Ως κίνηση με έντονα γεωπολιτική αξία εκλαμβάνεται από την ελληνική κυβέρνηση η κατάθεση ενδιαφέροντος στο σχετικό διαγωνισμό, για έρευνες νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου από την κοινοπραξία Chevron – HELLENiQ ENERGY. Όπως αναφέρεται η έλευση του αμερικανικού κολοσσού, τουλάχιστον προς ώρας, αναδεικνύει το ρόλο της χώρας, εν μέσω συγκυρίας γεωπολιτικής πίεσης από την Τουρκία μέσω και της Λιβύης. Ουσιαστικά, με βάση το σκεπτικό της κυβέρνησης, είναι εκείνη που αδειοδοτεί προς έρευνα θαλάσσια τεμάχια, στα οποία εγείρονται αμφισβητήσεις. Κάτι που εμπεδώνει όρους κυριαρχίας.
Σημειώνεται ότι τα δυο θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, για τα οποία καταθέτει το ενδιαφέρον του στην Ελληνική πολιτεία ο αμερικανικός κολοσσός της Chevron, έχουν χαραχθεί στη μέση γραμμή του θαλάσσιου χώρου μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, ενώ το ένα από τα δυο βρίσκεται εντός της χάραξης του περίφημου Τουρκο- Λιβυκού Μνημονίου. Άρα, χωρίς το ενδιαφέρον από μια ιδιωτική εταιρεία να δίνει λύση στο θέμα της ΑΟΖ, ωστόσο αποτελεί ένα δείγμα γραφής για το ποιος έχει τον πρώτο λόγο.
Ενδεικτικό του ρόλου των αμερικανών στην περιοχή είναι ότι και η ExxonMobil σε κοινοπραξία με την HELLENiQ ENERGY (70%-30%) έχει συμμετοχή στις έρευνες στα θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Ήδη, πάντως, τη γεωπολιτική σημασία της εξέλιξης ανέδειξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κάνοντας λόγο για «κομβικό βήμα» που αναβαθμίζει τον ρόλο της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. «Η Ελλάδα μετατρέπεται σε σημαντικό ενεργειακό παίκτη, κάτι που αναγνωρίζεται όχι μόνο από την Ε.Ε. αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες», τόνισε στο πλαίσιο περιοδείας του στο Χαϊδάρι, προαναγγέλλοντας τη σημερινή του συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον υπουργό Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταν Μπέργκαμ, επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας του Λευκού Οίκου.Σημειώνεται ότι o αμερικανός αξιωματούχος κάνει στην Αθήνα το ντεμπούτο επισκέψεων στην Ευρώπη, κάτι που καταδεικνύει το ρόλο της χώρας στην ευρύτερη περιοχή για τις ΗΠΑ.
Και ο αρμόδιος υπουργός ΥΠΕΝ κ. Στ. Παπασταύρου τόνισε ότι ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ενεργειακού πλούτου της Ελλάδας και ότι πρόκειται για εξέλιξη «Ελπίδας και Προοπτικής».
Ο κ. Παπασταύρου δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη σημασία της παρουσίας του αμερικανικού κολοσσού στην Ελλάδα αναφερόμενος στην εθνική αυτοπεποίθηση, με την οποία η χώρα βάζει γερά θεμέλια για την ενεργειακή της αυτάρκεια και αξιοποιεί τη γεωπολιτική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο. «Η κυβέρνηση κατέληξε ο κ. Παπασταύρου εκπληρώνει το καθήκον της προς τις επόμενες γενιές, υλοποιώντας τις δεσμεύσεις της για μια Ελλάδα ενεργειακά ασφαλή, επενδυτικά ελκυστική και γεωπολιτικά ισχυρή».
Η διαδικασία
Να σημειωθεί ότι τα επόμενα στάδια περιλαμβάνουν αξιολόγηση των προσφορών, έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο της σύμβασης και κύρωση από τη Βουλή. Πάντως, κυβερνητικές πηγές παραπέμπουν σε σύμπτυξη των χρόνων, ώστε άμεσα να στρωθεί ο δρόμος για τις έρευνες για ξεκινήσουν στις αρχές του 2026. Αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα, καθώς, βέβαια στο παρελθόν καθυστερήσεις και παλινωδίες οδήγησαν σε τέλμα το όλο πρόγραμμα ερευνών.
Στο μεταξύ, σήμερα εκτιμάται ότι θα ανακοινωθεί η επιτροπή αξιολόγησης των προσφορών, η οποία σύμφωνα με το νόμο θα πρέπει να καταλήξει εντός 60 ημερών. Μετά το στάδιο αυτό απαιτούνται άλλες 60 ημέρες διαπραγματεύσεων για τη σύναψη των συμβάσεων μεταξύ της αρμόδιας κρατικής αρχής, της Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε (ΕΔΕΥΕΠ) και της κοινοπραξίας Chevron - HELLENiQ ENERGY για τις έρευνες υδρογονανθράκων στα τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης και νοτίως της Πελοποννήσου (Νότια Κρήτη 1, Νότια Κρήτη 2, Νότια Πελοπόννησος και Α2). Στη συνέχεια θα πρέπει να ελεγχθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο και να επικυρωθούν από τη Βουλή.
