Ο διαγωνισμός για την αποθήκευση προκαλεί μεγάλη συζήτηση στην αγορά και φαίνεται ότι η υπόθεση θα έχει «ουρά». Το άλλο μεγάλο «ερώτημα του 1 εκατομμυρίου» προς τον Ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας που θα επισκεφτεί την χώρα μας, θα αφορά το πολυσυζητημένο «καλώδιο» Ελλάδας-Κύπρου και Ισραήλ και το τι προτίθεται να πράξει η Ευρωπαϊκή Ένωση που το χρηματοδοτεί απέναντι στις απειλές της Τουρκίας.
Οι μπαταρίες των μικρών παραγωγών
Στα ύψη ο υδράργυρος, στα ύψη και το θερμόμετρο στην αγορά ενέργειας με αιχμή την αποθήκευση.
Στο θέμα έχουν παρέμβει και οι παραγωγοί μικρών φωτοβολταικών σταθμών, που υφίστανται μεγάλη πίεση από τις περικοπές, με δέσμη προτάσεων στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος.
Απ’ αυτές κρατώ την πρόταση για επιδότηση – πέραν και επιπρόσθετα του τυχόν ανταγωνιστικού εσόδου από τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας – για την προσθήκη φ/β συστημάτων behind the meter συνολικής ισχύος 1GW.
Σύμφωνα με την πρόταση, η επιδότηση θα πρέπει να καλύπτει το 50% της αξίας αγοράς των μπαταριών, με τεκμαρτό κόστος 125.000€/MWh, υπό τον όρο ότι η μπαταρία θα φορτίζει μονάχα από την περισσευούμενη ενέργεια ένεκα των περικοπών.
«Με τον τρόπο αυτό, ένα μικρό μέρος των μικρών παραγωγών του ΕΔΔΗΕ, και δη όσοι επιμελείς και υπεύθυνοι εμπρόθεσμα μερίμνησαν να αιτηθούν για behind the meter, θα μπορέσουν να προστατευθούν -με λογική επιβάρυνση- από τις άδικες περικοπές», επισημαίνουν οι εν λόγω παραγωγοί.
Αποθήκευση: Παράταση με «ουρά»
Ο διαγωνισμός για την αποθήκευση προκαλεί μεγάλη συζήτηση στην αγορά και φαίνεται ότι η υπόθεση θα έχει «ουρά».
Η επίσημη εξήγηση για την παράταση έως τις 30 Σεπτεμβρίου είναι ότι υπάρχουν επενδυτές που δεν προλάβαιναν να ανταποκριθούν στις γραφειοκρατικές απαιτήσεις του διαγωνισμού (όπως η έκδοση εγγυητικών και η έγκριση τραπεζικού δανεισμού)
Κυκλοφορεί, όμως, εντόνως ότι κάποιοι επιχειρούν να αξιοποιήσουν το διάστημα αυτό για να ξεκινήσουν από το μηδέν νέες επενδύσεις ή να ωριμάσουν άλλες εκτοπίζοντας παλαιότερα επενδυτικά σχέδια.
Μένει φυσικά να φανεί εάν οι φήμες έχουν βάση (μικρή άλλωστε η αγορά, όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους) και εάν ναι, πως θα αντιδράσουν όσοι θεωρήσουν ότι θίγονται.
Αντεπίθεση στη ΔΕΘ με γενναίο «πακέτο»
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση σχεδιάζει να καταφύγει στην παλιά, καλή, δοκιμασμένη «συνταγή» να «παίξει» το «χαρτί» της οικονομίας προκειμένου να βγει από τη στενωπό του ΟΠΕΚΕΠΕ και των αγροτικών επιδοτήσεων και να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων στο πολιτικό σκηνικό.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Μεγάλο -ακούω κυβερνητικούς παράγοντες να χρησιμοποιούν και το επίθετο «γενναίο»- «πακέτο» μέτρων στη ΔΕΘ με αιχμή τις παρεμβάσεις (μειώσεις) στην άμεση φορολογία.
Και προετοιμασία για «2ο γύρο» (παροχών) το 2026, όταν η Ελλάδα θα έχει εισέλθει σε προ-εκλογική τροχιά.
Διαρθρωτικά-επενδυτικά μέτρα για την ενέργεια
Και τι θα γίνει με τα μέτρα για το ενεργειακό κόστος;
Μαθαίνω ότι κυρίαρχη γραμμή στο κυβερνητικό επιτελείο είναι να ομαδοποιηθούν και να ενταχθούν στο «πακέτο» της ΔΕΘ.
Κυρίως αυτά που αφορούν τις επιχειρήσεις (διαρθρωτικά και επενδυτικά) καθώς άλλωστε οι ομιλίες του πρωθυπουργού και των άλλων κυβερνητικών παραγόντων στη Θεσσαλονίκη έχουν, παραδοσιακά, αναπτυξιακή διάσταση.
Βεβαίως, στον επιχειρηματικό κόσμο είναι πολλοί -και διαρκώς αυξάνονται- όσοι θεωρούν ότι η κυβέρνηση έπρεπε (πρέπει) να κινηθεί ταχύτερα και αποφασιστικότερα.
Ωστόσο, σε τέτοιες περιπτώσεις, τα πάντα κρίνονται εκ του αποτελέσματος: εάν τα μέτρα κριθούν ικανοποιητικά, έχει καλώς, εάν όχι…
Τιμολόγια λιανικής: Τα 15 λεπτά και το «όχι» στις επιδοτήσεις
Παραπλήσια η εικόνα και στα τιμολόγια λιανικής, για τα οποία είχαν καλλιεργηθεί προσδοκίες ότι θα παρουσιαστεί οδικός χάρτης μείωσής τους, ειδικά όσον αφορά στις διάφορες χρεώσεις δικτύων.
Ωστόσο, όχι μόνο δεν έχει βγει ακόμη… λευκός καπνός από το κτίριο της Μεσογείων αλλά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας καλείται να διαχειρισθεί τις αυξήσεις στην πλειονότητα των πράσινων τιμολογίων, που αποτελούν τα 2/3 των τιμολογίων, πάνω από τα 15 λεπτά/κιλοβατώρα, το όριο δηλαδή που είχε θεσπίσει η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΝ για να καταβάλλει επιδοτήσεις.
Πληροφορούμαι ότι αντίστοιχη πρόταση (για καταβολή επιδότησης) έχει κατατεθεί και τώρα, ωστόσο δεν φαίνεται να συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να υλοποιηθεί για δυο κυρίως λόγους.
Ο πρώτος είναι ότι λειτουργεί ως αντικίνητρο στη στροφή των καταναλωτών από τα πράσινα στα υπόλοιπα, σταθερά και κυμαινόμενα, τιμολόγια και ο δεύτερος ότι δεν έχει συμβεί κάποιο γεγονός μείζονος σημασίας που να δικαιολογεί την καταβολή επιδότησης.
Οι ενεργειακοί φτωχοί του καλοκαιριού
Διότι οι αυξήσεις στις τιμές ενέργειας τέτοια εποχή κάθε χρόνο οφείλονται κυρίως στην αυξημένη ζήτηση για αιρ κοντίσιον λόγω των υψηλών (υψηλότερων από το παρελθόν) θερμοκρασιών απόρροια της κλιματικής αλλαγής -βεβαίως, στην αύξηση της ζήτησης συμβάλλει και ο τουρισμός.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η ενέργεια που απαιτείται για κλιματισμό θα διπλασιασθεί τα επόμενα 25 χρόνια.
Η νέα αυτή πραγματικότητα δημιουργεί ένα νέο κοινωνικό/οικονομικό φαινόμενο, τους ενεργειακά φτωχούς του καλοκαιριού, δηλαδή αυτούς που δεν αντέχουν οικονομικά το κόστος λειτουργίας του κλιματισμού -τουλάχιστον όχι στο σύνολο του χρόνου που διαρκούν οι υψηλές θερμοκρασίες.
Στις Βρυξέλλες αρχίζει και συζητείται όλο και περισσότερο το φαινόμενο των ενεργειακών φτωχών και θεωρείται θέμα χρόνου να δοθούν οδηγίες στα κράτη-μέλη να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπισή του.
Οι συστάσεις των Βρυξελλών και η επίσκεψη του Επιτρόπου
Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν και την πολιτική πίεση που υφίστανται λόγω των υψηλών τιμών, οι Βρυξέλλες εκδίδουν διαρκώς κατευθυντήριες γραμμές στα κράτη-μέλη.
Το έκανε η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας την περασμένη εβδομάδα επαναλαμβάνοντας τις συστάσεις για αύξηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την επείγουσα επέκταση και ενίσχυση των δικτύων, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση της ανάπτυξης λύσεων αποθήκευσης.
Παράλληλα, σύστησε στις ρυθμιστικές αρχές ενέργειας να σχεδιάζουν τιμολόγια που να αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και να αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις υφιστάμενες υποδομές, παρέχοντας κίνητρα για ευελιξία και ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια όταν αυτό είναι φθηνό.
Όλα αυτά θα συζητηθούν και στην επικείμενη (17 Ιουλίου) επίσκεψη στην Αθήνα του Επιτρόπου Ενέργειας Dan Jorgensen και αναμένονται με ενδιαφέρον τα μηνύματά του για μια σειρά από «καυτά» θέματα, από τις τιμές ενέργειας έως τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις και την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο
Οι ελληνικές συμβάσεις για το ρώσικο αέριο
Αυτό ακριβώς το θέμα, τον οδικό χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο ανέλυσε το Κέντρο Διεθνούς Ενεργειακής Πολιτικής του (φημισμένου) πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης.
Σε report του Κέντρου καταγράφονται και τα συμβόλαια που έχουν ευρωπαϊκές εταιρείες για την προμήθεια αερίου από τη Ρωσία.
Από ελληνικής πλευράς αναφέρονται τρεις εταιρείες -για αγώγιμο αέριο: η ΔΕΠΑ που έχει συμβόλαιο έως το 2026 για την προμήθεια 2 δισεκατομμυρίων κ. μ. σε ετήσια βάση, η «Prometheus» με συμβόλαιο έως το 2027 για 1 δις κ.μ. ετησίως (στην πραγματικότητα, το συγκεκριμένο συμβόλαιο είναι ανενεργό) και η Metlen με συμβόλαιο έως το 2030 χωρίς να προσδιορίζονται οι ακριβείς ποσότητες.
Καθώς η καθολική απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού αερίου τίθεται σε ισχύ από το τέλος του 2027, στο report επισημαίνεται ότι τα συμβόλαια ΔΕΠΑ και της «Prometheus» θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από την απαγόρευση, άρα δεν τίθεται θέμα για τις δύο συγκεκριμένες εταιρείες.
Για τη Metlen και άλλες 8 εταιρείες, ανάμεσα στις οποίες και η Shell, που έχει συμβόλαιο έως το 2041, οι συντάκτριες του report υπενθυμίζουν ότι καλούνται να ενημερώσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές αρχές για τις συμβάσεις τους αναλυτικά -πιθανότατα για να έχουν και νομική υποστήριξη- ενώ υπάρχει και πρόταση χωρών-μελών της ΕΕ να θεσπιστεί μηχανισμός αποζημιώσεων, στα επίπεδα των 300 εκατ. ευρώ ανά 1 δις κ.μ. ετησίως (25 ευρώ/μεγαβατώρα).
Καλώδιο: Η συμβιβαστική λύση με την Κύπρο
Φυσικά, το «ερώτημα του 1 εκατομμυρίου» προς τον Ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας θα αφορά το πολυσυζητημένο «καλώδιο» Ελλάδας-Κύπρου και Ισραήλ και το τι προτίθεται να πράξει η Ευρωπαϊκή Ένωση που το χρηματοδοτεί απέναντι στις απειλές της Τουρκίας.
Όσον αφορά στο μήνυμα του ΑΔΜΗΕ προς την κυπριακή πλευρά να αρχίσει να πληρώνει για τις μέχρι τώρα δαπάνες που έχει καταβάλλει η εταιρεία για τη διασύνδεση καθώς μάλιστα από τον Ιούλιο ξεκινά η ανάκτηση των εγκριθέντων εξόδων που αναλογούν στους καταναλωτές στην Ελλάδα, μαθαίνω ότι στο παρασκήνιο γίνονται προσπάθειες εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης.
Στο τραπέζι υπάρχει πρόταση να καταβάλλει η Κύπρος εντός των επόμενων εβδομάδων ένα μέρος από τα 25 εκατ. ευρώ που έχει συμφωνήσει να πληρώσει κάθε χρόνο για την επόμενη 5ετία.
Η Κυπριακή κυβέρνηση είχε σχεδιάσει να εκταμιεύσει τα 25 εκατ. ευρώ του 2025 στις αρχές του 2026, ωστόσο φαίνεται ότι θα επισπεύσει την πληρωμή προκειμένου το έργο να παραμείνει σε τροχιά υλοποίησης.
ΑΔΜΗΕ: Η δόση του Αυγούστου
Διότι μπορεί τους τελευταίους μήνες ο δημόσιος διάλογος για το έργο να εστιάζει κυρίως στη γεωπολιτική του διάσταση, ο ΑΔΜΗΕ, όμως, αφ’ ενός έχει υποβληθεί σε δαπάνες που πρέπει να αρχίσει να ανακτά κι αφ’ ετέρου θα πρέπει να αποφασίσει πως θα πορευτεί στη σύμβαση που έχει με την κατασκευάστρια του καλωδίου Nexans.
Όπως έχει αποκαλύψει το energymag, ο γαλλικός κολοσσός έχει πληρωθεί έως τον Αύγουστο από τον ΑΔΜΗΕ, και ως εκ τούτου συνεχίζει την κατασκευή του καλωδίου, το θέμα είναι τι θα γίνει από εκεί και μετά.
Εάν αποφασιστεί να συνεχιστεί η σύμβαση, όπως είναι το πιθανότερο με τα σημερινά δεδομένα για ευνόητους λόγους, τότε προφανώς θα πρέπει να καταβληθεί νέα δόση στη Nexans.
Τα καλά νέα της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών
Μιας και αναφέρομαι στον ΑΔΜΗΕ, η εισηγμένη στο χρηματιστήριο Αθηνών ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών, που κατέχει το 51% της ΑΔΜΗΕ ΑΕ, έχει καταρτίσει φιλόδοξο πρόγραμμα δράσεων για το 2025 με έμφαση στην εξωστρέφεια και τις παρουσιάσεις σε επενδυτές.
Όπως ανέφερε μάλιστα ο πρόεδρος και CEO της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών Γιάννης Καράμπελας στη γενική συνέλευση των μετόχων την περασμένη εβδομάδα, η εταιρεία προχωρεί σε rebranding για να γίνει πιο ελκυστική και προϊδέασε την αγορά να περιμένει μόνο «καλά νέα» τους επόμενους μήνες.