Χωρίς επενδύσεις στον στόλο ρυμουλκών, ναυαγοσωστικών, αντιρρυπαντικών και πλοίων υποστήριξης υπεράκτιων εγκαταστάσεων δεν μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία υπεράκτιων εξορύξεων αλλά και η εγκατάσταση θαλάσσιων αιολικών πάρκων. Αυτό είναι ένα από τα βασική μηνύματα που καταγράφηκαν στην έναρξη, τη Δευτέρα 23/6, των εργασιών του 1ου Συνεδρίου της στην Πέτρινη Αποθήκη του ΟΛΠ.
"Η Ένωσή μας είναι ένας θεσμός εμπειρίας, συνέπειας και ευθύνης. Εκπροσωπεί επιχειρήσεις που εξυπηρετούν πάνω από 12.000 πλοία ετησίως, με υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας, εκπαιδευμένα πληρώματα, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, και με συνεχή παρουσία στα κρίσιμα σημεία της εφοδιαστικής και ενεργειακής αλυσίδας της χώρας". Αυτό τόνισε μεταξύ άλλων ο Αθανάσιος Σκορδάς Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών, Ναυαγοσωστικών, Αντιρρυπαντικών και Πλοίων Υποστήριξης Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων.
“Τα πλοία αυτά είναι παντού κι απαραίτητα για την πράσινη μετάβαση, ωστόσο παραμένουν εκτός χρηματοδοτικών εργαλείων” τόνισε ο κ. Σκορδάς και συμπλήρωσε ότι είναι “παράλογο οι κυβερνήσεις να ζητούν επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία χωρίς υποστήριξη. Κατευθύνει πόρους στη γειτονική Τουρκία, η πρακτική αυτή” τόνισε με έμφαση ο κ. Σκορδάς.
Ο υπουργός Ναυτιλίας
Να σημειωθεί ότι την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος τόνισε «Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα εκδώσει, μέσα στις επόμενες μέρες, το νέο κανονιστικό πλαίσιο το οποίο θα διέπει τις υποχρεώσεις όλων των επαγγελματιών στο χώρο της ναυτιλίας. Απαιτείται να επενδύουμε μόνιμα στη χρήση νέας τεχνολογίας, προκειμένου να είναι πιο ασφαλή τα λιμάνια και οι θάλασσές μας». Συγκεκριμένα ανακοίνωσε ότι το Υπουργείο θα επικαιροποιήσει, μέσα στις επόμενες μέρες, τα πρωτόκολλα ελέγχου των κανονισμών ασφαλείας τα οποία θα διέπουν τις υποχρεώσεις των φορέων διαχείρισης λιμένων και των ρυμουλκήσεων και συμπλήρωσε: «Εάν συνενώσουμε τα ρυμούλκα με την αντιρρυπαντική πολιτική και τη δυνατότητα της έρευνας και της διάσωσης στη θάλασσα, τότε βλέπετε ότι δημιουργείται ένα πλαίσιο το οποίο μας βοηθάει να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό το βήμα».

Ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης -που δεν μπόρεσε να παραβρεθεί λόγω της πυρκαγιάς στην Χίο – στο μήνυμα του τόνισε ότι «η στενή και συνεχής συνεργασία όλων των εμπλεκομένων είναι το κλειδί για την διαχείριση περιστατικών και κρίσεων» ανέφερε την ενδυνάμωση της Πυροσβεστικής με 17 νέα ταχύπλοα σκάφη μέσω του προγράμματος ΑΙΓΙΣ, αναγνώρισε την έλλειψη ναυαγοσωστικών σκαφών (salvage tugs) και δεσμεύτηκε ότι το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και ίδιος προσωπικά είναι έτοιμοι να ακούσουν προσεκτικά τον κλάδο και να δώσουν λύσεις.
Οι πλοιοκτήτες
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών κ. Παύλος Ξηραδάκης ανέφερε : «Σήμερα, μπορούμε να πούμε με υπερηφάνεια πως ο ελληνικός στόλος ρυμουλκών έχει κάνει ένα ποιοτικό άλμα. Από τον πρόσφατο εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου μέχρι σήμερα, 44 σύγχρονα ρυμουλκά επιχειρούν σε ελληνικά λιμάνια όχι μόνο στα μεγάλα αλλά και σε περιφερειακά λιμάνια – από την Κρήτη ως την Αλεξανδρούπολη. Ο νέος στόλος μας διαθέτει ισχυρές πυροσβεστικές δυνατότητες, εφάμιλλες και συχνά ανώτερες του κρατικού μηχανισμού. Είναι καιρός να ενταχθεί στον σχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας.
Τέλος, η θεσμοθέτηση κανονισμών ρυμούλκησης στους λιμένες αποδεικνύεται κρίσιμη για την ασφάλεια. Όσα λιμάνια συμμορφώθηκαν, βλέπουν ήδη τα αποτελέσματα.»
Αναλυτικά ανέφερε ότι σήμερα μετά την παρέλευση σχεδόν 2 ετών από την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, κανένα λιμάνι δεν έμεινε χωρίς ρυμουλκά, δεν υπήρξε ούτε ένα πλοίο που να μην εξυπηρετήθηκε, από τα περίπου 12.000 πλοία που προσέγγισαν το 2024 στα ελληνικά λιμάνια, ενώ 44 σύγχρονα ρυμουλκά προστέθηκαν στον στόλο εκ των οποίων 11 είναι νεότευκτα με το πιο προηγμένο σύστημα πρόωσης.
Ο κ. Ξηραδάκης υπογράμμισε ότι «πετύχαμε να έχουμε σύγχρονα ρυμουλκά στα περιφερειακά λιμάνια, όπως στην Κρήτη, Κέρκυρα, Ρόδο, Αλεξανδρούπολη και όχι μόνο στα μεγάλα λιμάνια όπως στο Πειραιά και την Θεσσαλονίκη. Συμπλήρωσε ακόμη ότι «έχουμε ρυμουλκά με ισχυρά συστήματα πυρόσβεσης, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, σε όλη την επικράτεια για την άμεση κατάσβεση πυρκαγιών σε πλοία, εγκαταστάσεις αλλά και σε παράκτιες περιοχές. Πλέον ο στόλος των ρυμουλκών έχει αδιαμφισβήτητα ισχυρότερη πυροσβεστική δυνατότητα από τον στόλο της κρατικής πυροσβεστικής υπηρεσίας και καλό θα ήταν να συζητήσουμε άμεσα την ένταξη του στο πρόγραμμα της πολιτικής προστασίας».
Ασφάλεια
Ουσιαστικά, η ασφάλεια των ρυμουλκήσεων στα λιμάνια που έχουν εκδώσει κανονισμούς ρυμούλκησης έχει αυξηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως τονίσθηκε στο συνέδριο. Όμως θα πρέπει όλα τα λιμάνια να εκδώσουν κανονισμούς ρυμούλκησης προκειμένου να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του νέου θεσμικού πλαισίου και να θωρακίσουν την ασφάλεια τους.
Πάντως, με την έστω και ετεροχρονισμένη επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές επενδύσεις τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των ρυμουλκών της χώρας ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας για πλοία και επιβάτες στα λιμάνια αλλά και την περιβαλλοντική προστασία.
Νέες επενδύσεις 600 εκατ. ευρώ
Στο μεταξύ, αναμένονται επιπλέον επενδύσεις 600 εκατ. ευρώ μέχρι το 2035, για την περαιτέρω ανανέωση του στόλου, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών – Ναυαγοσωστικών – Αντιρρυπαντικών, Παύλος Ξηραδάκης.
Συγκεκριμένα ο ίδιος τόνισε ότι μέχρι το 2035 αναμένεται σε συνεργασία και με τα ελληνικά ναυπηγεία να ανανεωθεί το 61% του υφιστάμενου στόλου ρυμουλκών μια συνολική επένδυση ύψους 600 εκατ. ευρώ.
Συμφωνία και Μνημόνιο Συνεργασίας για το Μέλλον του Κλάδου
Ιδιαίτερα σημαντική στην κατεύθυνση αυτή είναι η συμφωνία, που έγινε, στο πλαίσιο του συνεδρίου, υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) μεταξύ της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Ρυμουλκών, Ναυαγοσωστικών, Αντιρρυπαντικών και Πλοίων Υποστήριξης Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων, του γαλλικού νηογνώμονα Bureau Veritas και του ναυπηγικού ομίλου Onex, για την κατασκευή 20 νέων ρυμουλκών,τα οποία θα ενισχύσουν τον ελληνικό στόλο. Η συνεργασία αυτή αναδεικνύει, σύμφωνα με τον κ. Πάνο Ξενοκώστα, τις ισχυρές σχέσεις μεταξύ της ελληνικής ναυτιλίας και του διεθνούς ναυπηγικού κλάδου, και επισημαίνει την ανάγκη να παραμείνει η Ελλάδα πρωτοπόρος στις ναυπηγικές και ναυτιλιακές εξελίξεις.
Μάλιστα, ο Πάνος Ξενοκώστας, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ONEX Shipyards & Technologies, με αφορμή το συνέδριο, παρουσίασε τη στρατηγική επιτυχία της ONEX στην αναβίωση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας από το 2018-2019 μέχρι σήμερα. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά: «Από το 2018, οραματιστήκαμε, σχεδιάσαμε, υλοποιήσαμε και αποδείξαμε εμπράκτως ότι η Ελλάδα μπορεί να επανέλθει δυναμικά στο χάρτη των διεθνών ναυπηγείων, παρά τις αντιξοότητες.» Σήμερα, όπως είπε, τα ναυπηγεία της ONEX (Σύρου και Ελευσίνας) έχουν δεχτεί περισσότερα από 720 πλοία για επισκευές, αποφέροντας εκατοντάδες εκατομμύρια σε εξαγωγικά έσοδα και δημιουργώντας εκατοντάδες άμεσες και χιλιάδες έμμεσες θέσεις εργασίας. «Μόνο ο επισκευαστικός κλάδος συνεισφέρει πλέον σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ», σημείωσε.
Όπως εξήγησε ο κ. Ξενοκώστας, οι συμφωνίες που έχουν ήδη συναφθεί με διεθνείς οίκους (Robert Allan, MAN, Schottel), η ONEX δρομολογεί την παραγωγή 20 υπερσύγχρονων ρυμουλκών IMO Tier III Ready, με δυνατότητες λειτουργίας σε περιβάλλον LNG και LPG, πυρόσβεσης και αντιρρύπανσης, τα οποία τοποθετούν τη χώρα στην αιχμή της διεθνούς ναυπηγικής αγοράς. Το πρώτο ρυμουλκό αναμένεται να ξεκινήσει την κατασκευή του τον Νοέμβριο του 2025. «Δεν ανακυκλώνουμε χρήμα. Φέρνουμε φρέσκο συνάλλαγμα στη χώρα και δημιουργούμε θέσεις εργασίας μέσα από διεθνή ανταγωνισμό», υπογράμμισε ο επικεφαλής της ONEX. Παράλληλα, ανέλυσε το χρηματοδοτικό εργαλείο που έχει ετοιμάσει η ONEX, παρέχοντας δυνατότητες απόκτησης των πλοίων είτε με πλήρη ιδιοκτησία είτε με performance-based leasing, ώστε να διευκολυνθούν μικρότερες εταιρείες που θέλουν να εκσυγχρονίσουν τον στόλο τους.
Τα λιμάνια και οι νέοι κανονισμοί ρυμούλκησης
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στο ίδιο συνέδριο ο πρώην Πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος και πρώην διευθύνων σύμβουλος των ΟΛΠ και ΟΛΘ και με τεράστια εμπειρία στη λιμενική βιομηχανία κ. Αθανάσιος Λιάγκος, σημείωσε ότι η ΕΛΙΜΕ έχει συνάψει και Μνημόνιο Συνεργασίας με την Ένωση των Πλοιοκτητών Ρυμουλκών για την βελτίωση των κανονισμών ρυμούλκησης στα λιμάνια.
Πρόσθεσε ότι η πρόβλεψη του π.δ. 83/2022 για την εκ μέρους των φορέων διοίκησης των λιμένων έκδοση κανονισμών ρυμούλκησης είναι κάτι που ισχύει σε όλα σχεδόν τα λιμάνια πανευρωπαϊκά και όχι μόνο. Είναι δηλ. κοινή πρακτική σε όλο τον κόσμο που στην Ελλάδα. Υπογράμμισε ότι και ο ευρωπαϊκός κανονισμός για τις λιμενικές υπηρεσίες (2017/352), προβλέπει την δυνατότητα των φορέων διοίκησης των λιμένων να θεσπίζουν πρόσθετες απαιτήσεις, πέραν δηλ. εκείνων που ισχύουν ή εκείνων προβλέπει η νομοθεσία κάθε Κράτους, για λόγους ασφάλειας και προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος.
Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τον κ. Λιάγκο, ο αριθμός των φορέων που έχουν εκδώσει κανονισμό ρυμούλκησης δεν είναι ακόμη ικανοποιητικός.
Χαρακτηριστικά τόνισε «ότι πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο κανονισμός ρυμούλκησης, λόγω της εξειδίκευσής του σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε λιμανιού, μπορεί να περιλάβει στοιχεία (π.χ. απομείωση απαιτούμενης ελκτικής δύναμης λόγω ιδίων ελκτικών δυνατοτήτων ενός πλοίου) που θα τον καθιστούν ευμενέστερο και ακριβέστερο έναντι των μαθηματικών τύπων του διατάγματος που είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόζουν».
Παγκόσμιο κατόρθωμα
Στο ίδιο συνέδριο ο εκπρόσωπος της Ένωσης Πλοηγών κ. Γιώργος Καμήλος ο οποίος αναφέρθηκε στο έργο της πλοηγικής υπηρεσίας ενώ τόνισε ότι έχουν έρθει σύγχρονα ρυμουλκά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και το γεγονός αυτό συντελεί στην αναβάθμιση των παρεχόμενων ρυμουλκικών υπηρεσιών και γενικότερα στην ασφάλεια των λιμένων. Βράβευση Πλοιάρχου
Παράλληλα στο συνέδριο ο Υπουργός Ναυτιλίας βράβευσε τον πλοίαρχο και το πλήρωμα του ρυμουλκού σκάφους “Αιγαίον Πέλαγος”, που συμμετείχε στην επιχείρηση διάσωσης και κατάσβεσης της πυρκαγιάς στο δεξαμενόπλοιο “Sounion” στην Ερυθρά Θάλασσα, τον περασμένο Αύγουστο. Το ελληνόκτητο τάνκερ,που μετέφερε 150.000 τόνους αργού πετρελαίου, είχε δεχθεί επίθεση από τους Χούθι, με αποτέλεσμα να μείνει ακυβέρνητο και να εγκαταλειφθεί από το πλήρωμά του. Το πλήρωμα του”Αιγαίον Πέλαγο” αναγκάστηκε να δράσει υπό αντίξοες συνθήκες για να αποτρέψει μια πιθανή οικολογική καταστροφή. Η επιτυχής αποτροπή της καταστροφής, σε συνδυασμό με την έγκαιρη και συντονισμένη επέμβαση, αποδεικνύει τη σημασία των ρυμουλκών και των ναυαγοσωστικών επιχειρήσεων στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της ανθρώπινης ζωής ανέφερε ο πλοίαρχος του ρυμουλκού σκάφους “Αιγαίον Πέλαγος” Δημήτρης Φλουρής