Ουκρανία… μέσω Ελλάδας, μέσω του πλωτού σταθμό υγροποιημένου αερίου LNG, FSRU Αλεξανδρούπολης, του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB και του αγωγού ΤΑP, πιάνει ο κάθετος διάδρομος μεταφοράς φυσικού αερίου, στοχεύοντας να γεμίσει τις αποθήκες του Κιέβου ενόψει του χειμώνα, με νέες δημοπρασίες δέσμευσης χωρητικότητας που θα προσελκύσουν τους ενδιαφερόμενους (traders) για κατάθεση προσφορών να είναι προ των πυλών.
Στα πλάνα των διαχειριστών Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), Ρουμανίας (Transgaz), Μολδαβίας (Moldovatransgaz) και Ουκρανίας (Naftogaz) και με αμερικανικές ευλογίες, βρίσκονται νέες δημοπρασίες (και λανσάρισμα πιο ελκυστικών προϊόντων) για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο παράτασης για να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας και να καταστεί πιο ελκυστική για την αγορά η διοχέτευση ποσοτήτων αερίου στο Κίεβο.
Υπενθυμίζεται πως οι διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς αερίου έχουν συμφωνήσει να προσφέρουν ένα ενιαίο μηνιαίο προϊόν δυναμικότητας με την επωνυμία «Route 1» και προκειμένου να προσελκύσουν εμπορικό ενδιαφέρον προσφέρουν έκπτωση 25% στα τέλη χρήσης δικτύου της διαδρομής ενώ ήδη εφαρμόζεται έκπτωση 46% από τον Διαχειριστή της Ουκρανίας.
Η τελευταία δημοπρασία του Ιουλίου για το «Route 1» για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας (Αλεξανδρούπολης) προς την Ουκρανία μέσω του Vertical Corridor, μπορεί να εμφάνισε καλύτερη εικόνα σε σχέση με την προηγούμενη φορά αλλά συνολικά οι επιδόσεις δεν είναι και για… πανηγυρισμούς.
Βάσει των αποτελεσμάτων, προέκυψε δέσμευση δυναμικότητας για την μεταφορά 4.500 MWh ημερησίως από Ελλάδα προς Ουκρανία για τον μήνα Αύγουστο όταν κατά την προηγούμενη δημοπρασία, το αντίστοιχο νούμερο είχε αγγίξει τις 1.724 MWh.
Σε κάθε περίπτωση η Ουκρανία εξετάζει το σύνολο των επιλογών της προς αντικατάσταση του ρωσικού αερίου με τελευταία εξέλιξη τη συμφωνία με την αζέρικη SOCAR για μεταφορά φυσικού αερίου μέσω του Διαβαλκανικού αγωγού, στον οποίο η Ελλάδα διαδραματίζει κομβικό ρόλο.
Εξαγωγές αερίου έως και 10 δις. κυβικά
Εκτιμάται πως έως το 2026 η Ελλάδα μπορεί να εξάγει έως και 8 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου) προς τον ευρωπαϊκό Βορρά, με τη μερίδα του λέοντος να πάει στην Ουκρανία.
Στο πλαίσιο αυτό, μπαίνει σε ρότα υλοποίησης, μέσω Διαδρόμου, η αύξηση της εξαγωγικής δυναμικότητας φυσικού αερίου από Ελλάδα προς Βουλγαρία από τα 2,3 στα 3,5 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου) τον χρόνο.
Αν προσθέσουμε στην εξίσωση και τον αγωγό αερίου με τη Βόρεια Μακεδονία (1,5 -3 bcm), από τη Βόρεια Ελλάδα έως τη Σερβία, τη Σλοβακία και την Ουκρανία είναι εφικτό να διοχετεύονται πάνω από 10 bcm ετησίως μελλοντικά.
Κάθετος διάδρομος, οριζόντια… απεξάρτηση από τη Ρωσία
Ο Κάθετος διάδρομος αποτελεί μια εναλλακτική οδό για την μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας έως την Μολδαβία και την Ουκρανία και έχει την θερμή υποστήριξη τόσο από την ΕΕ, όσο και από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, με απώτερο στόχο την ταχεία απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και την ενδυνάμωση της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής.
Ζωτικό στοιχείο του Διαδρόμου είναι ο άξονας Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία. Στη συνέχεια, το παζλ συμπληρώνουν δύο κλάδοι, ο δυτικός (Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία) και ο ανατολικός (Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία). Στη σχετική πρωτοβουλία συμμετέχουν οι Διαχειριστές των επτά αντίστοιχων χωρών (μεταξύ των οποίων και ο ΔΕΣΦΑ), η Gastrade (φορέας λειτουργίας και διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης) και η κοινοπραξία ICGB που διαχειρίζεται τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB).
