Σε αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας, σε ΒΒΒ- από ΒΒ+, προχώρησε ο οίκος Standard and Poor's το βράδι της Παρασκευής, δίνοντας μάλιστα σταθερό outlook.
Πρόκειται για τον πρώτο από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης (Fitch, Moody's, S&P) που δίνει το investment grade στη χώρα. Εχει προηγηθεί σχετική κίνηση της DBRS στις αρχές Σεπτεμβρίου αλλά και οι Scope και R&I που ωστόσο δεν αναγνωρίζονται από την ΕΚΤ. Επόμενη ημερομηνία - σταθμός η 1η Δεκεμβρίου, οπότε και αναμένεται η αξιολόγηση από Fitch.
Ο οίκος επισημαίνει ότι «τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας βελτιώνονται χάρη στις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης. Μετά την κρίση χρέους την περίοδο 2009-2015, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην αντιμετώπιση των οικονομικών και δημοσιονομικών ανισορροπιών της Ελλάδας.
Αναμένουμε ότι πρόσθετες διαρθρωτικές οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, σε συνδυασμό με μεγάλα κονδύλια της ΕΕ, θα στηρίξουν την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη την περίοδο 2023-2026 και θα στηρίξουν τη συνεχιζόμενη μείωση του δημόσιου χρέους.
Οι πρόσθετες δομικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια της ΕΕ, θα στηρίξουν ισχυρή ανάπτυξη έως το 2026, υποστηρίζοντας και τη συνεχιζόμενη μείωση του χρέους.
Το σταθερό outlook αντανακλά τα ισορροπημένα ρίσκα στο εξωτερικό περιβάλλον που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την οικονομία, σε συνδυασμό με την προσδοκία ότι τα συνεχιζόμενα πρωτογενή πλεονάσματα θα συνεχίσουν να μειώνουν το χρέος.
Ο οίκος θα μπορούσε να προχωρήσει σε υποβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου εάν οι επιδόσεις στον προϋπολογισμό και οι εξωγενείς ανισορροπίες, όπως από ένα αυξημένο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, επιδεινωθούν σημαντικά περισσότερο των εκτιμήσεων.
Στον αντίποδα, ο οίκος θα μπορούσε να αναβαθμίσει την Ελλάδα εάν ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ υποχωρήσει περαιτέρω, σε αντίστοιχα επίπεδα με τις άλλες οικονομίες με αντίστοιχη αξιολόγηση. Ο οίκος θεωρεί ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί εάν συνεχιστούν τα ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα για μεγάλη χρονική περίοδο και από τις μεταρρυθίσεις που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, σε συνδυασμό με την πλήρη ανάπτυξη των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης που είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα.
Η λογική της αναβάθμισης
Η σημαντική δημοσιονομική σύγκλιση έχει θέσει την Ελλάδα σε συνεχώς βελτιούμενη δημοσιονομική θέση. Με στήριξη από την πολύ ισχυρή οικονομική ανάκαμψη, η ελληνική κυβέρνηση έχει καταφέρει να ξεπερνά διαρκώς τους στόχους προϋπολογισμού, παρά τις σταδιακά αυξανόμενες κοινωνικές μεταβιβάσεις.
Ο οίκος αναμένει ότι η Ελλάδα θα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 1,2% του ΑΕΠ εφέτος, υπερβαίνοντας τον στόχο του 0,7%, παρά τα σημαντικά κόστη των πρόσφατων πυρκαγιών και πλημμυρών. Η S&P προβλέπει μέσο πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,3% έως το 2026.
Πιθανή επιβράδυνση στη μείωση του χρέους
Κατά την άποψη του οίκου, οι πολιτικές πιέσεις θα περιπλέξουν τις προσπάθειες της κυβέρνησης να διατηρήσει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα μεσομακροπρόθεσμα, κάτι που θα μπορούσε να επιβραδύνει τη μείωση του χρέους στα χρόνια μετά τον ορίζοντα των προβλέψεων της S&P.
Οι εκλογές που διεξήχθησαν νωρίτερα εφέτος απέφεραν άλλη μια πλειοψηφία για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Η σαφής εντολή και η αποφυγή ενός δυνητικά ασταθούς συνασπισμού επιτρέπει στην κυβέρνηση να συνεχίσει να βασίζεται στις προηγούμενες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Το εκλογικό αποτέλεσμα φαίνεται σε γενικές γραμμές να δίνει εντολή για τη συνέχιση της πολιτικής και αναμένουμε από την κυβέρνηση να προωθήσει το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα. Αυτό περιλαμβάνει περαιτέρω αντιμετώπιση του υψηλού ακόμη δημόσιου χρέους της Ελλάδας (π.χ. συνεχίζοντας να κλείνει το έλλειμμα ΦΠΑ), κατοχυρώνοντας τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και πραγματοποιώντας διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στα συστήματα δικαιοσύνης και υγείας, μεταξύ των άλλων προσπαθειών για την ενίσχυση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας.
