Τον δρόμο ανοίγει το ΥΠΕΝ για τη νέα μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου της Motor Oil, σε όμορη έκταση με το διυλιστήριο στους Αγίους Θεοδώρους, με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του έργου.
Μαζί με τη μονάδα προβλέπεται και σταθμός συμπίεσης–φόρτωσης αερίου υδρογόνου, εντός του υφιστάμενου χώρου, ώστε το παραγόμενο καύσιμο να μπορεί να διοχετεύεται και να διακινείται με βιομηχανική συνέπεια.
EPHYRA: Ισχύς, τροφοδοσία και παραγωγή
Η νέα εγκατάσταση, με την επωνυμία «EPHYRA», ξεκινά με ηλεκτρόλυση 30 MW και δυνατότητα επέκτασης στα 50 MW. Η ηλεκτρική ενέργεια θα προέρχεται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές μέσω σύμβασης αγοράς πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας με τη MORE, θυγατρική του Ομίλου, ενώ το νερό θα τροφοδοτείται από το υφιστάμενο σύστημα αφαλάτωσης/αντίστροφης όσμωσης του διυλιστηρίου.
Στόχος είναι να παραχθούν έως 4.500 τόνοι πράσινου υδρογόνου ετησίως στην πρώτη φάση (με διαθεσιμότητα 95%) και έως 7.500 τόνοι όταν η ισχύς φτάσει τα 50 MW. Το οξυγόνο που συν-παράγεται υπολογίζεται σε 36.000 και 60.000 τόνους αντίστοιχα και θα καταναλώνεται άμεσα στις μονάδες Claus. Το υδρογόνο θα διοχετεύεται μέσω αγωγού 6 ιντσών στην υφιστάμενη μονάδα Μ-7600 και θα καλύπτει ανάγκες των διεργασιών, μειώνοντας το ανθρακικό αποτύπωμα της διύλισης.
Κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα είναι ο σταθμός συμπίεσης και φόρτωσης που θα λειτουργήσει εντός του διυλιστηρίου. Η υποδομή υψηλής πίεσης με δοχείο 3,7 κυβικών μέτρων στα 500 bar και δύο νησίδες φόρτωσης επιτρέπει την ταχεία και ασφαλή πλήρωση σε MEGCs ή tube trailers, διασφαλίζοντας ότι οι ροές υδρογόνου θα μπορούν να βγαίνουν από την πύλη του εργοστασίου με τους ρυθμούς που απαιτεί μια ώριμη αγορά.
Το έργο υποστηρίζεται από το Clean Hydrogen Partnership και τα μέλη των πλατφορμών Hydrogen Europe και Hydrogen Europe Research, επιβεβαιώνοντας τον ευρωπαϊκό του προσανατολισμό και την τεχνολογική του στόχευση.
TRIERES: Στήνεται η «κοιλάδα» υδρογόνου
Το EPHYRA, πάντως, δεν είναι μια μεμονωμένη κίνηση του ομίλου Βαρδινογιάννη. Δίπλα του «τρέχει» το TRIERES, μια οργανωμένη προσπάθεια να δημιουργηθεί «κοιλάδα υδρογόνου» με επίκεντρο τους Αγίους Θεοδώρους.
Στο σχήμα συμμετέχουν βιομηχανίες, τεχνολογικές εταιρείες, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα καθώς και φορείς της αυτοδιοίκησης, με ορίζοντα ολοκλήρωσης στα τέλη Απριλίου 2028. Η πλατφόρμα αυτή ανοίγει χώρο για πιλοτικά έργα σε αστικές μεταφορές, επιβατικά οχήματα, ναυτιλία και ακόμη και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδρογόνο, ενώ καλλιεργεί συνέργειες με αντίστοιχες κοιλάδες στην ΕΕ και στην Αίγυπτο.
North-1: Εμπορική κλίμακα στη Δυτική Μακεδονία
Στο ίδιο στρατηγικό κάδρο εντάσσεται και το North-1 στο Αμύνταιο. Μέσω της Hellenic Hydrogen — κοινοπραξία Motor Oil (51%) και ΔΕΗ (49%) — προωθείται μονάδα ηλεκτρόλυσης 50–100 MW, με αρχικό επενδυτικό ύψος περίπου 70 εκατ. ευρώ και εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους.
Φιλοδοξία του έργου είναι να αποτελέσει την πρώτη εμπορική μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου από ΑΠΕ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, σηματοδοτώντας τη μετάβαση από την πιλοτική στην ώριμη παραγωγή.
Χρηματοδότηση και ζήτηση: Η αγορά παίρνει μπρος
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει ενίσχυση 111,7 εκατ. ευρώ για ηλεκτρολύτη 50 MW που θα τροφοδοτείται από ΑΠΕ, με τελικό προορισμό τη χρήση του ανανεώσιμου υδρογόνου στις μεταφορές και σε άλλες βιομηχανικές εφαρμογές.
Στο πεδίο της ζήτησης, η αγορά κάνει ήδη τα πρώτα πρακτικά της βήματα με την AVIN να λειτουργεί ήδη στους Αγίους Θεοδώρους το πρώτο εμπορικό πρατήριο υδρογόνου στη χώρα, που σήμερα προμηθεύεται πράσινο H₂ από το εξωτερικό μέσω της Coral Gas.
Ο όμιλος στοχεύει στην ιδιοπαραγωγή μέσα στο επόμενο έτος ώστε να κλείσει ο κύκλος «παράγω και καταναλώνω» εντός συνόρων.
Με την υλοποίηση των παραπάνω έργων, η Motor Oil επιχειρεί ένα συντονισμένο «άλμα» στην οικονομία του υδρογόνου με τους Αγ. Θεορώρους να μπορούν δυνητικά να εξελιχθούν σε σημείο αναφοράς για το πράσινο H₂ στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη — και σε ζωντανό παράδειγμα του πώς η βαριά βιομηχανία περνά στην επόμενη μέρα.
Το παζλ συμπληρώνουν οι υποδομές δικτύου. Ο ΔΕΣΦΑ σχεδιάζει τον ελληνικό διάδρομο H2DRIA, που θα συνδέει τον Νότο με τα βόρεια σύνορα και το δίκτυο της Bulgartransgaz, ως τμήμα του South-East European Hydrogen Corridor με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2029. Το επενδυτικό κόστος εκτιμάται γύρω στο 1 δισ. ευρώ και τα ετήσια λειτουργικά έξοδα κοντά στα 26 εκατ. ευρώ, προδιαγράφοντας έναν ενεργειακό άξονα που αναβαθμίζει γεωπολιτικά και βιομηχανικά τη χώρα.