Προς το τέλος του έτους ή το αργότερο αρχές του 2026 οδεύει η επαναλειτουργία του αγωγού Θεσσαλονίκης – Βόρειας Μακεδονίας, με ορισμένα εμπόδια που έμπαιναν κυρίως από την πλευρά της γειτονικής χώρας να καθυστερούν την επανεκκίνηση, καθώς παρά τις προσδοκίες που καλλιεργούνταν ήδη από τα τέλη του 2024 για λειτουργία εντός του πρώτου μισού του 2025, το πετρέλαιο δεν κύλησε στον αγωγό.
Πρόσφατα, η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας έλαβε την απόφαση για την καταβολή αντιτίμου σχετικά με την παρεχόμενη υπηρεσία μεταφοράς παραγώγων πετρελαίου μέσω του αγωγού προϊόντων VARDAX.
Με την απόφαση αυτή της κυβέρνησης της γειτονικής χώρας, ουσιαστικά επιλύονται όλες οι εκκρεμότητες και πλέον ανοίγει ο δρόμος για την επαναλειτουργία του πετρελαιαγωγού Θεσσαλονίκης – Σκοπίων, έπειτα από 12 χρόνια αδράνειας.
Η λήψη της απόφασης, από την μεριά της κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας, για την καταβολή του αντίτιμου ήταν το τελευταίο θέμα που εκκρεμούσε. Η απόφαση δημοσιεύτηκε και στην «Εφημερίδα της Κυβέρνησης» της Βόρειας Μακεδονίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Helleniq Energy έχει τρέξει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για να επαναλειτουργήσει ο αγωγός.
Μετά την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) 15ετούς διάρκειας, που πήρε το πράσινο φως του ΥΠΕΝ (πριν 2 μήνες) μπαίνει το… πετρέλαιο στο αυλάκι με τον αγωγό να θερμαίνεται ξανά μέχρι την επαναλειτουργία του μετά από 12 χρόνια.
Με τα σημερινά δεδομένα λοιπόν ο αγωγός το θα τεθεί ξανά σε λειτουργία προς το τέλος του έτους ή αρχές του 2026.
Το γεωστρατηγικό στίγμα
Ο αγωγός θα συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό και στην ενεργειακή θωράκιση των Βαλκανίων καθιστώντας τη Βόρεια Μακεδονία ενεργειακό κόμβο, με τη Helleniq Energy να διευρύνει το επενδυτικό της αποτύπωμα στην χώρα.
Επιπλέον, αναδεικνύεται περαιτέρω ο βαρύνουσας σημασίας ρόλος της Ελλάδας στην ενεργειακή τροφοδοσία της ευρύτερης περιοχής με τη χώρα μας να μοιράζει… την ενεργειακή τράπουλα, ισχυροποιώντας το γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό της στίγμα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Χρίστιαν Μίτσκοσκι είχε δηλώσει (στη διάρκεια συνάντησης που είχε στα Σκόπια με τον ομόλογό του της Σερβίας, Μίλος Βούτσεβιτς) ότι ο αγωγός μεταφοράς πετρελαϊκών προϊόντων που συνδέει τη χώρα του με την Ελλάδα βρίσκεται στην τελική φάση της έναρξης λειτουργίας, αναφερόμενος παράλληλα και στην προοπτική επέκτασής του προς τη Σερβία.
Τα οφέλη για τη Βόρεια Μακεδονία
Με την επαναλειτουργία του αγωγού, η Βόρεια Μακεδονία θα μπορεί να ανεφοδιάζεται με υψηλής ποιότητας καύσιμα, και με μικρότερο κόστος. Παράλληλα, η Helleniq Energy θα είναι ικανή να αξιοποιήσει τις εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ ως κέντρο διακίνησης καυσίμων στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως προς το Κόσοβο και τη Σερβία.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Βόρεια Μακεδονία προμηθεύεται καύσιμα σχεδόν αποκλειστικά από την Ελλάδα, κυρίως από το διυλιστήριο της Helleniq Energy στη Θεσσαλονίκη.
O αγωγός, μήκους 213 χλμ και ικανότητας μεταφοράς 350.000 μετρικών τόνων πετρελαίου, συνδέει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του διυλιστηρίου των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη (δύο δεξαμενές, χωρητικότητας 80.000 m3 η κάθε μία) με τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις αποθήκευσης του διυλιστηρίου της ΟΚΤΑ.
Διασχίζει κατά βάση αγροτικές, θαμνώδεις και δασικές εκτάσεις στα όρια των δήμων Κορδελιού-Ευόσμου, Δέλτα, Ωραιοκάστρου, Χαλκηδόνος, Κιλκίς και Παιονίας και έχει μεταφορική δυναμικότητα που ανέρχεται στα 2,5 εκατομμύρια τόνους (πετρέλαιο κίνησης/Diesel) ετησίως.
