Σε γεφύρι της Άρτας, εκτός της Ελλάδας εξελίσσεται και στην Κύπρο η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών στο δίκτυο ηλεκτρισμού.
Η Κυπριακή κυβέρνηση είχε εντάξει στο δικό της Ταμείο Ανάκαμψης την εγκατάσταση 400.000 μετρητών και είχε βρει και τη χρηματοδότηση ύψους 35 εκατ. ευρώ. Ωστόσο μετά από συνεχείς προσφυγές από συμμετέχουσες εταιρείες, δεν κατέστη δυνατή η ολοκλήρωσή του σχετικού διαγωνισμού.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Ηλεκτρισμού (ΑΗΚ) αποφάσισε -μετά από διαδοχικές ακυρώσεις αποφάσεων της για κατακύρωση διαγωνισμών από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών και το Διοικητικό Δικαστήριο- να αξιοποιήσει ταχύρρυθμες διαδικασίες που προβλέπει ο νόμος για τις δημόσιες προσφορές στους τομείς του Ύδατος, της Ενέργειας, των Μεταφορών και των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, ώστε να αποφύγει έναν χρονοβόρο ανοικτό διαγωνισμό. Όμως, ούτε αυτές οι προσπάθειες απέδωσαν μέχρι στιγμής.
Σύμφωνα με πληροφορίες το Δ.Σ. της ΑΗΚ αποφάσισε μέσα στον Απρίλιο να μην επαναπροκηρύξει ανοικτό διαγωνισμό για προμήθεια έξυπνων μετρητών, αλλά να προχωρήσει σε απευθείας διαπραγμάτευση με κάθε ενδιαφερόμενο πάροχο. Αποφάσισε επίσης να μην ζητήσει 400,000 έξυπνους μετρητές, όπως ήταν η αρχική πρόθεση, αλλά μόνο 50,000 μετρητές, ώστε να ικανοποιηθεί εν μέρει η δέσμευση της Δημοκρατίας έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να μη χαθεί η χορηγία των 35 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόθεση της ΑΗΚ είναι να αγοράσει μετέπειτα περισσότερους μετρητές.
Από την ΑΗΚ αναφέρουν ότι εξασφάλισαν καταρχήν την συναίνεση του Γενικού Λογιστηρίου (η αρμόδια υπηρεσία για έλεγχο των δημοσίων συμβάσεων) να μην προκηρυχθεί νέος ανοικτός διαγωνισμός και η επιλογή αναδόχου να γίνει μέσω απευθείας διαπραγμάτευσης. Για την ώρα, όμως, δεν είναι σαφές κατά πόσο το Γενικό Λογιστήριο έχει δώσει οριστική συγκατάθεση, παρ’ ότι η ΑΗΚ προσανατολίζεται σε συμφωνία με γνωστή ευρωπαϊκή εταιρεία για την αγορά των 50,000 μετρητών.
Η Cyta και οι εφέσεις
Η περιπέτεια για την αγορά έξυπνων μετρητών ξεκίνησε το 2018, όταν η ΡΑΕΚ εξέδωσε απόφαση που καλούσε την ΑΗΚ να κινήσει τις διαδικασίες ώστε από το 2020 να ξεκινήσει η εγκατάσταση 400.000 έξυπνων μετρητών. Το 2021 προκηρύχθηκε -με μεγάλη καθυστέρηση- διαγωνισμός (είχαν προηγηθεί άλλες χρονοβόρες και ανεπιτυχείς διαδικασίες για πιλοτική εφαρμογή προγράμματος αγοράς έξυπνων μετρητών) αλλά μέχρι σήμερα όλες οι αποφάσεις της ΑΗΚ έχουν ακυρωθεί από την Αναθεωρητική Αρχή ή το Διοικητικό Δικαστήριο.
Τον Αύγουστο του 2023 η ΑΗΚ είχε κατακυρώσει διαγωνισμό σε προσφοροδότη, ο οποίος όμως, στο στάδιο της υλοποίησης της συμφωνίας, γνωστοποίησε ότι λόγω της μεγάλης καθυστέρησης μεταξύ της υποβολής της προσφοράς και την κατακύρωσή της, το συγκεκριμένο μοντέλο μετρητή δεν προσφερόταν πλέον από τον κατασκευαστή. Οι προσπάθειες να αντικατασταθεί το μοντέλο με άλλο δεν καρποφόρησαν.
Μετά από νέες διαδικασίες, που επίσης δοκιμάστηκαν μέσα από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, το δ.σ. της ΑΗΚ κατακύρωσε στη CYTA τον νέο διαγωνισμό για 400,000 έξυπνους μετρητές. Ακολούθησε προσφυγή αποτυχόντα προσφοροδότη στην Αναθεωρητική Αρχή, η οποία απορρίφθηκε στο στάδιο του αιτήματος για προσωρινά απαγορευτικά μέτρα. Άλλος αποτυχόντας προσφοροδότης, όμως, του ιδίου ομίλου, προσέφυγε στο Διοικητικό Δικαστήριο, το οποίο τελικά ακύρωσε την απόφαση της ΑΗΚ, επειδή έκρινε ότι βάσει νομοθεσίας η CYTA δεν δικαιούται να εκτελέσει έργα που δεν έχουν άμεση σχέση με τις τηλεπικοινωνίες.
Η ΑΗΚ κατέθεσε ήδη έφεση εναντίον της πρωτόδικης απόφασης αλλά και αίτηση για αναστολή ισχύος της απόφασης. Έφεση καταχώρησε και η Cyta.
Εν αναμονή της εξέτασης των εφέσεων, η ΑΗΚ, όπως προαναφέραμε, προσπαθεί να βρει νόμιμο τρόπο, μέσω έγκρισης από το Γενικό Λογιστήριο, ώστε να εξασφαλίσει έστω 45-50 χιλιάδες μετρητές, για να μην χαθεί η ευρωπαϊκή χορηγία των 35 εκατ. ευρώ.
