Ακτιβιστές στη Σκόπια πραγματοποίησα δυναμικές κινητοποιήσεις ανήμερα τα Χριστούγεννα, την Πέμπτη 25 Δεκεμβρίου, καταγγέλλοντας χρόνια ατμοσφαιρική ρύπανση και σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία.
Η πρωτοβουλία πολιτών με την ονομασία «Stop for Usje» υποστηρίζει ότι η υγεία των κατοίκων θυσιάζεται συστηματικά στον βωμό του επιχειρηματικού κέρδους, ενώ οι αρμόδιοι θεσμοί αποτυγχάνουν να παρέμβουν ουσιαστικά. Παράλληλα με τον αποκλεισμό δρόμων, οι διοργανωτές θα δώσουν συνέντευξη Τύπου, παρουσιάζοντας συγκεκριμένα αιτήματα προς τις αρχές, με στόχο –όπως τονίζουν– μια μόνιμη λύση στο πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Στο επίκεντρο των καταγγελιών βρίσκεται το εργοστάσιο τσιμέντου TITAN Usje, το οποίο οι ακτιβιστές συνδέουν άμεσα με τη ρύπανση της πόλης. «Αντί για ελέγχους και κυρώσεις, βλέπουμε αγνόησή ανησυχητικών δεδομένων και συγκάλυψη ευθυνών», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ανακοίνωση της πρωτοβουλίας. Το μήνυμα της διαμαρτυρίας είναι σαφές: οι πολίτες δεν προτίθενται πλέον να σιωπούν όταν η δημόσια υγεία υποχωρεί μπροστά σε οικονομικά συμφέροντα.
Η εταιρεία, από την πλευρά της, απορρίπτει κατηγορηματικά τις αιτιάσεις, υποστηρίζοντας ότι λειτουργεί με πλήρη συμμόρφωση προς τα ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά πρότυπα. Σε ανακοίνωσή της τονίζει ότι εφαρμόζει τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές στην παραγωγή τσιμέντου, αντίστοιχες με εκείνες κορυφαίων εταιρειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ότι τα στοιχεία δεν τεκμηριώνουν σύνδεση των δραστηριοτήτων της με την κακή ποιότητα του αέρα.
Σύμφωνα με την εταιρεία, ανεξάρτητες επιστημονικές μελέτες δείχνουν πως η ρύπανση στη λεκάνη των Σκοπίων επηρεάζεται κυρίως από μετεωρολογικούς παράγοντες (θερμοκρασιακές αναστροφές, υγρασία, ροή αέρα), ενώ από τις ανθρώπινες δραστηριότητες μεγαλύτερη συμβολή έχουν η οικιακή θέρμανση, η κυκλοφορία οχημάτων, οι κατασκευές και η καύση απορριμμάτων. Υπογραμμίζει επίσης ότι οι έλεγχοι της κρατικής περιβαλλοντικής επιθεώρησης –συμπεριλαμβανομένων πρόσφατων αιφνιδιαστικών επιθεωρήσεων– δεν εντόπισαν υπερβάσεις στα επιτρεπόμενα όρια εκπομπών.