Γερμανία και η Γαλλία πρωτοστατούν στην προσπάθεια για την ένταξη του ρωσικού πετρελαϊκού γίγαντα Lukoil στο επικείμενο 19ο πακέτο κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας, στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία. Η πρόταση, σύμφωνα με πληροφορίες του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων αποσκοπεί στην ενίσχυση της πίεσης στη Μόσχα και εναρμονίζεται με τις προσπάθειες της ΕΕ να συντονιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για περιοριστικά μέτρα.
Η κοινή πρωτοβουλία από Βερολίνο και Παρίσι στοχεύει στην καταχώριση της Lukoil και της εμπορικής της θυγατρικής, Litasco, στον κατάλογο κυρώσεων. Επιπλέον, οι δύο ευρωπαϊκές δυνάμεις πιέζουν για την επιβολή κυρώσεων σε διυλιστήρια εκτός Ρωσίας που διευκολύνουν την εξαγωγή ρωσικού πετρελαίου προς την ευρωπαϊκή αγορά, καθώς και σε εμπορικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα — όπως τράπεζες και επιχειρήσεις που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα στην Κεντρική Ασία — που βοηθούν τη Μόσχα να παρακάμψει τις ισχύουσες περιοριστικές ρυθμίσεις.
Ανώτατοι αξιωματούχοι της ΕΕ επισημαίνουν ότι οι διαβουλεύσεις βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο και απαιτούν την έγκριση εκ μέρους και των 27 κρατών–μελών, ενώ αναμένεται ότι η Ουγγαρία θα αντισταθεί λόγω της φιλικής της στάσης προς τη Ρωσία.
Ο ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για τις κυρώσεις συναντήθηκε πρόσφατα με Αμερικανούς ομολόγους, ζητώντας από τον Πρόεδρο Donald Trump να υλοποιήσει τις επανειλημμένες απειλές του εναντίον της Ρωσίας. Ο Trump έχει απειλήσει με κυρώσεις μετά τις μεγαλύτερες αεροπορικές επιδρομές της Ρωσίας στην Ουκρανία από την έναρξη της δεύτερης θητείας του, ωστόσο έως σήμερα οι απειλές αυτές δεν έχουν μετουσιωθεί σε πραγματικά μέτρα.
Παράλληλα, εξετάζονται προτάσεις για στοχοποίηση μεγάλων αγοραστών ρωσικού πετρελαίου, όπως η Κίνα και η Ινδία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πρόσφατα αυξήσει τα δασμολόγια στις εισαγωγές από την Ινδία από 25% σε 50%, με το επιχείρημα ότι η χώρα υποστηρίζει τις ρωσικές πολεμικές προσπάθειες — μια κίνηση που αναλυτές κρίνουν επιλεκτική πολιτικά, δεδομένου του μεγαλύτερου ρόλου της Κίνας ως πελάτη ρωσικού πετρελαίου.
Στη Βουλγαρία, η τοπική θυγατρική της Lukoil, η Lukoil-Neftochim στο Μπουργκάς, αποτέλεσε αντικείμενο διαρκούς φημολογίας για πιθανή πώληση τα τελευταία δύο χρόνια. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται μια κοινοπραξία από Κατάρ–Ηνωμένο Βασίλειο, η ουγγρική εταιρεία MOL και η κρατική πετρελαϊκή επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν, SOCAR. Τον Νοέμβριο του 2024, οι Oryx Global και DL Hudson (Λονδίνο) εμφανίστηκαν ως πιθανοί αγοραστές, όμως και οι δύο αρνήθηκαν να σχολιάσουν, ενώ η Lukoil τότε διέψευσε οποιαδήποτε πρόθεση πώλησης.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Viktor Orban είχε επίσης εκφράσει το ενδιαφέρον της MOL μετά από επίσκεψή του στη Βουλγαρία, αν και, σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα πώλησης δεν συζητήθηκε στις επίσημες συναντήσεις με Βουλγαρικά στελέχη. Αναλυτές εξέφρασαν ανησυχίες ότι ενδεχόμενη συμφωνία με τη MOL θα μπορούσε να περιλαμβάνει ρωσική χρηματοδότηση, αυξάνοντας έτσι την επιρροή της Μόσχας στα Βαλκάνια.
Σήμερα, ο κύριος υποψήφιος για την εξαγορά της Lukoil-Neftochim θεωρείται η SOCAR, εν μέρει λόγω στενών ενεργειακών δεσμών με τη Βουλγαρία. Η SOCAR προμηθεύει σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου στη χώρα, μεταφέροντας περίπου ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα μέσω του διασυνδετηρίου Ελλάδας–Βουλγαρίας, καθιστώντας τη βασικό πυλώνα στρατηγικής διαφοροποίησης ενεργειακής τροφοδοσίας.
Ο Βούλγαρος Υπουργός Ενέργειας, Zhecho Stankov, τόνισε ότι το κράτος κατέχει “χρυσή μετοχή” στη Lukoil-Neftochim, που του επιτρέπει να ορίζει μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου. Κατά τον Stankov, το συμβούλιο δεν έχει συζητήσει πώληση, όμως παραδέχτηκε ότι η μητρική εταιρεία (Lukoil) μπορεί να κινηθεί αυτοτελώς, χωρίς να ενημερώσει τις βουλγαρικές αρχές. Διαβεβαίωσε, επίσης, τη Βουλή πως έχουν ληφθεί μέτρα για την προστασία των εθνικών συμφερόντων, επισημαίνοντας ότι τα διυλιστήρια θεωρούνται στρατηγικά για την καύσιμη ασφάλεια της χώρας.
Τέλος, ένας κυβερνητικός μηχανισμός ελέγχου, υπό την ηγεσία του Αντιπρόεδρου Tomislav Donchev και συμπεριλαμβανομένων αναπληρωτών υπουργών Ενέργειας, εξασφαλίζει ότι κάθε πιθανός αγοραστής τέτοιων εγκαταστάσεων θα είναι ευρωπαϊκής προέλευσης, αποτρέποντας έτσι την αγορά στρατηγικών περιουσιακών στοιχείων από εταιρείες ρωσικής ή λευκορωσικής ιδιοκτησίας στη Βουλγαρία και την Ευρώπη.
