Στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και την ενίσχυση των διασυνδέσεων ποντάρει η κυβέρνηση για την επόμενη μέρα της αγοράς ενέργειας με βάση όσα ανέφερε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ.
Ο πρωθυπουργός, ειδικότερα, στην ομιλία του ανέδειξε το ρόλο των ΑΠΕ ενώ κυρίως στη συνέντευξη τύπου εστίασε, με αφορμή το έργο GSI για το καλώδιο με την Κύπρο, στις μεγάλες ηλεκτρικές διασυνδέσεις που προχωρούν εντός Ελλάδας και με άλλες χώρες, υπογραμμίζοντας τη σημασία τους για τη μείωση του κόστους ενέργειας και την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Συγκεκριμένα στην ομιλία του το Σάββατο, ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε ως “εθνικό στοίχημα το οποίο κι αυτό επεκτείνεται πολύ πέραν του ορίζοντα αυτής της κυβέρνησης” την ενεργειακή αυτονομία και τον μελλοντικό ενεργειακό χάρτης της χώρας.
Σημείωσε ότι ο στόχος στρατηγικής παραπέμπει σε
“Πρώτα και πάνω απ’ όλα σταθερά προσιτές τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα”
“Περαιτέρω ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών, ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα ήδη πρωταγωνιστεί, εξάγοντας για πρώτη φορά ενέργεια από τον ήλιο και τον αέρα της.”
“Εδώ, θέλω να είμαι σαφής: η πολιτική μας αυτή αποδίδει. Θυμάστε ότι πέρυσι είχαμε μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές χονδρικής της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ελλάδας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Για πρώτη φορά είδαμε ότι με τη δυναμική είσοδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μειώθηκαν οι τιμές χονδρικής και συγκλίνουμε ολοένα και περισσότερο με τον πυρήνα της Ευρώπης” σημείωσε και προσέθεσε στέλνοντας μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση:
“Θέλω να είμαι σαφής: αυτές οι χαμηλότερες τιμές χονδρικής επιβάλλεται να περάσουν και στους καταναλωτές. Αν αυτό δεν συμβεί, δεν θα διστάσουμε να παρέμβουμε, όπως έχουμε κάνει επανειλημμένα” τόνισε ο Κ. Μητσοτάκης.
Αφωνία για την προθεσμιακή αγορά
Πάντως ο κ.. Μητσοτάκης δεν έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία για το τι μεταρρυθμίσεις θα προωθήσει στην αγορά, την ώρα, πχ. που εκκρεμεί η προθεσμιακή αγορά, κάτι σημαντικό για τον έλεγχο των τιμών.
Διασυνδέσεις
Ιδιαίτερη έμφαση, στη συνέντευξη τύπου, έδωσε στη διασύνδεση της Κρήτης για την οποία είπε έχουν επενδυθεί δισεκατομμύρια ευρώ και έχει μεγάλη σημασία για τα ελληνικά νοικοκυριά γιατί τελικά θα οδηγήσει σε μειώσεις στις χρεώσεις ηλεκτρικού ρεύματος.
Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης- Αττικής είναι ήδη “στην πρίζα” με τα επίσημα εγκαίνια να προγραμματίζονται για τα τέλη Οκτωβρίου. Το όφελος στους λογαριασμούς των καταναλωτών μέσω της μείωσης των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας υπολογίζεται στα 500 εκατ. ευρώ ετησίως και θα αρχίσει να αποτυπώνεται μόλις το έργο καλύψει το κόστος του, κάτι που αναμένεται σε περίπου τρία χρόνια.
Επίσης στο εσωτερικό ο ΑΔΜΗΕ ολοκληρώνει την ηλεκτρική διασύνδεση των Κυκλάδων, η οποία –σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας– αναμένεται να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2026. Αυτό σημαίνει ότι έως το επόμενο καλοκαίρι θα έχουν συνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα η Σέριφος, η Μήλος, η Φολέγανδρος και η Σαντορίνη.
Την ίδια ώρα ο ΑΔΜΗΕ προωθεί τις διασυνδέσεις των Δωδεκανήσων και των νησιών του Βορείου Αιγαίου και εντός του Σεπτεμβρίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός που βρίσκεται σε εξέλιξη για την προμήθεια των καλωδίων συνεχούς ρεύματος. Σε ότι αφορά τις διασυνδέσεις με το εξωτερικό
Εξάλλου, όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της ελληνικής κυβέρνησης βρίσκονται πλέον και άλλες διεθνείς διασυνδέσεις, όπως εκείνη της Ελλάδας με την Αίγυπτο (GREGY), την οποία προωθεί ο όμιλος Κοπελούζου.
Σημειώνεται ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει ήδη υπογράψει μνημόνιο για την πιθανή συμμετοχή του στο συγκεκριμένο έργο ενώ είτε έχει προωθήσει είτε προωθεί κι άλλα σημαντικά διεθνή έργα με διασυνοριακές συνδέσεις με τη Βαλκανική ενδοχώρα, την Ιταλία και την Τουρκία.
Ωριμάζει και η δεύτερη γραμμή με την Ιταλία και μάλιστα εντός του Οκτωβρίου σύμφωνα με τον κ. Μανουσάκη θα γίνει και μια ακόμη συνάντηση στη Ρώμη για την περαιτέρω τεχνική ωρίμανση του έργου. Αμέσως μετά θα ξεκινήσει η έρευνα βυθού για το καλώδιο Ελλάδα – Ιταλία. Μάλιστα λόγω της τεχνογνωσίας που έχει αποκτήσει ο ΑΔΜΗΕ το καλώδιο θα γίνει από κοινού με τον Ιταλό διαχειριστή και όχι όπως έγινε η πρώτη διασύνδεση αποκλειστικά από τους Ιταλούς.
Μείωση τιμών
Την πολύ μεγάλη βαρύτητα που έχει η πλήρης αξιοποίηση των υφιστάμενων διασυνδέσεων στην προσπάθεια μείωσης των τιμών ενέργειας αναδεικνύει το “Monitoring Report 2025”, που έδωσε την Παρασκευή 5/9/25 στη δημοσιότητα το ACER (Agency for the Cooperation of Energy Regulators) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Tα συμπεράσματα της συγκεκριμένης μελέτης, με βάση πηγές του ΥΠΕN, επιβεβαιώνουν τη θέση της χώρας μας για τον εξέχοντα ρόλο που παίζουν οι εν ενεργεία διασυνδέσεις στη συγκράτηση των τιμών ενέργειας και της εξάλειψης των αποκλίσεων μεταξύ των χωρών του Βορρά και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κάτι που επανειλημμένως έχουν τονίσει ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης - το έκανε και στη ΔΕΘ - και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ.
Υπενθυμίζεται ότι ο κομβικός ρόλος των διασυνδέσεων αναδείχθηκε και ως ένα από τα βασικότερα συμπεράσματα του τελευταίου άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας που διεξήχθηστην Κοπεγχάγη, στο οποίο συμμετείχε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Νίκος Τσάφος.
Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματα, όπως αναφέρει το ΥΠΕΝ, τονίζεται ότι οι μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές ενέργειας μεταξύ των χωρών της Βόρειας και Νοτιοανατολικής Ευρώπης αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη περισσότερων διασυνοριακών συναλλαγών. Ο κ. Zinglersen στάθηκε ιδιαίτερα και στην καθοριστική σημασία του να εκπληρωθεί από τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. η απαίτηση του λεγόμενου 70%, κάτι που ανέφερε καισ τη Θεσσαλονίκη ο Πρωθυπουργός. Η "εφαρμογή της απαίτησης του 70%" αναφέρεται σε σημεία του δικτύου (critical network elements) και στην ανάγκη των κρατών-μελών της Ε.Ε. να εξασφαλίσουν ότι οι διασυνοριακές διασυνδέσεις τους για την ενέργεια (δηλαδή, οι συνδέσεις τους με άλλες χώρες για την ανταλλαγή ενέργειας) είναι τουλάχιστον 70% της χωρητικότητας των υφιστάμενων διασυνδέσεων, προκειμένου να προχωρήσουν στην περαιτέρω ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς. Σύμφωνα με τη μελέτη της ACER, η εκπλήρωση της απαίτησης του 70% θα διασφαλίσει ότι οι εγχώριες ροές ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα έχουν προτεραιότητα σε σχέση με το διασυνοριακό εμπόριο, ενώ παράλληλα θα μειώσει τη μεταβλητότητα και τις απότομες αυξήσεις τιμών (όπως αυτές που παρατηρήθηκαν το καλοκαίρι του 2024 στη ΝΑ Ευρώπη).
Επιπλέον, το Report με τίτλο “Transmission capacities for cross-zonal trade of electricity and congestion management in the EU”, επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι εάν οι διασυνδέσεις λειτουργούσαν σωστά και δεν υπήρχαν οι λεγόμενες “derogations” (αποκλίσεις ή εξαιρέσεις από τους κανόνες της Ε.Ε. ή άλλων κανονιστικών πλαισίων που ρυθμίζουν την αγορά ενέργειας), θα υπήρχε σαφής πτώση των τιμών ενέργειας, όπως αποτυπώνεται στα παρακάτω γραφήματα της μελέτης.
