Πυκνός καπνός από πυρκαγιά στον ΧΥΤΑ Ντρίσλα έχει καλύψει την πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, τα Σκόπια, εδώ και μία εβδομάδα, προκαλώντας έντονες ανησυχίες για την ποιότητα του αέρα και τη δημόσια υγεία. Κάτοικοι σε γειτονιές όπως Λίσιτσε, Γκάζι Μπάμπα, Αεροδρόμιο και Κίσελα Βόντα ανέφεραν βήχα, ερεθισμό στα μάτια και δυσκολία στην αναπνοή, καθώς ο καπνός συνεχίζει να πλανάται πάνω από την πόλη, σκοτεινιάζοντας το φως της ημέρας και αφήνοντας μια έντονη μυρωδιά καμένου απορρίμματος στον αέρα.
Τα πυροσβεστικά συνεργεία δυσκολεύονται να θέσουν πλήρως υπό έλεγχο τη φωτιά, ενώ οι βροχοπτώσεις αποδείχθηκαν σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικές. Οι αρχές έχουν καταφύγει στο να καλύπτουν τα φλεγόμενα απορρίμματα με χώμα ώστε να περιορίσουν τις εκπομπές, ενώ βαριά μηχανήματα εργάζονται νυχθημερόν για να συγκρατήσουν τις φλόγες. Ο συνεχιζόμενος καπνός έχει επηρεάσει την καθημερινότητα των πολιτών και έχει οδηγήσει σε προειδοποιήσεις για τις ευπαθείς ομάδες, όπως παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά προβλήματα.
Οι σταθμοί μέτρησης ποιότητας του αέρα καταγράφουν σταθερά αυξημένα επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων (PM2.5 και PM10), πολύ πάνω από τα προτεινόμενα όρια ασφαλείας. Νοσοκομεία και κλινικές αναφέρουν αύξηση περιστατικών με αναπνευστική δυσχέρεια και κρίσεις άσθματος. Για πολλούς κατοίκους, ο κίνδυνος είναι χειροπιαστός: μάσκες, κασκόλ και καθαριστές αέρα έχουν γίνει καθημερινό θέαμα καθώς οι άνθρωποι προσπαθούν να προστατευτούν.
Η δημόσια επιχείρηση που διαχειρίζεται τον ΧΥΤΑ, JP Drisla, αρνείται την ευθύνη για την πυρκαγιά και τη ρύπανση. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι δεν έχει γίνει καύση απορριμμάτων στον χώρο από το 2022 και ότι οι τωρινές πυρκαγιές ενδέχεται να προκλήθηκαν εσκεμμένα. Αξιωματούχοι υπαινίσσονται πως τα περιστατικά μπορεί να έχουν πολιτικά κίνητρα, πιθανώς με στόχο να εκθέσουν τις αρχές ενόψει των τοπικών εκλογών. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ξεκινήσει έρευνα για να εντοπίσει τα αίτια και να αποδώσει ευθύνες.
Ο πρωθυπουργός της χώρας, Χριστιάν Μίτσκοσκι, αναγνώρισε τη σοβαρότητα της κατάστασης και δήλωσε ότι λαμβάνονται μέτρα για τον περιορισμό της φωτιάς και της εξάπλωσης του καπνού. Ωστόσο, η αντιπαράθεση γύρω από τις ευθύνες και η συνεχιζόμενη ρύπανση έχουν εντείνει τη δημόσια αγανάκτηση, καθώς πολλοί πολίτες αμφισβητούν την ετοιμότητα και την ικανότητα της κυβέρνησης να αποτρέψει παρόμοιες περιβαλλοντικές κρίσεις στο μέλλον.
Τα Σκόπια αντιμετωπίζουν συχνά υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες, λόγω της θέρμανσης κατοικιών, των εκπομπών από την κυκλοφορία και της βιομηχανικής δραστηριότητας. Η πυρκαγιά στον ΧΥΤΑ έχει επιδεινώσει την ήδη δύσκολη κατάσταση, καταδεικνύοντας την ανάγκη για δομικές μεταρρυθμίσεις και αυστηρότερο έλεγχο με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας.
Την ίδια ώρα, περιβαλλοντικοί φορείς ζητούν διαφάνεια στις μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καλύτερη διαχείριση των χωματερών και αυστηρότερη εφαρμογή των κανονισμών για την αποτροπή παρόμοιων πυρκαγιών. Τονίζουν επίσης την ανάγκη για ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών και συστάσεις υγείας όποτε τα επίπεδα ρύπανσης αυξάνονται, καθώς και για μακροπρόθεσμες στρατηγικές μείωσης της εξάρτησης από ρυπογόνες πηγές ενέργειας και εκσυγχρονισμό των υποδομών διαχείρισης αποβλήτων.
