Πληροφορίες που κυκλοφορούν τις τελευταίες ημέρες στην αγορά καυσίμων κάνουν λόγο για αναστολή λειτουργίας της Jetoil, ή –στην καλύτερη περίπτωση– για σοβαρή λειτουργική αποδυνάμωση της εταιρείας, γεγονός που έχει προκαλέσει αναστάτωση σε πρατηριούχους, προμηθευτές και τραπεζικούς κύκλους. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί επίσημη ανακοίνωση που να επιβεβαιώνει πλήρες «λουκέτο», η εικόνα που διαμορφώνεται παραπέμπει σε μια επιχείρηση που βρίσκεται εκ νέου σε οριακό σημείο.
Η είδηση αυτή επαναφέρει στο προσκήνιο την ταραχώδη διαδρομή της Jetoil, μιας εταιρείας που από σύμβολο ελληνικής επιχειρηματικής επέκτασης εξελίχθηκε σε υπόθεση με έντονα ερωτήματα για την ιδιοκτησία, τη χρηματοδότηση και τη βιωσιμότητά της.
Από τους Μαμιδάκηδες στην κορυφή της αγοράς
Η Jetoil ιδρύθηκε το 1968 από την οικογένεια Μαμιδάκη στην Κρήτη και μέσα σε λίγες δεκαετίες μετατράπηκε σε έναν από τους ισχυρότερους ανεξάρτητους ομίλους εμπορίας πετρελαιοειδών στην Ελλάδα.
Στην ακμή της:
- διέθετε εκατοντάδες πρατήρια σε όλη τη χώρα,
- παρουσία σε Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειο,
- δραστηριότητα στο bunkering και στις διεθνείς αγορές καυσίμων.
Η κρίση, ο υψηλός δανεισμός και οι πιέσεις ρευστότητας όμως αποδείχθηκαν καθοριστικοί.
Η κατάρρευση και το τραγικό 2016
Το 2016 η εταιρεία κατέφυγε στο άρθρο 99 (προστασία από πιστωτές), με συσσωρευμένα χρέη εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Την ίδια χρονιά σημειώθηκε και το τραγικό γεγονός της αυτοκτονίας του Κυριάκου Μαμιδάκη, προέδρου και κεντρικής φυσιογνωμίας του ομίλου, σηματοδοτώντας ουσιαστικά το τέλος της Jetoil όπως ήταν γνωστή μέχρι τότε.
Η παλιά Jetoil κατέρρευσε, όμως το brand δεν εξαφανίστηκε.
Η «επόμενη μέρα» και τα ρωσικά ερωτήματα
Μέσω σχεδίου εξυγίανσης, τα βασικά περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας πέρασαν στη Cetracore Energy, με έδρα το εξωτερικό. Η νέα εταιρική μορφή, Cetracore-Jetoil, επανεκκίνησε δραστηριότητες στην Ελλάδα, διατηρώντας το εμπορικό όνομα.
Ωστόσο:
- η μετοχική και χρηματοδοτική δομή χαρακτηρίστηκε από αδιαφάνεια,
- υπήρξαν αναφορές σε ρωσικά κεφάλαια και δανεισμό από ρωσικές τράπεζες,
- μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ευρωπαϊκές κυρώσεις δημιούργησαν σοβαρά εμπόδια στις χρηματορροές.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, δάνεια προς ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν κανονικά, όχι απαραίτητα λόγω αδυναμίας, αλλά λόγω θεσμικού μπλοκαρίσματος, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται δραστικά η λειτουργία της εταιρείας.
Τι συμβαίνει σήμερα
Η φημολογία περί αναστολής λειτουργίας δεν έχει μέχρι στιγμής επισήμως επιβεβαιωθεί, ωστόσο:
- πρατηριούχοι κάνουν λόγο για διακοπές εφοδιασμού,
- η δραστηριότητα εμφανίζεται περιορισμένη σε σχέση με το παρελθόν,
- το μέλλον της εταιρείας παραμένει θολό, τόσο επιχειρηματικά όσο και νομικά.
Το ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο αν η Jetoil «πάγωσε» προσωρινά, αλλά αν μπορεί να συνεχίσει μακροπρόθεσμα μέσα σε ένα περιβάλλον αυστηρών κυρώσεων, περιορισμένης χρηματοδότησης και χαμηλής εμπιστοσύνης της αγοράς.