Κομβικό στα σενάρια για την νέα παρέμβαση στο μέτωπο της ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί το πώς θα μπει "ανάχωμα" στα κόστη των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών που ήδη βλέπουν να έχουν εξανεμιστεί οι όποιες ελπίδες για κερδοφορία κάτι που θα επηρεάσει και τα δημόσια έσοδα. Βέβαια δε λείπουν και οι περιπτώσεις που η επιβίωση "παίζεται" ανάλογα με το εύρος και το βάθος ης κρατικής παρέμβασης.
Στο φόντο αυτό από το "πακέτο" περίπου των 4,3 δισεκ. - 5 δισεκ. ευρώ που αναμένεται να φτάσει ο φετινός λογαριασμός των παρεμβάσεων εξετάζεται το πόσο θα κατευθυνθεί στις επιχειρήσεις.
Είναι ενδεικτικό ότι νέες πιέσεις στις τιμές αναμένεται, με βάση αναλυτές, να φέρει η άνοδος τις τελευταίες μέρες των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου, που στο φόντο του 6ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας με αιχμή τις εξαγωγές του ρωσικού “μαύρου χρυσού”, καταγράφουν και περαιτέρω ανοδική κίνηση.
'Ηδη, το brent κινείται σε τιμές άνω των 105 δολαρίων/βαρέλι έχοντας σημειώσει εβδομαδιαία άνοδο της τάξης του 0,84%. Σε σχέση με πέρυσι η τιμή είναι ανεβασμένη κατά 53,47%. Βέβαια και στο μέτωπο του φυσικού αερίου η σύγκριση με πέρυσι είναι συντριπτική με τις τιμές στον Ολλανδικό δείκτη TTF να είναι ανεβασμένες κατά 331,39% σε σχέση με πέρυσι. Ανοδικά κινούνται και σε σχέση με χθες “φλερτάροντας” με τιμές κοντά στα 100 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα.
“Μικρή” ελπίδα ωστόσο δίνουν τα απολογιστικά στοιχεία του Απριλίου για τη χονδρεμπορική τιμής του ρεύματος. ‘Έτσι, η μέση χονδρική τιμή διαμορφώθηκε στα 246,60 ευρώ/MWh, δηλαδή 9,56% χαμηλότερα από αυτήν του Μαρτίου που ήταν ο πιο δύσκολος μήνας ως τώρα. Ωστόσο, παρά τη μείωση αυτή, η σύγκριση με τα περσινά επίπεδα είναι συντριπτική, καθώς είναι “φουσκωμένη” κατά 284,29%.
Οι επιχειρήσεις
Με δεδομένο πάντως ότι λόγω καιρού οι καταναλώσεις μειώνονται την Άνοιξη, τόσο για ρεύμα όσο και για φυσικό αέριο, η αύξηση που καταγράφεται και στα δυο μέτωπα αναμένεται να πλήξει κύρια τις επιχειρήσεις και βέβαια τη βιομηχανία.
Το όλο ζήτημα έθεσε, πάντως, με έμφαση επί τάπητος ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, των μεγάλων δηλαδή βιομηχανικών καταναλωτών, Αντώνης Κοντολέων, πριν λίγες μέρες, με μια σειρά από παρεμβάσεις τους στη ΡΑΕ και στον ΑΔΜΗΕ.
Κεντρικό σημείο της παρέμβασης της ΕΒΙΚΕΝ είναι η υπόμνηση ότι είναι αδήριτη η ανάγκη για λήψη ρυθμιστικών μέτρων που θα άρουν τις στρεβλώσεις στην αγορά. Όπως τονίζεται θα πρέπει η ΡΑΕ να επιδείξει πολιτική βούληση ώστε να κινηθεί στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της.
Τα νέα μέτρα
Στο μεταξύ εν όψει και του “καυτού” πολιτικού μετώπου που φέρνει η ακρίβεια αναμένεται, το επόμενο άμεσο διάστημα και εν όψει του Συνεδρίου της Ν.Δ. η κυβέρνηση να δώσει ένα πρώτο περίγραμμα της εθνικής παρέμβασης για τους λογαριασμούς του ρεύματος, έτσι ώστε να ακολουθήσει την επόμενη εβδομάδα η εξειδίκευση.
Εκπεφρασμένος στόχος με βάση και τις δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου είναι να επανέλθουν τα τιμολόγια ρεύματος στα επίπεδα του περυσινού καλοκαιριού, δηλαδή σε τιμές 16-17 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Βέβαια και για το Μάιο αναμένεται να ακολουθηθεί το μοντέλο των επιδοτήσεων καθώς ακόμη συμπληρώνεται το παζλ της νέας παρέμβασης κι έτσι όπως και τους προηγούμενους μήνες αναμένεται να καλυφθούν και τα νοικοκυριά με μηνιαίες καταναλώσεις έως 300 KWh. το μείζον ζήτημα είναι το τι θα γίνει με αυτά τα νοικοκυριά που τις ξεπερνούν και βέβαια υπερβαίνουν και τις 600 KWh, σημείο μέχρι το οποίο παρεμβαίνει και η ΔΕΗ. Ουσιαστικά νοικοκυριά με παραπάνω καταναλώσεις, κύρια λόγω θέρμανσης, παραλαμβάνουν λογαριασμούς- “φωτιά”, αφού η κρατική επιδότηση δεν τα καλύπτει. Και βέβαια υπάρχει και το ζήτημα με τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες όπου κατάσταση έχει ξεφύγει κι όπου το θέμα της αναδρομικότητας παρεμβάσεων είναι στο τραπέζι.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ένα μέσο διαμέρισμα, γύρω στα 90 τ.μ., το δεύτερο εξάμηνο του 2019- δηλαδή προ κρίσης και πανδημίας- πλήρωνε 15,5 λεπτά την κιλοβατώρα. Σε αυτά τα επίπεδα είναι ο στόχος να επιστρέψει το εν λόγω νοικοκυριό μετά την παρέμβαση που ετοιμάζεται. Στο δεύτερο εξάμηνο του 2021 το ίδιο νοικοκυριό είδε, εν τω μεταξύ, το λογαριασμό του να ανεβαίνει στα 19,7 λεπτά, ενώ μετά την κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία και το ξέσπασμα του πολέμου, απλώς χάθηκε η μπάλα, με την κρατική επιδότηση και τις εκπτώσεις των παρόχων να λειτουργούν ως αμορτισέρ αλλά όχι για όλους.
Τα σενάρια
Με βάση έτσι τα εναλλακτικά σενάρια εξετάζεται η επιβολή πλαφόν στη χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος με παράλληλη αποζημίωσης της διαφοράς που θα προκύπτει για τους παραγωγούς από το κράτος. Επίσης στο τραπέζι είναι και μιαν νέα επιταγή ακρίβειας με διευρυμένα κριτήρια. Επίσης επιχειρεί να δει το δημοσιονομικό αποτύπωμα για την στήριξη επί μέρους κλάδων ώστε να ανασχεθεί το συνολικό κύμα ακρίβειας σε σειρά αγαθών λόγω εκτίναξης τόσο του κόστους παραγωγής αλλά και μεταφοράς.
Πάντως η κυβέρνηση τρέχει για να προλάβει τις πολιτικές εξελίξεις που με βάση τις καταγραφές βασίζονται κύρια στο “βαρόμετρο” της ακρίβειας. Ενδεικτική η αναφορά που έκανε χθες ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, στο Ρ/Σ Παραπολιτικά. Έτσι, σε σχέση με τις παρεμβάσεις στο ρεύμα οι οποίες θα καλύπτουν αυτό το χρονικό διάστημα και θα επεκτείνονται και στο επόμενο χρονικό διάστημα σημείωσε ότι θα υπάρχουν για όλη τη χρονιά. “Για όλη τη χρονιά θα υπάρχουν ισχυρές σημαντικές παρεμβάσεις της ελληνικής πολιτείας στο ενεργειακό κόστος. Πάμε (με πλάνο) τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του έτους αλλά ας μείνουμε πρώτα από όλα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού φέτος” τόνισε ενώ για πιθανό νέο γύρος επιδοτήσεων στους ευάλωτους σημείωσε: “Υπάρχουν πολλά εναλλακτικά σενάρια και όλα έχουν αποτιμηθεί με βάση το δημοσιονομικό κόστος αλλά και την κοινωνική ανταποδοτικότητα. Με λίγα λόγια αν οι πόροι που δίνει ο Έλληνας φορολογούμενος γιατί τελικά ο Έλληνας φορολογούμενος πληρώνει όλες αυτές τις παρεμβάσεις, εάν αυτοί οι πόροι καταλήγουν τελικά στον καταναλωτή. Με βάση και αυτό το κριτήριο συνεπώς έχουν προτεραιοποιηθεί κάποιες πρωτοβουλίες οφείλω να ομολογήσω ότι πρώτιστη ανάγκη αυτή τη στιγμή και προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι το ενεργειακό κόστος. Είναι το κόστος το οποίο πληρώνει το κάθε νοικοκυριό και η κάθε επιχείρηση εκεί θα είναι η ουσιαστική παρέμβαση της πολιτείας, εκεί έχουμε κρίνει ότι πρέπει να βοηθήσουμε ακόμα πιο πολύ ακόμα πιο γενναία.”
Τα υπερκέρδη
Επίσης για το αν θα υπάρξει φορολόγηση στα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας και αν θα έχει αναδρομική ισχύ ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι σε λίγες μέρες θα κατατεθεί το πόρισμα της ΡΑΕ. “Να περιμένουμε λίγο, όπως απ’ ότι αντιλαμβάνομαι από τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Τσίπρα περιμένει και ο κ. Τσίπρας, να περιμένουμε λίγο να ολοκληρωθεί η άσκηση της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας και όταν ολοκληρωθεί αυτή η άσκηση προκειμένου να τεκμηριωθεί ο λόγος και η μεθοδολογία ενεργοποίησης αυτής της παρέμβασης τότε θα είμαστε έτοιμοι να νομοθετήσουμε. Άρα σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που πρέπει να αναμένουμε την ΡΑΕ που δεν θα πάρει πολύ χρόνο. Η κυβέρνηση έχει ζητήσει από τη ΡΑΕ αναδρομικώς την αξιολόγηση όλων αυτών των μεγεθών.”
