Τις βασικές προτεραιότητες για την πορεία της ενεργειακής αγοράς στην ΕΕ περιέγραψε ο Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης, Νταν Γιόργκενσεν, μιλώντας χθες στο Power Summit 2025 της Eurelectric στις Βρυξέλλες. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος, στο φόντο της έντονης κριτικής από παραγωγικούς φορείς, μεταξύ των οποίων και του προέδρου της Eurometaux Ευάγγελου Μυτιληναίου, υπεραμύνθηκε της επιλογής για πλήρη απεξάρτηση από τη Ρωσία, την προώθηση της πράσινης ενέργειας, αλλά και της ανάγκης μείωσης της ενεργειακής φορολογίας, που όμως θα πλήξει τους “εθνικούς κουμπαράδες”. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ βρίσκεται σε σημείο καμπής, με την ανάγκη για ανεξαρτησία από το ρωσικό φυσικό αέριο να παραμένει κορυφαία προτεραιότητα, ενώ υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιταχύνει την ανάπτυξη των ΑΠΕ και να ενισχύσει την ενεργειακή αποδοτικότητα.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο στόχος της Ένωσης είναι να τερματιστούν οι εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία έως το 2027, ζητώντας συμμόρφωση από όλα τα κράτη-μέλη.
Ο Νταν Γιόργκενσεν αφού έκανε λόγο για μια εκτίναξη του κόστους για την ΕΕ και τη διαμόρφωση δύσκολης κατάστασης από την εργαλειοποίηση, όπως είπε, της ενέργειας από τη Ρωσία, με στόχο την άσκηση πίεσης τόσο προς την Ουκρανία όσο και προς την Ευρώπη τόνισε ότι θα πρέπει, πλέον, να υπάρξουν δράσεις θωράκισης.
Η Ρωσία
Έτσι, ο Επίτροπος χαιρέτισε την πρόσφατη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να θέσει ως στόχο την πλήρη απεξάρτηση από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους έως το 2027. Παράλληλα εστίασε στην πρόοδο που έχει σημειωθεί από την έναρξη του πολέμου με τις εισαγωγές από τη Ρωσία να έχουν μειωθεί αισθητά.
Επισημαίνοντας το οικονομικό βάρος των εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων, ο Επίτροπος υπενθύμισε ότι το σχετικό κόστος για την Ευρώπη ανήλθε σε περίπου 400 δισ. ευρώ πριν δύο χρόνια.
Πράσινη στρατηγική
Στο φόντο αυτό ο Επίτροπος υπερασπίστηκε την στρατηγική της ΕΕ, δηλώνοντας σε όλους τους τόνους την ανάγκη επιτάχυνσης της πράσινης μετάβασης. «Τα καλά νέα είναι ότι πολλές από τις λύσεις τις γνωρίζουμε ήδη και ξέρουμε τι να κάνουμε. Χρειάζεται να αναπτύξουμε περισσότερες ΑΠΕ, ενεργειακή αποδοτικότητα πιο γρήγορα», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Επίτροπος για να συμπληρώσει ότι ο εξηλεκτρισμός αποτελεί κομβικό σημείο για ενεργειακή ανεξαρτησία, προσιτή και βιώσιμη ενέργεια.
Παράλληλα, η επιδείνωση της κλιματικής κρίσης εντείνει τις πιέσεις, καθώς οι επιστημονικές εκθέσεις προειδοποιούν για δραματικές επιπτώσεις, ακόμη και στην περίπτωση που εφαρμοστούν στο ακέραιο τα υφιστάμενα σχέδια. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Επίτροπο, η λύση είναι γνωστή: περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μεγαλύτερη ενεργειακή αποδοτικότητα. Ο εξηλεκτρισμός, είπε, αποτελεί τον πυρήνα για μια ενεργειακά αυτόνομη, προσβάσιμη και βιώσιμη Ευρώπη.
Οι χρόνοι αδειοδότησης
Στο φόντο αυτό, όπως αναφέρθηκε, η Επιτροπή προτείνει πιο ευέλικτες και ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης, με στόχο οι απλούστερες επενδύσεις να εγκρίνονται εντός εξαμήνου και οι σύνθετες εντός διετίας. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι ο αδειοδοτικός χρόνος για πράσινες επενδύσεις, όπως ζητούν οι εταιρείες και του κλάδου, θα πρέπει να περιοριστεί έως 6 μήνες για τα απλά έργα και έως 2 χρόνια για τα σύνθετα έργα ΑΠΕ.
Επίσης, εξετάζονται μεταρρυθμίσεις στη φορολογία ενέργειας, με τον Επίτροπο να παροτρύνει τα κράτη-μέλη να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα μείωσης των ενεργειακών φόρων, προκειμένου να μειώσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικού, ανεξάρτητα από πανευρωπαϊκές πολιτικές.
Στο μεταξύ, η διοίκηση της Eurelectric – της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής ένωσης εταιρειών ενέργειας με περισσότερα από 3.500 μέλη – παρουσίασε τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής της κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Στο επίκεντρο βρίσκονται η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η ασφάλεια εφοδιασμού και η ψηφιοποίηση του ενεργειακού τομέα.
Στην ηγετική ομάδα του οργανισμού συμμετέχουν πλέον ο Markus Rauramo, Διευθύνων Σύμβουλος της Fortum, ως νέος Πρόεδρος, η Catherine MacGregor, CEO της Engie, ως Αντιπρόεδρος, και ο Γιώργος Στάσσης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, ο οποίος επανεκλέχθηκε Αντιπρόεδρος για δύο ακόμη χρόνια, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Eurelectric. Η ανανέωση της θητείας του κ. Στάσση – ο οποίος είχε εκλεγεί για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2023 – έρχεται σε μια περίοδο κρίσιμη για τον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, καθώς οι γεωπολιτικές πιέσεις, η ανάγκη για ταχεία μετάβαση και η πολυπλοκότητα των συστημάτων καθιστούν αναγκαίες στρατηγικές παρεμβάσεις.
Από τη θέση του, ο CEO της ΔΕΗ αναμένεται να συμβάλλει αποφασιστικά στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής, με έμφαση στην αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση του ψηφιακού μετασχηματισμού, ως καταλύτη για μια πιο ανθεκτική, ανταγωνιστική και πράσινη Ευρώπη. Στόχος της νέας ηγεσίας της Eurelectric είναι η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων με ρεαλισμό, ευελιξία και προσαρμοστικότητα, διασφαλίζοντας ότι η ενεργειακή μετάβαση προχωρά με σταθερά βήματα προς όφελος της οικονομίας και των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κριτική Μυτιληναίου
Στο μεταξύ ο κ. Μυτιληναίος μιλώντας στην Τακτική Γενική Συνέλευση της Metlen την Τρίτη εστίασε στα όσα πράττει ή πιο σωστά δεν πράττει η ΕΕ τονίζοντας ότι με βάση διεθνείς μελέτες οι CEO ανά τον κόσμο έχουν ως πρώτη πηγή ανησυχίας τις γεωπολιτικές προκλήσεις. Όπως ανέφερε, στην Ευρώπη – και ειδικά στην Ελλάδα – υπάρχει μια τάση υποτίμησης της κατάστασης. «Εδώ συζητάμε για Ολυμπιακό – Παναθηναϊκό ενώ στην Αγγλία τους ανησυχεί η ένταση της Δύσης με την Ρωσία και μιλούν για τα μέτρα που πρέπει να λάβουν για να προστατέψουν τους εργαζομένους τους σε περίπτωση πολέμου»!
Όπως είπε, το παγκόσμιο κλίμα δείχνει μια αυξανόμενη ανησυχία για τις γεωπολιτικές εξελίξεις, με επιχειρήσεις και κυβερνήσεις να επανεξετάζουν τα σχέδια έκτακτης ανάγκης και τις στρατηγικές προστασίας. Ο Μυτιληναίος προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να παίρνουμε τίποτα ως δεδομένο, καθώς οι συνθήκες αλλάζουν γρήγορα και απαιτούν ρεαλιστική προετοιμασία και ευθύνη.
