Για πρώτη φορά μετά από 21 συνεχόμενους μήνες, η κατανάλωση αερίου στην Ελλάδα κατέγραψε αύξηση.Πρόκειται για την μεγαλύτερη κατανάλωση από τον Μάρτιο του 2022, λίγο μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ταυτόχρονα, η βιομηχανική χρήση αερίου βρίσκεται σε μία διαρκή άνοδο, καταγράφοντας τη δεύτερη υψηλότερη κατανάλωση (0.8 TWh) της εξαετίας για τον μήνα Ιανουάριο, μετά το 2021, ενώ αύξηση σημειώθηκε και στις άλλες δύο χρήσεις, δηλαδή τον ηλεκτρισμό και τα δίκτυα διανομής.
Ιανουάριος 2024
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, όπως αναλύονται από το green tank , τον Ιανουάριο 2024, η συνολική εγχώρια κατανάλωση του αερίου (6.04 TWh), ήταν δεύτερη χαμηλότερη κατανάλωση της εξαετίας 2019-2024 για τον μήνα Ιανουάριο, μετά τον περσινό που η μηνιαία κατανάλωση ήταν 4.08 TWh. Σε σχέση με τον Ιανουάριο 2023, πρόκειται για αύξηση 47.9% (+1.96 TWh). Η κατανάλωση αυξήθηκε και στις τρεις χρήσεις. Η μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτες τιμές προήλθε από τον ηλεκτρισμό (+0.95 ΤWh), ενώ η μικρότερη στα δίκτυα διανομής (+0.44 TWh). Στη βιομηχανία η αύξηση ήταν +0.56 ΤWh, ενώ η χρήση του αερίου στον τομέα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη της εξαετίας μετά τον Ιανουάριο του 2021 (1.03 ΤWh), και τριπλάσια από τον περσινό Ιανουάριο.
Ποσοστιαίες μεταβολές στις τελικές χρήσεις
Πρώτη το νήμα των αυξήσεων σε ποσοστιαίες μεταβολές μεταξύ Ιανουαρίου 2024 και 2023, η κόβει η βιομηχανία (+237%), ενώ ακολουθεί ο ηλεκτρισμός (+42.3%) και έπειτα τα δίκτυα διανομής (+27.7%).
Συγκριτικά με τον μέσο όρο της πενταετίας 2019-2023 η κατανάλωση αερίου μειώθηκε κατά μόλις 0.22 TWh (ή -3.5%), κυρίως εξαιτίας του ηλεκτρισμού και των δικτύων διανομής. Συγκεκριμένα στον ηλεκτρισμό καταγράφηκε μείωση 11,5% ή 0.42 TWh, και έπειτα στα δίκτυα (-1.2% ή -0.03 TWh). Αντίθετα, στη βιομηχανία σημειώθηκε αύξηση κατά 38.7% (+0.2 TWh).
Η κατανάλωση το 2024
Ποσοστά ρεκόρ κατέγραψε η κατανάλωση τον Ιανουάριο σπάζοντας το φράγμα των 6 TWh για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2022. Όσον αφορά την κατανομή της κατανάλωσης αερίου στις τελικές χρήσεις τον Ιανουάριο, το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχει ο ηλεκτρισμός με 3.2 TWh (ή 53%), μειωμένο κατά 2 περίπου ποσοστιαίες μονάδες από τον Ιανουάριο του 2023 (55.1%). Μειωμένο εμφανίστηκε και το μερίδιο στα δίκτυα, αφού από 39.1% (ή 1.6 TWh) το 2023, έπεσε στο 33.8% (ή 2.04 TWh). Αντίθετα, στη βιομηχανία παρατηρήθηκε αύξηση του μεριδίου κατά περισσότερες από επτά ποσοστιαίες μονάδες από 5.8% (0.24 ΤWh) το 2023, σε 13.2% (0.8 ΤWh).
Με το ... αριστερό στον Ευρωπαϊκό στόχο
Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τον Μάρτιο του 2023 συνεχίζεται η εθελοντική προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσης αερίου κατά 15% για την περίοδο Απριλίου 2023-Μαρτίου 2024, σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς από την 1η Απριλίου 2017 έως την 31η Μαρτίου 2022. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το δεκάμηνο Απριλίου 2023 – Ιανουαρίου 2024, η χώρα δεν κατάφερε να φτάσει τον ευρωπαϊκό στόχο μείωσης. Συγκεκριμένα, η συνολική κατανάλωση το δεκάμηνο ήταν 44.57 ΤWh, κατά 2.16 ΤWh μεγαλύτερη από τον στόχο (42.4 ΤWh). Η κατανάλωση αυτή αντιστοιχεί σε ποσοστιαία μείωση 10.7% σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου αναφοράς (49.89 ΤWh), δηλαδή περισσότερο από τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες πιο χαμηλά από τον στόχο του 15%.
Οι εισαγωγές το 2024
Μικρή μείωση κατέγραψαν τον Ιανουάριο οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Turkstream από την πύλη Σιδηροκάστρου (1.95 ΤWh) συγκριτικά με τον τον Δεκέμβριο 2023 (-0.05 ΤWh). Σε σχέση όμως με τον ίδιο μήνα του 2023 ήταν αυξημένες, αφού τότε για πρώτη φορά οι εισαγωγές από τη Ρωσία ήταν μηδενικές. Σε αντίθεση με την πύλη του Σιδηροκάστρου, στις πύλες της Αγίας Τριάδας και της Νέας Μεσημβρίας, οι ροές αερίου παρουσίασαν μείωση σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023. Συγκεκριμένα στην πύλη της Αγίας Τριάδας (3.13 ΤWh) καταγράφηκε μείωση 20.1%, ενώ το μερίδιο στις συνολικές εισαγωγές ήταν 51.7%, διατηρώντας την πρώτη θέση και στις αρχές του 2024. Μικρότερη μηνιαία μείωση εισαγωγών σημειώθηκε στο αέριο από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας (-11.7%), το οποίο συνεισέφερε 0.96 TWh καταλαμβάνοντας μερίδιο 15.9% στις συνολικές εισαγωγές της χώρας. Μηδενικό ήταν το μερίδιο του αερίου από την Τουρκία μέσω της πύλης των Κήπων, καθώς δεν καταγράφηκαν καθόλου ροές. Τέλος, μηδενικές ήταν οι εξαγωγές αερίου μέσω της πύλης του Σιδηροκάστρου για 5ο συνεχόμενο μήνα (από τον Σεπτέμβριο του 2023).
Η θέση της Ελλάδας στην ΕΕ
10% μείωσε η Ελλάδα την μηνιαία κατανάλωση αερίου το 2023 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, με την χώρα μας να κατατάσσεται στην 7η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών. Όσο περνάνε βέβαια οι μήνες, σύμφωνα με τα δεδομένα της Eurostat, η Ελλάδα καταλαμβάνει όλο και χαμηλότερη θέση.Έτσι, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2023 ήταν στην 1η θέση όσον αφορά τη μείωση της κατανάλωσης ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ-27, στο εξάμηνο έπεσε στην 5η θέση και στο έτος στην 7η. Στην πρώτη θέση κατατάχθηκε η Πορτογαλία και στη δεύτερη η Σλοβακία, οι οποίες πέτυχαν μείωση της συνολικής κατανάλωσης αερίου κατά 21.6% και 18.5%, αντίστοιχα το 2023 σε σχέση με το 2022. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι το 2023 4 χώρες (η Φινλανδία, η Μάλτα, η Πολωνία και η Κροατία) αύξησαν τη χρήση αερίου συγκριτικά με το 2022.
Όσον αφορά τον μέσο όρο της πενταετίας η μείωση που πέτυχε η Ελλάδα ήταν μικρότερη από την ΕΕ-27. Πιο συγκεκριμένα, με -14.7% η Ελλάδα βρέθηκε στη 18η θέση, 2 θέσεις πιο χαμηλά από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (-15.6%) που κατέλαβε την 16η θέση. Η χώρα με τη μεγαλύτερη μείωση ήταν η Λετονία (-33.2%), ενώ ακολούθησε η Σουηδία (-30.3%) και η Φινλανδία (-28.7%).
