Οι πιέσεις για την ενεργειακή ασφάλεια έχουν αυξηθεί παγκοσμίως, είτε λόγω ενεργειακών κρίσεων στην Κίνα (2021) και την Ευρώπη (2022) είτε λόγω της ταχέως περιορισμένης αγοράς ενέργειας στις ΗΠΑ, τονίζει η Goldman Sachs. Σε αυτό το πλαίσιο, δύο ευπάθειες ξεχωρίζουν: (1) η πρόσβαση στην προμήθεια εμπορευμάτων, η οποία συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο σε λίγους παραγωγούς, αυξάνοντας τον κίνδυνο διακοπής, και (2) η γήρανση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Η ανάγκη επένδυσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας - έναν ευάλωτο κρίκο στην αλυσίδα εφοδιασμού ενέργειας - και η σχετική αύξηση της ζήτησης μετάλλων γίνονται πιο έντονες με την άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τη στροφή προς τον υβριδικό πόλεμο, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα.
Οι αναλυτές της αναμένουν ότι οι επενδύσεις σε δίκτυα της Δύσης θα αυξηθούν σημαντικά, με τις ευρωπαϊκές επενδύσεις να προβλέπεται να αυξηθούν κατά 55% έως το 2035 και τις αμερικανικές κατά 24% έως το 2030. Αυτή η επένδυση σε δίκτυα θα είναι πιο ορατή στη ζήτηση μετάλλων, ιδίως χαλκού. Περίπου το 60% αυτών των δαπανών προβλέπεται να διατεθεί σε τοπικά δίκτυα διανομής, τα οποία τροφοδοτούν κατοικίες και επιχειρήσεις με ηλεκτρική ενέργεια. Αυτά τα συστήματα απαιτούν εντατική χρήση χαλκού. Το υπόλοιπο θα χρηματοδοτήσει γραμμές μεταφοράς μεγάλων αποστάσεων, όπου το αλουμίνιο είναι πιο συνηθισμένο επειδή είναι ελαφρύτερο και φθηνότερο για εκατοντάδες μίλια.
Η Goldman αναμένει ότι οι υποδομές δικτύου και ηλεκτρικής ενέργειας θα οδηγήσουν σε ποσοστό ~60% της παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης χαλκού μέχρι το τέλος της δεκαετίας, προσθέτοντας το ισοδύναμο μιας ακόμη αύξησης των ΗΠΑ στην παγκόσμια ζήτηση και υποστηρίζοντας την αισιόδοξη πρόβλεψή της για την τιμή του χαλκού, η οποία ανέρχεται σε 10.750 δολάρια/τόνο, έως το 2027. Η Κίνα θα παραμείνει ηγέτης, αντιπροσωπεύοντας περίπου το ήμισυ αυτής της ανάπτυξης, αλλά οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν ένα αυξανόμενο μερίδιο καθώς οι επενδύσεις επιταχύνονται.
Το δίκτυο αποτελεί έναν ευάλωτο κρίκο στην ενεργειακή ασφάλεια και είναι κρίσιμο για την Τεχνητή Νοημοσύνη και την Άμυνα
Όπως τονίζει η Goldman, το δίκτυο αποτελεί έναν ευάλωτο κρίκο στην ενεργειακή ασφάλεια. Τα δυτικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας είναι παλιά – με μέσο όρο ζωής 50 χρόνια στην Ευρώπη. Αντίθετα, η Κίνα έχει επεκτείνει την ενεργειακή της ικανότητα κατά 7 φορές τα τελευταία 20 χρόνια. Το δίκτυο είναι κρίσιμο για την τεχνητή νοημοσύνη και την άμυνα, καθιστώντας το εθνική προτεραιότητα ασφάλειας.
Η ανάγκη επένδυσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και η σχετική αύξηση της ζήτησης μετάλλων γίνονται πιο έντονες με την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τη στροφή προς τον υβριδικό πόλεμο. Αυτό συμβαίνει επειδή το δίκτυο αποτελεί έναν κρίσιμο κρίκο για την τεχνητή νοημοσύνη και την άμυνα, καθώς και τα τρία είναι αλληλεξαρτώμενα.
Η ΑΙ ενσωματώνεται ολοένα και περισσότερο στην άμυνα, επειδή η ταχύτητα λήψης αποφάσεων είναι κεντρικής σημασίας για την στρατιωτική αποτελεσματικότητα. Η ικανότητα της ΑΙ να επεξεργάζεται γρήγορα μεγάλες ποσότητες πληροφοριών την καθιστά φυσικό επίκεντρο των αμυντικών προϋπολογισμών. Οι συμβάσεις που σχετίζονται με την Τεχνητή Νοημοσύνη στο Υπουργείο Πολέμου των ΗΠΑ (DoW) ανήλθαν συνολικά σε 4,3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, περίπου 90 φορές περισσότερες από τη NASA, τονίζει η Goldman.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να εφαρμόζεται περισσότερο στα αμυντικά συστήματα C4I – διοίκηση, έλεγχος, επικοινωνίες και πληροφορίες – τα οποία περιλαμβάνουν την επιτήρηση, τα drones και τα ψηφιακά συστήματα επικοινωνίας που συνδέουν στρατεύματα, οχήματα και διοικητές σε πραγματικό χρόνο, καθώς εξαρτώνται από την ταχεία επεξεργασία δεδομένων, την επίγνωση της κατάστασης και την αυτονομία. Το γραφείο προϋπολογισμού του Πενταγώνου αποδίδει εν μέρει την αύξηση κατά 45% στο αίτημα του προϋπολογισμού C4I των ΗΠΑ για το 2025 στην υψηλότερη χρηματοδότηση για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τις σχετικές ψηφιακές υποδομές, υποδηλώνοντας μια αυξανόμενη εστίαση στην AI στις δυνατότητες υβριδικού πολέμου. Tόσο η άμυνα όσο και η Τεχνητή Νοημοσύνη εξαρτώνται από ανθεκτικά δίκτυα για αξιόπιστη παροχή ενέργειας, κέντρα δεδομένων και ασφαλείς επικοινωνίες. Τα αδύναμα δίκτυα αφήνουν την Τεχνητή Νοημοσύνη και τα αμυντικά συστήματα άμεσα εκτεθειμένα σε κίνδυνο διακοπής, επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα.
Η άμυνα βασίζεται στο δίκτυο για σχεδόν κάθε βασική λειτουργία, από το ραντάρ και την ασφαλή ροή επικοινωνιών έως τις λειτουργίες των βάσεων και την εφοδιαστική. Χωρίς αξιόπιστη παροχή ενέργειας, αυτές οι λειτουργίες δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη του ΝΑΤΟ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας. Στις ΗΠΑ, το 99% των στρατιωτικών βάσεων αντλούν ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο.
Η ΑΙ εξαρτάται εξίσου από το δίκτυο, τονίζει η Goldman. Τα κέντρα δεδομένων - η ραχοκοκαλιά της Τεχνητής Νοημοσύνης - καταναλώνουν ήδη περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια παγκοσμίως από τη Γαλλία ή το Ηνωμένο Βασίλειο, και έως το 2030 η ζήτηση των κέντρων δεδομένων θα ξεπεράσει τη συνολική ζήτηση από τη Ρωσία και θα προσεγγίσει την τρέχουσα ζήτηση της Ινδίας, όπως εκτιμά. Τα κέντρα δεδομένων αντλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια απευθείας από το δίκτυο και λειτουργούν επί του παρόντος με σχεδόν μηδενική ανοχή στις διακοπές, στοχεύοντας συνήθως σε αξιοπιστία 99,999%. Περισσότερο από το 90% των φορέων εκμετάλλευσης κέντρων δεδομένων αναφέρουν τη διαθεσιμότητα ενέργειας ως την κύρια ανησυχία τους και σχεδόν οι μισοί επισημαίνουν τις αναβαθμίσεις του δικτύου ως τον σημαντικότερο παράγοντα μετριασμού.
Η σχέση είναι αμοιβαία, τονίζει η Goldman: το δίκτυο υποστηρίζει την άμυνα και την Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ η άμυνα - όλο και περισσότερο με την Τεχνητή Νοημοσύνη - απαιτείται με τη σειρά της για την προστασία του δικτύου τόσο από φυσικές όσο και από κυβερνοεπιθέσεις. Οι κυβερνοεπιθέσεις σε ενεργειακές εγκαταστάσεις τετραπλασιάστηκαν από το 2020 και έχουν γίνει πιο εξελιγμένες λόγω της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η δέσμευση του ΝΑΤΟ για την άμυνα ύψους 5% του ΑΕΠ, με ένα ποσοστό 1,5% να προορίζεται για υποδομές που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, καθιστά τις αναβαθμίσεις του δικτύου προτεραιότητα, υπογραμμίζει η αμερικάνικη τράπεζα.
Επομένως, η ενεργειακή ασφάλεια απαιτεί την αναβάθμιση των υποδομών δικτύου - οι οποίες είναι υψηλής έντασης όσον αφορά τα μέταλλα - όσο και την εξασφάλιση και διαφοροποίηση της πρόσβασης στην προμήθεια εμπορευμάτων.
