Η αυξημένη έμφαση που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση αφενός στα δίκτυα ηλεκτρισμού (καθώς συνειδητοποίησε, έστω και με καθυστέρηση ότι η επέκταση και αναβάθμισή τους εξελίσσεται με πολύ βραδύτερους ρυθμούς σε σχέση με την αύξηση των έργων ΑΠΕ που καλούνται να ενσωματωθούν σε αυτά…) και αφετέρου στα υπεράκτια αιολικά πάρκα (όπου έχει τεθεί ο φιλόδοξος στόχος για εγκατεστημένη ισχύ άνω των 300 MW στο τέλος της δεκαετίας) αντικατοπτρίζεται και στην καινούρια λίστα των Έργων Κοινού (Ευρωπαϊκού) Ενδιαφέροντος (PCI) και Μείζονος Ενδιαφέροντος (PMI) της Κομισιόν. Και τούτο διότι…την τιμητική τους έχουν ηλεκτρικές διασυνδέσεις που «φέρνουν πιο κοντά» το Βορρά και το Νότο της Ευρώπης, αυτές που δημιουργούν νέους ηλεκτρικούς διαδρόμους στη Μεσόγειο αλλά και «ειδικές» διασυνδέσεις που έχουν ως στόχο να διασυνδέσουν τα project offshore αιολικών πάρκων που ωριμάζουν στην παρούσα φάση στη Βαλτική και τη Βόρειο Θάλασσα.
Πάνω από 50 έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων «φιγουράρουν» στη λίστα, δυο εκ των οποίων είναι ελληνικού ενδιαφέροντος: Η πρώτη είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας (Κρήτης)- Ισραήλ με νέο φορέα υλοποίησης τον ΑΔΜΗΕ (που αντικατέστησε τον Οκτώβριο τον EuroAsia Interconnector) και η δεύτερη είναι η διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου GREGY με φορέα υλοποίησης την Elica του Ομίλου Κοπελούζου. Από εκεί και πέρα στη λίστα υπάρχουν σειρά έργων που «πυκνώνουν» το δίκτυο ηλεκτρισμού της Ευρώπης, διευκολύνουν τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρισμού και δίνουν σάρκα και οστά στην ενιαία αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ.
Τα πιο σημαντικά από αυτά τα project είναι:
- Οι τρεις νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις μεταξύ Ισπανίας και Γαλλίας, δηλαδή η «Biscay Gulf» -στον Βισκαϊκό Κόλπο και οι «Pyrenean Crossing 1 και 2»
- Η νέα διασύνδεση Ισπανίας-Πορτογαλίας που θωρακίζει το δίκτυο της Ιβηρικής Χερσονήσου
- Η ηλεκτρική διασύνδεση Γαλλίας-Ιρλανδίας «Celtic Interconnector»
- Η διασύνδεση “SACOI” που συνδέει το ηπειρωτικό Σύστημα της Ιταλίας με τη Σαρδηνία και την Κορσική (Γαλλία)
- Η διασύνδεση «Κρόνος» μεταξύ Βελγίου και Ηνωμένου Βασιλείου
- Οι δυο νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις μεταξύ Αυστρίας και Ιταλίας
- Οι τέσσερις νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις μεταξύ Αυστρίας και Γερμανίας
- Η ηλεκτρική διασύνδεση Ρουμανίας-Ουγγαρίας
- Η ηλεκτρική διασύνδεση Τσεχίας-Σλοβακίας
- Το cluster των έργων που διασυνδέουν τις αγορές ενέργειας των χωρών της Βαλτικής (Baltic Market Energy Interconnection Plan ή ΒΕΜΙP) που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις δυο νέες διασυνδέσεις Φινλανδίας-Σουηδίας (Aurora Line 1 και 2), τη διασύνδεση Φινλανδίας=-Εσθονίας (EstLink 3), και τη διασύνδεση Εσθονίας-Λετονίας
- Η διασύνδεση Ιταλίας-Τυνησίας Elmed
- Η ομάδα έργων που συνδέεται άμεσα με τον σχεδιασμό για τα offshore αιολικά πάρκα στην Ευρώπη: Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν το «North Sea Wind Power Hub”, που αφορά σε έναν ή περισσότερους κόμβους στη Βόρεια Θάλασσα με διασυνδέσεις στις γειτονικές χώρες (Δανία, Ολλανδία, Γερμανία), το «Triton Link” που αφορά σε offshore υβριδική διασύνδεση μεταξύ Βελγίου και Γερμανίας, ο «Ναυτίλος» που θα διασυνδέσει τα υπεράκτια αιολικά πάρκα του Βελγίυ με το Leisten στη Μεγάλη Βρετανία και το “LionLink” που είναι η HVDC διασύνδεση μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Ολλανδίας
Η ένταξη των διασυνδέσεων αυτών στη λίστα PCI/PMI της Κομισιόν συνεπάγεται διευκολύνσεις στην αδειοδότηση και καλύτερη πρόσβαση σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Connecting Europe Facility, το νέο ΕΣΠΑ και τα δανειακά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για τα Δίκτυα, οι σχετικές επενδύσεις που απαιτούνται έως το 2030 για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι της Ευρώπης είναι της τάξης των 584 δις. ευρώ, καθώς η κατανάλωση ηλεκτρισμού στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 60% έως το τέλος της δεκαετίας και τα δίκτυα θα απαιτηθεί να ενσωματώσουν πολύ μεγάλη, στοχαστική ισχύ από έργα ΑΠΕ. «Η εγκατεστημένη ισχύς από ηλιακούς και αιολικούς σταθμούς θα πρέπει να αυξηθεί από 400 GW στα 1000 GW έως το 2030, συμπεριλαμβανομένης και της εγκατάστασης υπεράκτιων αιολικών 317 GW που θα πρέπει να διασυνδεθούν με τα ηπειρωτικά συστήματα….Επομένως, τα δίκτυα θα πρέπει να αναβαθμιστούν και να επεκταθούν πολύ γρήγορα, με το 10ετές πλάνο ανάπτυξης του ENTSO-E να δείχνει ότι τα επόμενα επτά χρόνια οι διασυνοριακές διασυνδέσεις θα πρέπει να ενισχυθούν, με επιπλέον 23 GW μεταφορικής ικανότητας να πρέπει να ενσωματωθούν έως το 2025 και άλλα 64 GW έως το 2030».
