Ο εξηλεκτρισμός του νοικοκυριού είναι μονόδρομος

Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση γύρω από την ενεργειακή μετάβαση έχει αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Η ανάγκη για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, η συνεχής άνοδος των τιμών των καυσίμων και η τεχνολογική πρόοδος στον τομέα της ηλεκτροκίνησης και των αντλιών θερμότητας καθιστούν σαφές ότι ο εξηλεκτρισμός του νοικοκυριού δεν αποτελεί πια πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Η στροφή προς την ηλεκτρική ενέργεια επιτρέπει σημαντική εξοικονόμηση πόρων, περιορισμό των ρύπων και ανεξαρτησία από τις διακυμάνσεις των διεθνών τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Ας εξετάσουμε πρακτικά το ζήτημα ξεκινώντας από τη θέρμανση. Ένα σπίτι αμόνωτο γύρω στα 90 τμ  που θερμαίνεται με καυστήρα πετρελαίου και λειτουργεί οκτώ ώρες την ημέρα, καταναλώνοντας περίπου 0.7 λίτρα την ώρα, χρειάζεται 5,6 λίτρα ημερησίως. Με τιμή 1,00 ευρώ το λίτρο, το ημερήσιο κόστος φθάνει τα 5,6 ευρώ, δηλαδή περίπου 168 ευρώ τον μήνα. Σε μια χειμερινή περίοδο πέντε μηνών, η δαπάνη ανέρχεται στα 840 ευρώ.

Αν το ίδιο σπίτι χρησιμοποιήσει αντλία θερμότητας με συντελεστή απόδοσης (COP) 3,5, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για την ίδια ποσότητα θερμότητας θα είναι μόλις 18,3 kWh ημερησίως. Με τιμή ρεύματος 0,15 ευρώ ανά κιλοβατώρα, το ημερήσιο κόστος περιορίζεται στα 2,75 ευρώ ή περίπου 82,5 ευρώ τον μήνα. Η εξοικονόμηση φτάνει τα 181,5 ευρώ μηνιαίως και τα 840 - 412 = 428 ευρώ ετησίως για πεντάμηνη περίοδο θέρμανσης.

Η εγκατάσταση μιας αντλίας θερμότητας κοστίζει γύρω στα 4.000 ευρώ μαζί με την προμήθεια και την τοποθέτηση. Αν λάβουμε υπόψη την ετήσια εξοικονόμηση των 428 ευρώ, ο χρόνος απόσβεσης είναι περίπου 9,5 χρόνια. Αν συνδεθεί και με ένα boiler , πετώντας τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα, η απόσβεση γίνεται στα 5,5 χρόνια. Από τον έκτο χρόνο και έπειτα, κάθε χειμερινή περίοδος μεταφράζεται σε καθαρό οικονομικό όφελος. Αν η προμήθεια της αντλίας γίνει μέσω επιδοτούμενων προγραμμάτων τύπου αλλάζω σύστημα θέρμανσης ή κάποιων πακέτων προσφορών που συνδυάζονται με κάποια εταιρία ρεύματος, η απόσβεση γίνεται σε δύο το πολύ τρία έτη.

Το ίδιο αποδεικνύεται και στη μετακίνηση. Ένα βενζινοκίνητο αυτοκίνητο που καταναλώνει 150 λίτρα τον μήνα, με τιμή 1,70 ευρώ το λίτρο, κοστίζει 255 ευρώ μηνιαίως ή 3.060 ευρώ ετησίως. Ένα ηλεκτρικό όχημα, αντίθετα, καταναλώνει περίπου 15 κιλοβατώρες ανά 100 χιλιόμετρα. Αν υποθέσουμε ότι διανύει 1.000 χιλιόμετρα τον μήνα, χρειάζεται 150 κιλοβατώρες, δηλαδή 22,5 ευρώ τον μήνα ή 270 ευρώ τον χρόνο. Η ετήσια εξοικονόμηση ανέρχεται στα 2.790 ευρώ.

Η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου φυσικά απαιτεί μεγαλύτερη αρχική επένδυση. Αν ένα νοικοκυριό αποσύρει το παλιό του βενζινοκίνητο αξίας 12.000 ευρώ και αγοράσει ηλεκτρικό με 27.000 ευρώ, η καθαρή επιπλέον δαπάνη είναι 15.000 ευρώ. Με ετήσια εξοικονόμηση 2.790 ευρώ, η επένδυση αποσβένεται σε περίπου 5,4 χρόνια. Από τον έκτο χρόνο και μετά, κάθε χρόνο εξοικονομούνται σχεδόν 3.000 ευρώ μόνο από καύσιμα, χωρίς να υπολογιστούν τα μειωμένα κόστη συντήρησης, καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα δεν χρειάζονται αλλαγές λαδιών, φίλτρων ή εξάτμισης.

Αν δούμε τη συνολική εικόνα του εξηλεκτρισμένου νοικοκυριού, τα οφέλη είναι εντυπωσιακά. Η αντλία θερμότητας και το ηλεκτρικό αυτοκίνητο μαζί μειώνουν τα ετήσια λειτουργικά έξοδα κατά περίπου 3.428 ευρώ. Αν υπολογίσουμε το αρχικό κόστος των δύο επενδύσεων (4.000 + 15.000 = 19.000 ευρώ) και τη συνολική ετήσια εξοικονόμηση, ο συνδυαστικός χρόνος απόσβεσης είναι λιγότερος από έξι χρόνια και χωρις επιδότηση. Έπειτα, το νοικοκυριό απολαμβάνει δεκάδες χρόνια με πολύ χαμηλότερα έξοδα και μηδενική εξάρτηση από τις διακυμάνσεις των καυσίμων.

Πέρα από το καθαρά οικονομικό σκέλος, υπάρχουν και περιβαλλοντικά οφέλη. Η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, ειδικά όταν συνοδεύεται από παραγωγή μέσω φωτοβολταϊκών, μειώνει δραστικά το αποτύπωμα άνθρακα κάθε νοικοκυριού. Μια αντλία θερμότητας εκπέμπει έως και 70% λιγότερο CO₂ σε σχέση με τον λέβητα πετρελαίου, ενώ ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο μηδενίζει τις εκπομπές ρύπων κατά την οδήγηση.

Ο εξηλεκτρισμός, επομένως, δεν είναι απλώς τεχνολογική πρόοδος, αλλά στρατηγική επιλογή για οικονομική βιωσιμότητα και περιβαλλοντική ευθύνη. Παρά το αρχικό κόστος, η απόσβεση είναι σύντομη και τα οφέλη διαρκή. Με την παράλληλη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ο καταναλωτής μπορεί να γίνει ενεργός παραγωγός, μειώνοντας περαιτέρω τα έξοδά του.

Ο δρόμος είναι πια ξεκάθαρος: η θέρμανση, η ψύξη, οι μετακινήσεις και η καθημερινή ζωή του σύγχρονου νοικοκυριού τείνουν να βασίζονται στην ηλεκτρική ενέργεια. Ο εξηλεκτρισμός δεν είναι μια μελλοντική επιλογή, αλλά η μόνη ρεαλιστική απάντηση στις ενεργειακές και περιβαλλοντικές προκλήσεις του σήμερα. Είναι, πράγματι, μονόδρομος.