Διαβεβαιώσεις για την συνέχιση της προσπάθειας να μην “βραχυκυκλώσει” ολοκληρωτικά το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, δίνουν τα εμπλεκόμενα μέρη μετά και τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας και Στέγασης, κ. Dan Jørgensen, του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρου Παπασταύρου, του Υπουργού Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, κ. Γιώργου Παπαναστασίου και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Νίκου Τσάφου, παρουσία του Πρέσβη της Κύπρου στην Ελλάδα, κ. Σταύρου Αυγουστίδη.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε κοινή άτυπη ενημέρωση:
«Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, έλαβε χώρα συνολική αποτίμηση όλων των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, ενώ επιβεβαιώθηκε η βούληση όλων των μερών να συνεχίσουν σε πνεύμα ενότητας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης τη συνεργασία τους προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σημειώνεται ότι τις επόμενες εβδομάδες θα ακολουθήσει νέα τριμερής συνάντηση για το έργο».
Είναι προφανές ότι η συνάντηση έληξε χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα εστάλη ένα μήνυμα ενότητας ώστε να διαμορφωθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης και κοινής πορείας σε ένα εμβληματικό έργο που φαίνεται να βρίσκεται μπροστά σε αδιέξοδο.
Ως προς το στόχο που έχει να κάνει με το να πέσουν οι τόνοι υπάρχει μια πρόοδος, με την έκφραση της σχετικής πολιτικής βούλησης για τη συνέχιση της προσπάθειας, ωστόσο προς ώρας οι εκκρεμότητες προκειμένου να προχωρήσει το έργο.
Σε ο,τι αφορά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη είναι εμφανές ότι η πλευρά των Βρυξελλών προβληματίζεται για την πορεία ενός έργου που έχει μπει “ευρωπαϊκή σφραγίδα”. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει χαρακτηρίσει ένα από τα οκτώ πιο κρίσιμα ευρωπαϊκά έργα ενεργειακών διασυνδέσεων. Το ζητούμενο πλέον είναι να υπάρξει πολιτικό μήνυμα στήριξης και πίεσης προς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε να ξεπεραστούν οι εκκρεμότητες που κρατούν «παγωμένο» το καλώδιο.
Ο Πρωθυπουργός
Και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πάντως, μιλώντας χθες στη Βουλή έστειλε μήνυμα ενότητας υπογραμμίζοντας τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας και τη σημασία των μεγάλων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. «θα ήθελα να πω και μια κουβέντα, επειδή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στην Ελλάδα και την Κύπρο ανακαλύπτουν συχνά και ανατροφοδοτούν διάφορα ευφάνταστα σενάρια: έχω μια εξαιρετική σχέση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Υπάρχει η σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και απόλυτης, θα έλεγα, εντιμότητας στον τρόπο με τον οποίο συναντιλαμβανόμαστε κρίσιμα ζητήματα, τα οποία αφορούν και την Ελλάδα και την Κύπρο» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Σε σχέση με τις εκκρεμότητες αναμένεται η Κύπρος να καταβάλλει τα 25 εκατ. ευρώ που έχει εγκρίνει η Ρυθμιστική Αρχή Κύπρου για το 2025 ως έσοδο του ΑΔΜΗΕ, κάτι που ο Διαχειριστής έχει αναδείξει.
θεωρείται “κλειδί” για την έμπρακτη απόδειξης από την Κυπριακή πλευρά ότι υπάρχει Κυπριακή στήριξη στο έργο, όπως αναφέρεται από την Ελλαδική πλευρά, που στη συνέχεια αναφέρει ότι είναι “προαπαιτούμενο” για να αναληφθεί το όλο γεωπολιτικό ρίσκο που έχει να κάνει με το έργο.
Βέβαια, η καταβολή του ποσού των 25 εκατ. δεν είναι η μόνη εκκρεμότητα. Τη σχετική λίστα συμπληρώνει η πλήρης αναγνώριση από τη ΡΑΕΚ των 251 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στις βεβαιωμένες επενδυτικές δαπάνες του ΑΔΜΗΕ – ποσό εκ του οποίου η Αρχή έχει αναγνωρίσει μέχρι στιγμής μόνο τα 82 εκατ. ευρώ, γεγονός που προκάλεσε και την ένσταση του Διαχειριστή, οδηγώντας στην πρόσφατη ένταση.
Όπως έχει διευκρινίσει ο ΑΔΜΗΕ,αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), διαψεύδοντας τις προηγούμενες εβδομάδες δημοσίευμα κυπριακής ιστοσελίδας περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δις €, του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά.
Ο λόγος που ο ΑΔΜΗΕ με βάση το προβλεπόμενο συμβατικό δικαίωμά του αιτήθηκε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025, είναι ότι η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει. Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες.
