Η τιμή των τροφίμων στα μαλτέζικα σούπερ μάρκετ έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 11% κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, δημιουργώντας σημαντικό πρόβλημα για τους καταναλωτές, ενώ ο γενικός πληθωρισμός έχει μειωθεί, πέφτοντας κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Οικονομικών της Μάλτας Clyde Caruana προειδοποίησε ότι ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει, υπονοώντας μέτρα λιτότητας και μείωση του επόμενου προϋπολογισμού, υπό το πρίσμα πιθανής παρέμβασης της ΕΕ λόγω του υψηλού ελλείμματος της Μάλτας.
Ενώ ο πληθωρισμός της Μάλτας έχει μειωθεί στο 5%, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της EUROSTAT, λίγο κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης του 5,2% και έχοντας σημειώσει μια αξιόλογη πτώση από το ρεκόρ του 7,3% τον Μάρτιο, αυτό δεν είχε κανένα αντίκρισμα στα τρόφιμα, θέτοντας πολλές οικογένειες σε κίνδυνο.
Τα στοιχεία που δημοσίευσε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία διαπίστωσαν ότι το κόστος των τροφίμων αυξήθηκε κατά 10,7% τον Αύγουστο του 2023 σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2022. Το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού ήταν αυτό της στέγασης, του νερού, του ηλεκτρικού ρεύματος και άλλων καυσίμων με ποσοστό 7,4%.
Ο λόγος για τη μεγάλη αύξηση του κόστους των τροφίμων, αναφέρει η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, συνδέεται με τις τιμές των προϊόντων αρτοποιίας. Έτσι, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 1,79 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ενώ και ο δείκτης των εστιατορίων και ξενοδοχείων αυξήθηκε κατά 1,43 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτό πιθανόν να οφείλεται στο αυξημένο κόστος των τροφίμων και ποτών στις εν λόγω εγκαταστάσεις.
Τα στοιχεία του Αυγούστου 2023 δείχνουν επίσης ότι οι θαμώνες πρέπει να πληρώσουν σχεδόν 6% περισσότερο από ό,τι πλήρωναν μόλις ένα χρόνο νωρίτερα για να γευματίσουν σε ένα μαλτέζικο εστιατόριο, ενώ το μαγείρεμα στο σπίτι δεν είναι και ιδιαίτερα φτηνότερο.
Όλα τα στοιχεία του «καλαθιού αγαθών και υπηρεσιών» της Μάλτας που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του πληθωρισμού αυξήθηκαν το περασμένο έτος, εκτός από τις επικοινωνίες, όπως τα πακέτα κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου. Τα ενοίκια κατέγραψαν επίσης απότομη αύξηση σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα.
Σε αντίθεση με όσα δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, ο πληθωρισμός στη Μάλτα και την ΕΕ ακολουθεί σταθερά πτωτική τάση το τελευταίο έτος, αλλά το έλλειμμα παραμένει λόγος ανησυχίας.
Από τότε που ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Αμπέλα ανέλαβε το τιμόνι της χώρας τον Ιανουάριο του 2020, το δημόσιο χρέος έχει εκτοξευθεί κατά τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ σε 9,2 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2022. Αν και δεν υπάρχουν ακόμη πιο πρόσφατα στοιχεία, η αύξηση του χρέους συνεχίζεται καθώς τα επιτόκια παραμένουν υψηλά.
Τον Ιούνιο, η σύσταση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Μάλτας για το 2023 προειδοποίησε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιθανότατα θα προτείνει την άνοιξη του 2024 την έναρξη διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος κατά της Μάλτας με βάση τα στοιχεία της Μάλτας για το 2023.
Τον περασμένο Μάιο, η Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση σχετικά με τη δημοσιονομική κατάσταση της Μάλτας, δεδομένου ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2022 υπερέβη το όριο του 3% του ΑΕΠ. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το κριτήριο του ελλείμματος της ΕΕ δεν πληρούται.
Παρά την παραβίαση, η Επιτροπή δεν πρότεινε την άνοιξη την έναρξη διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος κατά της Μάλτας, αλλά δήλωσε ότι θα το προτείνει το 2024.
Η Μάλτα έχει διατηρήσει τεχνητά χαμηλά τα ετήσια στατιστικά στοιχεία για τον πληθωρισμό της μέσω εκατοντάδων εκατομμυρίων σε επιδοτήσεις στον τομέα της ενέργειας. Ταυτόχρονα, συνέχισε να δαπανά εκατομμύρια ετησίως μέσω πρωτοφανούς δανεισμού, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση του ελλείμματος.
Εν τω μεταξύ, τον Δεκέμβριο του 2022, το ποσοστό κινδύνου φτώχειας ήταν στο 16,7% του πληθυσμού, σύμφωνα με την EUROSTAT. Αν και αυτό είναι χαμηλότερο από ό,τι στο παρελθόν, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του πληθυσμού της Μάλτας, ισοδυναμεί με περίπου 100.000 άτομα που ζουν σε κίνδυνο φτώχειας.
Όμως, τα στοιχεία έδειξαν ότι το χάσμα μεταξύ υψηλών και χαμηλών εισοδημάτων αυξάνεται και το μερίδιο του διαθέσιμου εισοδήματος μειώνεται.
Πηγή: euractiv.gr