειακό τομέα δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον για επενδύσεις.
Επανεκκινήσεις και νέες κατασκευές
Η επανεκκίνηση αντιδραστήρων που απαιτούν αναβαθμίσεις ασφαλείας κοστίζει από 700 εκατ. έως 1 δισ. δολάρια ανά μονάδα, ενώ για την κάλυψη του κόστους ενδέχεται να χρειάζεται δημόσια χρηματοδότηση 30%-50%. Ωστόσο, μόνο οι επανεκκινήσεις δεν επαρκούν: περίπου 14 GW αντιδραστήρων θα φτάσουν το όριο λειτουργίας των 60 ετών έως το 2050, γεγονός που καθιστά αναγκαία την ανάπτυξη νέων μονάδων.
Μεταξύ των επικείμενων επανεκκινήσεων περιλαμβάνονται δύο μονάδες 1,36 GW στο Kashiwazaki-Kariwa, η μία το 2025 και η δεύτερη γύρω στο 2030, καθώς και η μονάδα Tomari-3 στη Χοκάιντο. Ο αντιδραστήρας Tokai-2 της Japan Atomic Power, ισχύος 1,1 GW, έχει ήδη εγκριθεί από τη ρυθμιστική αρχή και προγραμματίζεται να ολοκληρώσει τις αναβαθμίσεις ασφαλείας έως τα τέλη του 2026, με την έγκριση της τοπικής κυβέρνησης να παραμένει εκκρεμής. Άλλοι έξι αντιδραστήρες αναμένουν αποφάσεις για πιθανή επανεκκίνηση από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές.
Η Ιαπωνία, με την υποστήριξη της δημόσιας χρηματοδότησης, επιχειρεί να αναζωογονήσει τον πυρηνικό της τομέα, συνδυάζοντας επανεκκινήσεις παλιών αντιδραστήρων και κατασκευή νέων μονάδων, σε μια προσπάθεια να ανταποκριθεί στους ενεργειακούς της στόχους και στις προκλήσεις της επόμενης δεκαετίας.
Πηγή: Reuters