Πρόσβαση στα προγράμματα που χρηματοδοτεί η ΕΕ για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση ζητά ο εμπορικός κόσμος τονίζοντας ότι οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν μεγάλη δυσκολία στο να λάβουν χρηματοδότηση.
Στο φόντο αυτό ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών κατέθεσε, εν όψει ΔΕΘ, δέκα σημεία παρεμβάσεων, κάνοντας λόγο για την ανάγκη άμεσης άρσης του αποκλεισμού από τα ευρωπαϊκά προγράμματα για τις ΜμΕ. Όπως τονίζεται, οι υφιστάμενες προϋποθέσεις – γραφειοκρατία, υψηλός τζίρος, προσωπικό, κερδοφορία – αποκλείουν στην πράξη τις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και τα πράσινα/ψηφιακά προγράμματα, απειλώντας τη βιωσιμότητά τους μαζί με άλλα σημαντικά προβλήματα της αγοράς.
Εν όψει της παρουσίας του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών επισημαίνει τα μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και καταθέτει δέκα συγκεκριμένες και εφαρμόσιμες προτάσεις, ως αναγκαία βάση ενός ουσιαστικού διαλόγου με την πολιτεία. Όπως σημειώνει ο Σύλλογος, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με αυξημένα κόστη, περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση και συνθήκες άνισου ανταγωνισμού, γεγονός που απειλεί άμεσα τη βιωσιμότητά τους. Για τον λόγο αυτόν, ζητούν από την κυβέρνηση σαφείς δεσμεύσεις και άμεσες λύσεις σε δέκα καίρια πεδία πολιτικής.
Ειδικότερα, οι προτάσεις του ΕΣΑ έχουν ως εξής:
1.Νέα ενιαία ρύθμιση 150 δόσεων για όλες τις οφειλές
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών αποδεικνύεται ανεπαρκής, παρά τις συνεχείς βελτιώσεις του. Είναι πολύπλοκος, χρονοβόρος, ακριβός και τελικά επιβαρύνει τον οφειλέτη με πρόσθετους τόκους (κεφαλαιοποίηση του τόκου). Απαιτείται άμεσα μια ενιαία, οριζόντια ρύθμιση 150 δόσεων, με σταθερούς όρους και χωρίς εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια, για όλες τις οφειλές προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ.
α) Ειδική ρύθμιση για όσους θέλουν να αποχωρήσουν από το επάγγελμα
Χιλιάδες έμποροι παραμένουν εγκλωβισμένοι στις επιχειρήσεις τους λόγω χρεών. Προτείνουμε ειδική ρύθμιση για τον έντιμο τερματισμό του επαγγελματικού βίου, ώστε να αποχωρήσουν με αξιοπρέπεια. Η απουσία αυτής της δυνατότητας διαιωνίζει τα χρέη, εντείνει τον αθέμιτο ανταγωνισμό και ενισχύει τη μαύρη οικονομία.
β) Κατάργηση προστίμου 15% σε περίπτωση απώλειας δόσης
Το ισχύον καθεστώς τιμωρεί τους συνεπείς επιχειρηματίες που ενδέχεται να χάσουν μία δόση λόγω πρόσκαιρης αδυναμίας, με υπέρογκο πρόστιμο 15%. Ζητούμε την άμεση κατάργησή του, ή τουλάχιστον την επιβολή του μετά την απώλεια της τρίτης δόσης, χωρίς απώλεια της ρύθμισης.
2. Ακατάσχετος επιχειρηματικός λογαριασμός
Χιλιάδες επιχειρήσεις αδυνατούν να λειτουργήσουν λόγω κατασχέσεων στους επαγγελματικούς τους λογαριασμούς. Ζητούμε τη θέσπιση ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού, αποκλειστικά για λειτουργικές δαπάνες (μισθοδοσία, προμηθευτές, ενοίκια, ενέργεια κ.ά.), ώστε να διατηρείται η ελάχιστη βιωσιμότητα, ακόμη και εντός ρύθμισης.
3. Κατάργηση της τεκμαρτής φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων
Η τεκμαρτή φορολόγηση αποτελεί άδικη και αναχρονιστική πρακτική, καθώς επιβάλλει φόρους με βάση υποθετικά κριτήρια, συχνά δυσανάλογα με το πραγματικό εισόδημα. Για τις ατομικές επιχειρήσεις λειτουργεί εξοντωτικά και πρέπει να καταργηθεί άμεσα.
4. Οριστική κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος
Το τέλος επιτηδεύματος αποτελεί αδιάκριτη και μη ανταποδοτική επιβάρυνση. Ειδικά σε περίοδο στασιμότητας και χαμηλής κατανάλωσης, είναι αδιανόητο να συνεχίζει να επιβάλλεται. Ζητούμε την οριστική κατάργησή του, ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις.
5. Αύξηση του ορίου απαλλαγής από ΦΠΑ στις 70.000,00 € για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις
Η οδηγία 2020/285 της Ε.Ε. επιτρέπει στα κράτη-μέλη, την αύξηση του ορίου απαλλαγής από ΦΠΑ έως τις 70.000,00 €. Η Ελλάδα οφείλει να αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα, ώστε να ελαφρυνθούν οι μικρές επιχειρήσεις και να περιοριστεί το διοικητικό κόστος συμμόρφωσης.
6. Χρηματοδότηση από την Αναπτυξιακή Τράπεζα χωρίς τραπεζικά κριτήρια
Η Αναπτυξιακή Τράπεζα πρέπει να ενισχυθεί και να λειτουργεί ως εργαλείο πρόσβασης στη ρευστότητα, με λογικά επιτόκια και χωρίς τραπεζικά φίλτρα ώστε να μην αποκλείονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το τραπεζικό δανεισμό.
7. Ρύθμιση της αγοράς προσφορών – Τήρηση κανόνων
Η απελευθέρωση των προσφορών (Ν. 4965/2022) έχει προκαλέσει σοβαρές στρεβλώσεις στην αγορά. Πολυεθνικές - Μεγάλες Επιχειρήσεις και e-Shops λειτουργούν εκτός ελέγχου, κάνουν προσφορές καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, απορρυθμίζοντας τον ανταγωνισμό. Ζητούμε αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου και καθιέρωση ελεγχόμενων περιόδων προσφορών για ίσους όρους ανταγωνισμού.
8. Ισότιμη πρόσβαση των μικρών επιχειρήσεων στα Ευρωπαϊκά προγράμματα
Τα περισσότερα ευρωπαϊκά προγράμματα αποκλείουν τις μικρές επιχειρήσεις λόγω γραφειοκρατίας και δυσανάλογων απαιτήσεων (π.χ. υψηλός τζίρος, προσωπικό, κερδοφορία). Απαιτείται η ένταξή τους σε ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης και πράσινα/ψηφιακά προγράμματα, με απλοποιημένα κριτήρια και ξεχωριστά κονδύλια.
9. Τέλος στα φθηνά μικροδέματα από τρίτες χώρες – Προστασία της ελληνικής αγοράς
Τα μικροδέματα από ασιατικές πλατφόρμες παρακάμπτουν τελωνειακούς ελέγχους και εισάγονται σχεδόν αφορολόγητα, προκαλώντας αθέμιτο ανταγωνισμό. Ζητούμε την επιβολή υψηλού εθνικού τέλους ανά δέμα ή πλήρη εκτελωνισμό για φορολογική και διοικητική ισοτιμία.
10. Επαγγελματική στέγη – Ελάχιστη διάρκεια μίσθωσης 9 ετών
α) Επαναφορά της ελάχιστης διάρκειας 9 ετών για τις επαγγελματικές μισθώσεις, για λόγους σταθερότητας και απόσβεσης επενδύσεων.
β) Τριετής παράταση στα μισθωτήρια που λήγουν εντός της επόμενης τριετίας, με μέγιστη ετήσια προσαύξηση 3%, για διατήρηση της επαγγελματικής συνέχειας.
Ενεργειακό κόστος
Στο μεταξύ, πέρα από τα θέματα χρηματοδοτήσεων, και τα ζητήματα του ενεργειακού κόστους αποτελούν ‘βαρίδια’ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις . Όπως, χαρακτηριστικά τόνισε ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ), Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, μιλώντας τις προηγούμενες μέρες στην ΕΡΤ, μόνο το τελευταίο δίμηνο οι επιχειρήσεις κλήθηκαν να πληρώσουν αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος κατά 19%.
Με βάση τα όσα τόνισε ο πρόεδρος του ΕΕΑ απαιτείιται άμεση παρέμβαση μια και το ενεργειακό κόστος εξακολουθεί να λειτουργεί ως «βαρίδι» για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.
Σε ό,τι αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνολικά, ο κ. Χατζηθεοδοσίου υπογράμμισε ότι βρίσκονται αντιμέτωπες με τριπλή πίεση και ειδικότερα την ενεργειακή ακρίβεια, το αυξημένο κόστος στέγης και τις επιβαρύνσεις από τις τραπεζικές χρεώσεις. Όπως ανέφερε, το 2025 το κόστος στέγης μπορεί να απορροφά έως και το 50% του συνολικού κόστους λειτουργίας τους, περιορίζοντας δραστικά τα περιθώρια κερδοφορίας.
Σε σχέση με το κόστος ενέργειας αξίζει να επισημανθεί ότι με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιούλιο, κατέγραψε αύξηση 18,9% σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας στην άνοδο του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή στο 3,1%. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει γιατί το ενεργειακό κόστος βρίσκεται σταθερά στην κορυφή των προβληματισμών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι το ενεργειακό κόστος συγκαταλέγεται σταθερά στις βασικές προκλήσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως και η δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Alpha Bank, οι ελληνικές ΜμΕ, αν και αποτελούν σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων και καλύπτουν τα τέσσερα πέμπτα της απασχόλησης, παραμένουν αντιμέτωπες με μακροχρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες που περιορίζουν την ανταγωνιστικότητά τους έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών.
