Βίοι… αντίθετοι όσον αφορά τις προβλέψεις για την αγορά πετρελαίου οι οποίες στην ουσία καθορίζουν τις επενδυτικές στρατηγικές και φυσικά τις τιμές της Ενέργειας, επικρατούν μεταξύ ΙΕΑ και ΟΠΕΚ, παρατηρεί η UniCredit. Οι αποκλίνουσες προοπτικές που δίνουν οι θεσμοί αυτοί διαμορφώνουν ξεκάθαρα την αφήγηση για την αγορά πετρελαίου, όπως επισημαίνει η UniCredit. Αλλά ποιος τελικά είναι «σωστός»;
Ενώ ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας -IEA - προβλέπει αυξανόμενο πλεόνασμα προσφοράς καθ' όλη τη διάρκεια του 2026, ο ΟΠΕΚ διατηρεί μια πιο αισιόδοξη στάση, αναμένοντας ότι η ζήτηση θα παραμείνει ανθεκτική και η αγορά σε γενικές γραμμές ισορροπημένη.
Η ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα ότι η Ινδία θα σταματήσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου σηματοδοτεί μια νέα φάση στην προσπάθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ να στερήσει από τη Ρωσία τα ενεργειακά της έσοδα, τονίζει ο ιταλικός οίκος. Με την διπλωματική πίεση να επεκτείνεται τώρα στην Κίνα και την Ιαπωνία, οι γεωπολιτικές εντάσεις αυξάνονται.
Ωστόσο, οι αγορές πετρελαίου παραμένουν παγιδευμένες μεταξύ αποκλινουσών αφηγήσεων, σημειώνει η UniCredit. Καθώς ο ΟΠΕΚ συνεχίζει να χαλαρώνει τις προηγούμενες περικοπές παραγωγής του, η απόκλιση μεταξύ των προοπτικών της IEA και του ΟΠΕΚ είναι εντυπωσιακή και εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να βασίζονται οι επενδυτές καθώς αξιολογούν την πορεία των αγορών πετρελαίου.
Το διάγραμμα που παρουσιάζει η UniCredit δείχνει τις bearish προοπτικές του IEA για την αγορά πετρελαίου, με προβλεπόμενα πλεονάσματα περίπου 2,3 εκατ. βαρελιών την ημέρα το 2025 και 4 εκατ. βαρελιών την ημέρα το 2026, που ισοδυναμούν με σχεδόν 4% της παγκόσμιας ζήτησης.
Ο IEA έχει προειδοποιήσει εδώ και καιρό για μια επικείμενη υπερπροσφορά, λόγω της αυξανόμενης παγκόσμιας παραγωγής και της συγκρατημένης ζήτησης, και η τελευταία του έκθεση ενισχύει αυτή την άποψη.
Αντίθετα, όπως τονίζει ο οίκος, ο ΟΠΕΚ διατηρεί μια πιο ισορροπημένη στάση, προβλέποντας ότι η προσφορά και η ζήτηση θα παραμείνουν σε γενικές γραμμές ευθυγραμμισμένες. Οι προβλέψεις του βασίζονται στις προσδοκίες για βραδύτερη αύξηση της παραγωγής εκτός ΟΠΕΚ+, ανθεκτική ζήτηση και περιορισμένη άνοδο στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ. Εντωμεταξύ, η αμερικανική υπηρεσία ενεργειακών πληροφοριών (ΕΙΑ) , βρίσκεται μεταξύ του IEA και του ΟΠΕΚ, προβλέποντας πλεόνασμα πετρελαίου περίπου 2 εκατ. βαρελιών την ημέρα τόσο το 2025 όσο και το 2026, αναφέρει η UniCredit.
Όπως τονίζει χαρακτηριστικά στην ανάλυσή της, η απόκλιση μεταξύ του ΟΠΕΚ και του ΙΕΑ αντικατοπτρίζει όχι μόνο διαφορετικές υποθέσεις, αλλά και θεμελιωδώς διαφορετικά πρίσματα μέσω των οποίων αντιμετωπίζεται η αγορά πετρελαίου. Τα δύο θεσμικά όργανα δεν μοντελοποιούν απλώς την προσφορά και τη ζήτηση, αλλά διαμορφώνουν και την αφήγηση γύρω από αυτές.
Ο ΙΕΑ, ο οποίος συμβουλεύει τις βιομηχανικές οικονομίες, προσεγγίζει την αγορά με μια προσεκτική, βασισμένη σε δεδομένα μεθοδολογία. Οι προοπτικές του διαμορφώνονται ολοένα και περισσότερο από σενάρια ενεργειακής μετάβασης, ενσωματώνοντας υποθέσεις σχετικά με την ηλεκτροκίνηση, τα κέρδη αποδοτικότητας και την απαλλαγή από τον άνθρακα που καθοδηγούνται από πολιτικές. Αυτή η συντηρητική προκατάληψη συχνά οδηγεί σε προβλέψεις ζήτησης που αργότερα αναθεωρούνται προς τα πάνω, σημειώνει η UniCredit. Ωστόσο, η μεθοδολογική αυστηρότητα και η διαφάνεια του οργανισμού τον καθιστούν κρίσιμο σημείο αναφοράς για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ώστε να προηγηθούν στη μετάβαση σε οικονομίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Αντιθέτως, ο ΟΠΕΚ εκπροσωπεί τα συμφέροντα των χωρών που παράγουν πετρέλαιο και βλέπει την αγορά μέσα από ένα πιο αισιόδοξο πρίσμα, τονίζει η UniCredit. Οι προβλέψεις του τείνουν να υποστηρίζουν μια αφήγηση για διαρκή σημασία των υδρογονανθράκων, στρατηγικά ευθυγραμμισμένη με τα συμφέροντα των μελών του. Αυτή η αισιόδοξη στάση αντανακλά την πεποίθηση στην ανθεκτικότητα της ζήτησης πετρελαίου, ιδίως στις αναδυόμενες αγορές όπου οι τροχιές της ενεργειακής μετάβασης παραμένουν αβέβαιες.
Ιστορικά, οι προβλέψεις του ΟΠΕΚ για τη ζήτηση έχουν δείξει μια προκατάληψη προς την ισχυρότερη κατανάλωση, αλλά η οπτική του προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για το κλίμα στην αγορά παραγωγών και τη γεωπολιτική δυναμική. Η ΕΙΑ των ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, έχει επιδείξει την πιο αξιόπιστη βραχυπρόθεσμη ακρίβεια, ιδίως όσον αφορά την προσφορά, παρατηρεί οίκος.
Τι… ψηφίζει η UniCredit
Οι πρόσφατες εξελίξεις υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα της ερμηνείας της ισορροπίας στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, επισημαίνει η UniCredit. Από τον Απρίλιο, ο ΟΠΕΚ+ χαλαρώνει σταδιακά τις εθελοντικές μειώσεις παραγωγής, επαναφέροντας την προσφορά σε μια αγορά που ήδη αντιμετωπίζει άνισα σήματα ζήτησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η άποψή του ιταλικού οίκου κλίνει προς την εκτίμηση του IEA ότι η διαρθρωτική υπερπροσφορά θα καθορίσει την αγορά πετρελαίου τα επόμενα τρίμηνα. Ενώ η διπλωματική πίεση σε βασικούς εισαγωγείς για μείωση των αγορών ρωσικού πετρελαίου μπορεί να περιορίσει την παγκόσμια προσφορά και να προσφέρει κάποια στήριξη στις τιμές, η υπερπροσφορά είναι πιθανό να διατηρήσει τις τιμές υποτονικές καθ' όλη τη διάρκεια του 2026, εκτός εάν υπάρξει ανοδική έκπληξη στη ζήτηση ή εάν ο ΟΠΕΚ+ αλλάξει σημαντικά την πολιτική του, εκτιμά ο οίκος.
