Καλοδεχούμενες αλλά όχι επαρκείς κρίνονται οι επιδοτήσεις που ανακοινώθηκαν από τον τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα το πρωί της Τρίτης.
Συγκεκριμένα, ως προς την ηλεκτρική Ενέργεια και την επιδότηση σε Επαγγελματικά Τιμολόγια, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι στηρίζει όλους τους εμπορικούς καταναλωτές χαμηλής, μέσης και υψηλής τάσης, με την επιδότηση να ανέρχεται στα 20 €/MWh. Για τους αγρότες, η επιδότηση ανέρχεται στα 40 €/MWh.
Η αξία, δε, της επιδότησης του ρεύματος για νοικοκυριά, εμπορικούς καταναλωτές και αγρότες τον Φεβρουάριο, όπως αναφέρθηκε, ανέρχεται στα 95 εκ ευρώ. Πάντως, τις τελευταίες μέρες, με βάση πληροφορίες, προκρίθηκε στην κυβέρνηση, η λύση της κατανομής ενισχύσεων στις επαγγελματικές συνδέσεις, με οριζόντιο τρόπο και όχι με βάση τα KVa, ώστε να κατασιγαστεί η έντονη κριτική από την πλευρά της βιομηχανίας, αλλά και επιχειρήσεων που έμεναν εκτός όλο αυτό το διάστημα
Με βάση, δε, εκτιμήσεις της βιομηχανίας, μετά την επιδότηση, με δεδομένη την τάση των τιμών το κόστος ανά μεγαβατώρα διαμορφώνεται μεταξύ 140 -160 ευρώ, ανάλογα τις τιμολογήσεις των παρόχων, που έχει κάθε βιομηχανία ή επιχείρηση. Επίπεδο, που βέβαια, δεν είναι και ό,τι πιο ανταγωνιστικό για τη βελτίωση του κόστους παραγωγής, αν και σε πολλούς, όπως τονίζεται, συνηθισμένο το τελευταίο διάστημα κι ενταγμένο στα τελικά τιμολόγια των προϊόντων.
Βέβαια, με αιχμή τις αναφορές του κ. Σκρέκα ότι “συνολικά ως τώρα 8,2 δισ. ευρώ έχουν διατεθεί στους λογαριασμούς ρεύματος” τονίζεται ότι η βιομηχανία αν και επιστρέφει σε αξία παραγωγής, φόρους, θέσεις εργασίας κλτ την όποια επιδότηση, έχει λάβει ένα αναλογικά μικρό ποσό.
Σημειώνεται, δε, ότι ιδιαίτερη σημασία έχει στην παρούσα φάση η διαμόρφωση ενός συνολικού πακέτου θεσμικών παρεμβάσεων, πέρα από επιδοτήσεις. Στην αιχμή είναι η κατάργηση του πλαφόν στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, που έχει επιβληθεί στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος από τον Ιούλιο του 2022, για τα “πράσινα” διμερή συμβόλαια της βιομηχανίας. Μάλιστα αναφέρεται ότι θα ήταν μια τολμηρή, αλλά συνάμα σωτήρια κίνηση, η άρση του πλαφόν να επεκταθεί και πέρα από τα διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης και στις χρηματοοικονομικές συμφωνίες, ώστε με αυτόν τον τρόπο, όπως τονίζεται, να αναπτυχθούν μεγαλύτερες “δικλείδες” για την άρση κινδύνων ολιγοπωλίων και στις ΑΠΕ, πέρα από τη θερμική παραγωγή.
Πάντως, η ρύθμιση για την άρση του πλαφόν στα “πράσινα” διμερή συμβόλαια με διμερή, με φυσική παράδοση, εφόσον περάσει μέχρι τις 15/2 θα καταστεί ενεργή στα τέλη Μάρτη, λόγω και του δευτερογενούς δικαίου, που θα πρέπει να παραχθεί (ΚΥΑ) αλλά και των τεχνικών προσαρμογών που θα πρέπει να κάνει το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Μέχρι τότε, λοιπόν, καταναλωτές Μέσης και Υψηλής Τάσης, όπως εκτιμάται, θα πρέπει να αναμένουν “υπομονετικά” και τις όποιες προεκλογικές ακροβασίες και να αντιμετωπίζουν, βέβαια, υψηλά σε σχέση με το παρελθόν αλλά και με ανταγωνιστές κόστη ενέργειας, με την ελπίδα ότι οι ζήτηση αερίου από τη Γερμανία θα παραμείνει χαμηλά και έτσι οι τιμές δε θα “τσιμπήσουν” πάνω από τα επίπεδα τα τωρινά, περίπου στα 55 ευρώ/MWh.
Ήδη, πάντως, καμπανάκι για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας έκρουσε την εβδομάδα που πέρασε ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, Νίκος Βέττας, κατά την παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του οργανισμού. “Στο θέμα της ανταγωνιστικότητας υπάρχει ένα θέμα στο πως θα είναι ανταγωνιστική η Ευρώπη απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και εντός της Ευρώπης να μην υπάρχουν ανισορροπίες όταν οι χώρες με βαρύ πορτοφόλι” τόνισε χαρακτηριστικά και σημείωσε ότι αν και η βιομηχανία έχει πάει καλά το τελευταίο διάστημα και τα τελευταία έτη, ωστόσο, δεν είναι σαφές το πως θα αναπτυχθεί και θα μείνει ανταγωνιστική.
Λίγες μέρες πριν σε κοινή τους επιστολή στον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, οι επικεφαλής των βιομηχανικών οργανώσεων της χώρας, ΣΕΒ, ΣΒΕ, ΕΒΙΚΕΝ, Ελληνική Παραγωγή, ΣΒΑΠ, ΣΒΘΣΕ, ΣΘΕΒ, ΣΕΒΠΔΕ, ΣΒΣΕ, έκρουσαν για δεύτερη φορά, τον κώδωνα του κινδύνου, μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων, μετά τη συζήτηση στο Γενικό Συμβούλιο του ΣΕΒ με τον υπουργό {Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστα Σκρέκα στις 30/11/2022. Ουσιαστικά έθεσαν και πάλι το ζήτημα της επιβίωσης της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής προτείνοντας συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα, όπως:
• Αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, για την ανταγωνιστική χρέωση της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν οι επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η απαιτούμενη προβλεψιμότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με την υιοθέτηση μιας τιμής στόχου(ανάλογης άλλων χωρών της ΕΕ) και της επικαιροποίησης της επιδότησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Εξαίρεση διμερών συμβολαίων PPAs (PurchasePower Agreements) από το μηχανισμό αποζημίωσης (ΕΕΑΕΗ) καθώς αποτελούν βασικό εργαλείο μείωσης του κόστους ενέργειας στις επιχειρήσεις.
• Επιτάχυνση της έγκρισης του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs(Green Pool) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
• Διευκόλυνση επιχειρήσεων στην εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, μέσα από δημιουργία ηλεκτρικού χώρου, έγκριση κατά προτεραιότητα των αιτήσεων σύνδεσης, net metering και στην υψηλή τάση.
• Άμεση αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου ενέργειας, για καλύτερη ποιότητα στην ηλεκτροδότηση και διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου για νέες συνδέσεις ΑΠΕ.
• Σημαντικά κίνητρα για την υποστήριξη μεγαλύτερου εύρους επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση, ως απάντηση σε επενδυτικές πολιτικές άλλων χωρών, όπως το US InflationReduction Act
Η Eurometaux
Στο μεταξύ, να ακολουθήσει το παράδειγμα του Λευκού Οίκου καλεί την ΕΕ, παράλληλα, η Eurometaux, που εκπροσωπεί κορυφαίους παραγωγούς μετάλλων, ώστε να υπάρξει η οικονομική στήριξη που χρειάζονται τα κράτη – μέλη για να διατηρήσουν τον έλεγχο των πρώτων υλών που είναι απαραίτητες για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η ένωση Eurometaux, που εκπροσωπεί εταιρείες όπως οι Glencore, Boliden και Aurubis, παρότρυνε την ΕΕ να ακολουθήσει τα βήματα του Τζο Μπάιντεν σε ό,τι αφορά την Πράξη Μείωσης Πληθωρισμού, η οποία περιλαμβάνει επιδοτήσεις ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ενίσχυση των εγχώριων επενδύσεων σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ αναμένεται να συναντηθούν στις Βρυξέλλες τον επόμενο μήνα, προκειμένου να συζητήσουν για την απάντησή τους στον αμφιλεγόμενο νόμο των ΗΠΑ.
Κάποιοι από αυτούς προωθούν την αντίστοιχη προσέγγιση «ευρωπαϊκής προέλευσης», η οποία θα συμβάλλει στην ενίσχυση των εγχώριων εταιρειών, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πακέτου που θα ανέρχεται στο 2% της οικονομικής παραγωγής της ΕΕ, προκειμένου να ανταγωνιστεί το αμερικανικό σχέδιο των 370 δισ. δολαρίων.
«Η αμερικανική Πράξη Μείωσης του Πληθωρισμού, αν και περιέχει διακρίσεις, έδειξε πώς θα μπορούσε να υπάρξει μια ενεργητική πολιτική για τη βιομηχανία καθαρής τεχνολογίας», ανέφερε σε επιστολή του προς την Κομισιόν ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος της Eurometaux και CEO της Mytilineos.
«Εμείς στην Ευρώπη θα πρέπει να εμπνευστούμε από αυτό το παράδειγμα και να προσφέρουμε στις βιομηχανίες μας περισσότερο καρότο και λιγότερο μαστίγιο, ειδικά στη σημερινή ενεργειακή κρίση».
Σύμφωνα με το Bloomberg, η Eurometaux έχει προτείνει πέντε βασικά μέτρα για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, όπως η ταχεία παρακολούθηση έργων καθαρής ενέργειας και φοροελαφρύνσεων, με σκοπό τη στήριξη της στρατηγικής παραγωγής μετάλλων.
Επίσης, επαναδιατύπωσε αιτήματα για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης των υψηλών τιμών ενέργειας, που έχουν προκαλέσει την απότομη μείωση της παραγωγής μετάλλων στην περιοχή.
Τις τελευταίες εβδομάδες οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν υποχωρήσει αρκετά και ορισμένα μεταλλουργεία έχουν αρχίσει να αυξάνουν την παραγωγή τους, ωστόσο η Eurometaux ανέφερε ότι η βιομηχανία θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες, όσο θα συνεχίζονται οι ελλείψεις στην αγορά ενέργειας τα επόμενα χρόνια.
Τέλος, ζήτησε από την ΕΕ να παρατείνει τα προσωρινά μέτρα κρατικής στήριξης που εισήγαγε για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, τα οποία πρόκειται να λήξουν στο τέλος του έτους.
Κόστος παραγωγής
Να σημειωθεί, ότι αύξηση 16,5% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον Δεκέμβριο πέρυσι σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2021, έναντι αύξησης 29,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021 με το 2020.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η νέα αύξηση στο κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών οφείλεται στις εξής μεταβολές των δεικτών των επιμέρους αγορών:
α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 19,5%, και
β. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εγχώριας αγοράς κατά 15,6%.
Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 2,4% τον Δεκέμβριο 2022 σε σύγκριση με τον δείκτη του Νοεμβρίου 2022, έναντι αύξησης 5,7% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2021.
