Bearish δηλώνει η Citigroup για τις τιμές του πετρελαίου μεσοπρόθεσμα εκτιμώντας πως σε ένα ακραίο σενάριο θα εκτοξευθούν στα 90 δολ, αλλά το βέβαιο είναι ότι στη συνέχεια θα βυθιστούν και πάλι. Αυτό δείχνουν και τα πρόσφατα έξι γεωπολιτικά «επεισόδια».
Πιο αναλυτικά, οι αναλυτές της Citi βλέπουν περιορισμένο αντίκτυπο στην προσφορά πετρελαίου μέχρι στιγμής από τη σύγκρουση Ισραήλ/Ιράν, και το βασικό σενάριο είναι ότι η τάση θα συνεχιστεί καθώς κανένας δεν επωφελείται στην πραγματικότητα από τη χαμηλότερη παραγωγή πετρελαίου του Ιράν. Κατά τη Citi, η τελευταία κίνηση των τιμών πιθανότατα οφείλεται στην υποχώρηση των short θέσεων, υποδεικνύοντας ότι ένα νέο ράλι θα απαιτούσε νέες long θέσεις.
Η Citi δηλώνει συνεπώς bearish μεσοπρόθεσμα για το πετρέλαιο λόγω της δυναμικής της προσφοράς του ΟΠΕΚ+: μια αύξηση της παραγωγής κατά 411 χιλ. βαρέλια τον Ιούλιο και πιθανώς μια ακόμη αύξηση τον Αύγουστο αφήνει την εκτίμηση για το ισοζύγιο του 2025 σε πλεόνασμα 0,9 βαρελιών την ημέρα.
Ωστόσο, εάν διακοπεί η παραγωγή ιρανικού πετρελαίου, αυτό μετατρέπεται σε έλλειμμα τουλάχιστον -0,1 βαρέλι ημερησίως, και ενώ ο ΟΠΕΚ+ έχει άφθονη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, η Citi εκτιμά ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του Brent να φτάσουν τα 90 δολάρια/βαρέλι. Αυτό θα συνεπαγόταν με 3 εκατ. βαρέλια/ημέρα διαταραχή σε μια περίοδο πολλών μηνών. Ως εκ τούτου, παραμένει πολύ προσεκτική σε αυτό το σημείο.
Πάντως, όπως τονίζει, η ιστορία δείχνει πως η οποία εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου λόγω γεωπολιτικής είναι συνήθως προσωρινή. Και αν και οποιοδήποτε κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ θα μπορούσε να οδηγήσει σε απότομη αύξηση των τιμών, η διάρκεια θα είναι σύντομη, καθώς όλες οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στο άνοιγμα, επομένως δεν θα πρόκειται για κλείσιμο πολλών μηνών.
Ειδικότερα, η Citi παρατηρεί οι μεταβολές των τιμών του Brent και οι διαταραχές στην παραγωγή ιστορικά δεν συμπίπτουν απαραίτητα. Η παραγωγή σε άλλα μέρη του κόσμου μπορεί να έχει αυξηθεί επαρκώς για να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο της διαταραχής, ιδίως εάν η διαταραχή στην παραγωγή ήταν αναμενόμενη. Επιπλέον, οι τιμές μπορεί να έχουν ήδη αποτιμήσει αυτή την εξέλιξη εάν οι προσδοκίες για διαταραχές στην παραγωγή είχαν συζητηθεί ευρέως εκ των προτέρων.
Τα έξι επεισόδια
Σε αυτή τη νέα της έκθεση η Citi εξετάζει 6 προηγούμενες σημαντικές γεωπολιτικές διαταραχές στην προσφορά πετρελαίου από το 1990, όταν ξεκίνησε ο πρώτος Πόλεμος του Κόλπου, και λαμβάνει υπόψη πόσο μπορούν να αλλάξουν οι τιμές της ενέργειας. Χρησιμοποιεί μηνιαία δεδομένα παραγωγής της EIA των ΗΠΑ για να δει πότε διακόπηκε για πρώτη φορά η παραγωγή, τη μέγιστη διαταραχή και τη διάρκεια της διαταραχής. Αυτές οι 6 διαταραχές είναι:
1. Ο πρώτος Πόλεμος του Κόλπου μεταξύ Ιράκ και Κουβέιτ: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1990, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~5,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
2. Ο δεύτερος Πόλεμος του Κόλπου στο Ιράκ: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2003, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~2,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
3. Κυρώσεις στο Ιράν το 2012: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά το πρώτο τρίμηνο του 2012, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~1,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα., όπως μετρήθηκε από την κορύφωση της παραγωγής στα μέσα του 2011 έναντι του χαμηλού που σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012
4. Οι κυρώσεις της κυβέρνησης Τραμπ στο Ιράν το 2018: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2018, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~1,8 εκατ. βαρέλια την ημέρα, όπως μετρήθηκε από την κορύφωση της παραγωγής στο β’ τρίμηνο του 2018 έναντι του χαμηλού που σημειώθηκε στο 3ο τρίμηνο του 2019.
5. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη το 2011: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2011, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~1,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα, όπως μετρήθηκε από την κορύφωση της παραγωγής στο δ΄ τρίμηνο του 2010 έναντι του χαμηλού που ήταν περίπου στο μηδέν, που σημειώθηκε τον Ιούλιο του 2011.
6. Συνεχιζόμενος εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη το 2013: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 2013, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~1,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, όπως μετρήθηκε από την κορύφωση της παραγωγής στο α’ τρίμηνο του 2013 έναντι του χαμηλού ~0,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα στις αρχές του δ’ τριμήνου του 2013.
Μια άλλη διαταραχή στη Λιβύη σημειώθηκε το 2019: η παραγωγή διακόπηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019, με μέγιστη μείωση παραγωγής ~1,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αλλά το χαμηλότερο επίπεδο παραγωγής συνέπεσε με την αρχική φάση της COVID που διαστρέβλωσε τις τιμές. Επομένως, η Citi δεν εξετάζει αυτήν την περίπτωση.
Σε αυτά τα 6 επεισόδια, η παραγωγή μειώθηκε κατά ποικίλα ποσοστά, με τον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου να είναι ο μεγαλύτερος και τα υπόλοιπα επεισόδια να κυμαίνονται μεταξύ 1 και 2 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Η παραγωγή έτεινε να παραμένει χαμηλή για μήνες στις χώρες που βίωναν την αναστάτωση. Οι σωρευτικές διαταραχές αυξήθηκαν κατά ~3 εκατ. βαρέλια την ημέρα μεταξύ της έναρξης της Αραβικής Άνοιξης το 2011 και της κατάρρευσης των τιμών το 2014, σε 4 από αυτά τα γεγονότα.
Ωστόσο, όπως τονίζει η Citi, ακόμη και με τις διαταραχές, οι τιμές δεν αυξήθηκαν απαραίτητα ή παρέμειναν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ένας λόγος για τον οποίο οι μεταβολές των τιμών και οι διαταραχές της παραγωγής μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται απαραίτητα είναι ότι η παραγωγή αλλού παγκοσμίως θα μπορούσε να αυξάνεται επαρκώς για να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο της διαταραχής, ιδίως εάν η διαταραχή της παραγωγής ήταν αναμενόμενη εδώ και καιρό.
Ένα παράδειγμα είναι το 2018, όταν η Σαουδική Αραβία αύξησε την παραγωγή στα μέσα του έτους, ενώ ο Τραμπ συζητούσε την επιβολή κυρώσεων στο Ιράν. Εκείνη την εποχή, η αγορά άρχισε να προεξοφλεί τη διαταραχή των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ αποσύρονταν από το JCPOA ( τη συμφωνία για τον περιορισμό του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων και άλλες διατάξεις) και τελικά εφάρμοζαν κυρώσεις, μήνες πριν από την πραγματική επιβολή κυρώσεων. Οι επακόλουθες εξαιρέσεις στους αγοραστές ιρανικού πετρελαίου και η ισχυρή παραγωγή από τη Σαουδική Αραβία οδήγησαν σε πτώση των τιμών από τα 87 δολ. το βαρέλι τον Οκτώβριο του 2018 στα 50 δολ. μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018. Παρόλο που οι κυρώσεις επιβλήθηκαν τελικά τον Νοέμβριο του 2018, η ιρανική παραγωγή πετρελαίου άρχισε να μειώνεται στο τρίτο τρίμηνο του 2018.
Όπως καταλήγει η Citi, η ιστορία δείχνει πως οι τιμές του πετρελαίου τείνουν να παραμένουν υψηλές για μερικούς μήνες, γενικά 6 μήνες (εξαιρουμένου του πρώτου Πολέμου του Κόλπου το 1990) ή περίπου 4 μήνες (συμπεριλαμβανομένου του πρώτου Πολέμου του Κόλπου), εκτός εάν υπάρξουν διαδοχικές διαταραχές.
