Κλείνει σε μια εβδομάδα και πιο συγκεκριμένα στις 10 Ιουνίου η πλατφόρμα Fuel Pass και όσοι δεν έχουν υποβάλει ακόμα αίτηση αλλιώς χάνουν την επιδότηση. Βέβαια ερώτημα αποτελεί το εάν θα υπάρξει μια νέα γενιά επιδοτήσεων στα καύσιμα από τον Ιούλιο και μετά ή άλλης μορφής παρέμβαση.
Πάντως περιθώριο τη συζήτηση για μείωση των έμμεσων φόρων στα καύσιμα την έκλεισε χθες τόσο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου όσο και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Ο κ. Οικονόμου, αν και παραδέχθηκε ότι οι τιμές των καυσίμων είναι υπερβολικά επιβαρυμένες με φόρους, συμπλήρωσε ότι και τα έσοδα του Προϋπολογισμού είναι συνδεδεμένα με αυτούς τους φόρους. Και για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το τι εννοεί, ξεκαθάρισε ότι αν θα θέλαμε να ρίξουμε τις τιμές στα προ πολέμου επίπεδα, χρησιμοποιώντας ως “εργαλείο” τη μείωση ΕΦΚ- ΦΠΑ, αυτό θα είχε κόστος 3,8 δισ ευρώ. Συνυπολογίζοντας ακόμα και το όφελος από μια αύξηση της κατανάλωσης κατά 8% (τόση ανέφερε ότι είναι η μείωση της κατανάλωσης βενζίνης σήμερα), το κόστος θα παρέμενε στα απαγορευτικά επίπεδα των 3,5 δισ ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι ότι φόροι και τέλη, καλύπτουν τα 2/3 της λιανικής τιμής της βενζίνης, με αποτέλεσμα η αμόλυβδη στην Ελλάδα να είναι σταθερά η 3η- 4η ακριβότερη στην Ευρώπη.
Μη αποτελεσματικό
Μιλώντας στη Βουλή πάντως χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας απαντώντας στις κατηγορίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, «για μη επαρκή μέτρα στήριξης της κυβέρνησης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δοκιμάζονται σκληρά από την ενεργειακή κρίση», απέρριψε ως μη αποτελεσματικό το μέτρο για τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα που πρότειναν.
Αφορμή ήταν η κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Οικονομικών Υποθέσεων και Θεσμών & Διαφάνειας της Βουλής, τα μέλη των οποίων ενημέρωσε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, επί της έκθεσης απολογισμού της Αρχής για το 2021 και τον προγραμματισμό της για τα επόμενα έτη.
«Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι και έγκαιρα και γενναία παρεμβαίνει για να στηρίξει οικονομικά, κυρίως τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Το αποδείξαμε και στην πανδημία και στην ενεργειακή κρίση. Όποτε υπάρχει δημοσιονομικός χώρος η Πολιτεία τον επιστρέφει στο σύνολο της στη κοινωνία και κυρίως στα μεσαία και στα χαμηλά εισοδήματα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας και επισήμανε: «Σε σχέση με την ενεργειακή κρίση η Ελλάδα έδωσε διπλάσια χρήματα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις».
Όχι οριζόντια μείωση έμμεσων φόρων
Σχολιάζοντας την πρόταση για μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι πρέπει ως αντιστάθμισμα να βρεθεί άλλο μέτρο, καλώντας όσους την υποστηρίζουν να ξεκαθαρίσουν αν ταυτόχρονα ζητούν και αύξηση του ΕΝΦΙΑ.
«Ακούω με ευκολία να λέγεται «μειώστε οριζόντια τους φόρους στα καύσιμα», όταν έρχεται το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής και λέει είναι λάθος να μειώνουμε οριζόντια τους έμμεσους φόρους. Όταν με επιστολή του προς τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ, ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος, αναφερόμενος στα καύσιμα, λέει προς όλους ότι η μείωση των έμμεσων φόρων στην ενέργεια δεν είναι η πιο αποτελεσματική λύση για κοινωνική δικαιοσύνη, ιδιαίτερα αν οι τιμές παραμένουν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αντίθετα, όπως λέει, αν φορολογούνται τα υψηλά και τα υπερβάλλοντα κέρδη των εταιρειών ενέργειας, μπορεί να βοηθήσει να χρηματοδοτηθούν και να στηριχθούν στοχευμένα τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Ό,τι ακριβώς ακολουθεί η Ελλάδα», επισήμανε ο κ. Σταϊκούρας και συμπλήρωσε:
«Όταν λοιπόν δημιουργείται δημοσιονομικός χώρος από την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού τον επιστρέφουμε στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες».
Στο σημείο αυτό ο κ. Σταϊκούρας κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι «με ευκολία προσπερνάει τα 371 εκατ. ευρώ από τον μειωμένο ΕΝΦΙΑ», σημειώνοντας ότι «είναι ένα μόνιμο μέτρο υπέρ των πολιτών».
Άλλα μέτρα
Πάντως, υπό την πίεση της συγκυρίας, κάποιες συμβολικές και στοχευμένες κινήσεις σε τρόφιμα εξετάζονται πιθανές κινήσεις στο μέτωπο των καυσίμων, όπως
- Η επανάληψη της επιδότησης βενζίνης από 30 έως 50 ευρώ για όλους για ένα τρίμηνο ή εναλλακτικά μονό για τους κατοίκους των νησιών και όσους ταξιδέψουν για διακοπές κατά την τουριστική περίοδο.
- Το νέο μοντέλο επιδοτήσεων πιθανότατα θα αναπροσαρμόζεται με το μήνα, έτσι ώστε να αξιολογούνται όλα τα νέα δεδομένα, ενώ όπως προκύπτει από δηλώσεις του Θ. Σκυλακάκη στο ραδιόφωνο των Παραπολιτικών, το βασικό σενάριο είναι το ίδιο κονδύλι των επιδοτήσεων να μοιραστεί στοχευμένα σε μικρότερη περίμετρο δικαιούχων, έτσι ώστε να ενισχυθούν πιο “γενναία”, τα πιο αδύναμα νοικοκυριά.
- Μια παρέμβαση αντίστοιχη με την επιδότηση του πετρελαίου κίνησης, ήτοι επιδότηση της βενζίνης στην αντλία με ποσό άνω των 15 λεπτών ανά λίτρο.
- Διεύρυνση του μεταφορικού ισοδύναμου για εξίσωση του κόστους μεταφοράς με μέσα μαζικής μεταφοράς από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί με το κόστος που θα ίσχυε στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια απόσταση. To μέτρο, ήδη, εφαρμόζεται στα ακόλουθα νησιά: Αγαθονήσι, Άγιος Ευστράτιος, Αλόννησος, Αμοργός, Ανάφη, Αντίπαρος, Αστυπάλαια, Ίος, Ικαρία, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κίμωλος, Κύθηρα, Κύθνος, Λειψοί, Λέρος, Μεγίστη, Μήλος, Νίσυρος, Πάτμος, Σαμοθράκη, Σέριφος, Σίκινος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σύμη, Τήλος, Φολέγανδρος, Φούρνοι, Χάλκη και Ψαρά.
Διεθνείς τιμές
Πάντως χθες παρά την πρόσκαιρη υποχώρηση των τιμών στα καύσιμα με αιχμή τη συζήτηση για αύξηση της διεθνούς παραγωγής από τον OPEC και τον OPEC+ (τις χώρες του καρτέλ παραγωγής υπό τη Σαουδική Αραβία και της διευρυμένης ομάδας παραγωγών χωρών όπου η Ρωσία μέχρι πρότινος έπαιζε βασικό ρόλο) οι προσδοκίες δεν επιβεβαιώθηκαν για τιμές σε βιώσιμα επίπεδα.
Αρχικά το πετρέλαιο πήγε από τα 123 δολάρια στα 112- 113 δολάρια αλλά στη συνέχεια στις 3 χθες το μεσημέρι, η τιμή του πετρελαίου άρχισε να ανεβαίνει και να ανακτά το έδαφος που είχε χάσει το προηγούμενο 24ωρο. Έμεινε- για την ώρα- στα 117 - 118 δολάρια καθώς η αύξηση της παραγωγής κατά 648.000 βαρέλια/ημέρα χαρακτηρίστηκε “χλιαρή”, αφού δεν μπορεί να καλύψει την έλλειψη του 1 εκατ βαρελιών ρωσικού πετρελαίου.
Επίσης ο δεν υπήρξε καμία δέσμευση για περαιτέρω αύξηση παραγωγής αν κριθεί αναγκαίο. Άλλωστε πολλοί θεωρούν ότι το καρτέλ θα κρατήσει τις τιμές μια και βγάζει κέρδη ενώ βέβαια πολλά θα κριθούν στην επικείμενη επίσκεψη Μπάιντεν στο Ριάντ, που μεταβαίνει εκεί παρά την παλιά “ψύχρα” στις σχέσεις του Προέδρου των ΗΠΑ με τη βασιλική οικογένεια.