Tο στίγμα των επόμενων κινήσεων του ομίλου Κοπελούζου έδωσε ο Πρόεδρος, Δ. Κοπελούζος, σε γεύμα με εκπροσώπους του Τύπου. Στο επίκεντρο βρέθηκαν τα δύο mega projects του ομίλου που έρχονται να αλλάξουν το ενεργειακό παιχνίδι, λίγο πριν η ασφάλεια της ΝΑ Ευρώπης μπει σε νέα φάση: το δεύτερο FSRU στη Θράκη και το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο, GREGY.
2ο FSRU: Έτοιμοι για απόφαση, αλλά με δύσκολη εξίσωση κόστους
Η εταιρεία είναι έτοιμη να λάβει την επενδυτική απόφαση εντός του 2026 για το νέο project FSRU, εφόσον «κλειδώσει» το εμπορικό σκέλος.
Το μήνυμα της διοίκησης είναι ότι το project μπορεί να περάσει στο επόμενο επίπεδο μέσα στη νέα χρονιά ενώ και ο CEO της Gastrade, Κώστας Σιφναίος, επισήμανε ότι το δεύτερο FSRU αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα επειδή –όπως εκτίμησε– υπάρχει πραγματική εμπορική ανάγκη και ζήτηση στην αγορά.
Εφόσον η απόφαση ληφθεί το 2026, θα χρειαστεί περίπου μια διετία για να φτάσει το έργο σε εμπορική λειτουργία. Το timing είναι κρίσιμο, καθώς το 2028 προβάλλει ως σημείο καμπής για την αγορά αερίου, μιας και τότε αναμένεται να κλείσει οριστικά η «πόρτα» του ρωσικού αερίου για την Ευρώπη, αυξάνοντας την ανάγκη για εναλλακτικές πηγές και διαδρομές.
Το «αγκάθι» της επιδότησης και ο ακριβός Κάθετος Διάδρομος
Στην εξίσωση του δεύτερου FSRU υπάρχουν δύο σημαντικές προκλήσεις κατά τον κ. Δ. Κοπελούζο. Το πρώτο είναι η απουσία επιδότησης ενώ το δεύτερο, το κόστος του Κάθετου Διαδρόμου, που –όπως ειπώθηκε– αν δεν γίνει πιο ανταγωνιστικός, κινδυνεύει να μην αξιοποιηθεί στον βαθμό που σχεδιάζεται.
Σημειώνεται ότι το πρώτο FSRU της Αλεξανδρούπολης ολοκληρώθηκε με συνολικό κόστος περίπου 490 εκατ. ευρώ, έχοντας λάβει επιδότηση 225 εκατ. ευρώ. Σήμερα, για το δεύτερο FSRU, ο πήχης του κόστους ανεβαίνει στα περίπου 650 εκατ. ευρώ, χωρίς ευρωπαϊκή ενίσχυση και χωρίς χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ο κ. Κοπελούζος έθεσε ευθέως το δίλημμα: το θέμα δεν είναι αν υπάρχουν κεφάλαια, αλλά αν υπάρχει επιδότηση που θα κρατήσει «λογική» την τελική ταρίφα. Όπως ανέφερε, ελληνικές τράπεζες αλλά και η αμερικανική DFC έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για χρηματοδότηση. Όμως χωρίς επιδότηση, το τελικό τιμολόγιο χρήσης θα είναι υψηλότερο και θα πρέπει να σταθεί απέναντι σε ανταγωνιστικούς κόμβους LNG σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στόχος της διοίκησης είναι να εξασφαλιστούν πελάτες και ισχυρές δεσμεύσεις, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος αποχώρησης στη μέση της σύμβασης. Η λογική είναι «πρώτα οι χρήστες, μετά η τελική υπογραφή», με την αγορά να δείχνει ότι οι δυνητικοί πελάτες είναι σε μεγάλο βαθμό οι ίδιοι που στηρίζουν και το πρώτο FSRU.
Know-how από την Αλεξανδρούπολη και εξαγωγικός ρόλος
Παρά τα εμπόδια, ο όμιλος προβάλλει το συγκριτικό του πλεονέκτημα, το οποίο δεν είναι άλλο από την τεχνογνωσία του πρώτου FSRU, το οποίο έδωσε στην εταιρεία την αντίστοιχη εμπειρία σε ένα αντικείμενο που μέχρι πρόσφατα ήταν «παρθένο» για την Ελλάδα.
Η θέση της Αλεξανδρούπολης παραμένει κομβική, καθώς δίνει άμεση πρόσβαση σε διασυνδέσεις προς τη Βουλγαρία και την ευρύτερη περιοχή. Η συνολική δυνατότητα εξαγωγών –μέσω IGB, Σιδηροκάστρου και των νέων διασυνδέσεων προς Βόρεια Μακεδονία και Σερβία– τοποθετείται σε περίπου 10 δισ. κυβικά μέτρα, την ώρα που οι ανάγκες της ΝΑ Ευρώπης για το 2030 εκτιμώνται στα 30-35 δισ. κυβικά μέτρα.
GREGY α λα Σχέδιο Μάρσαλ: Το σημαντικότερο έργο της χώρας και το «στοίχημα» της βιομηχανίας
Στην ίδια συζήτηση, ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο GREGY, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Αιγύπτου που φιλοδοξεί να φέρει στην ελληνική αγορά 22 TWh καθαρής ενέργειας – ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου στο διπλάσιο της σημερινής κατανάλωσης της ελληνικής βιομηχανίας. Ο Δ. Κοπελούζος το χαρακτήρισε ως το σημαντικότερο έργο για το μέλλον της χώρας, καθώς η ηλ. ενέργεια που θα έρθει στη χώρα, θα βοηθήσει την ελληνική βιομηχανία να αναπτυχθεί και να γίνει ανταγωνιστική.
Το 2026 είναι επίσης κομβικό για το GREGY, καθώς τότε αναμένεται να ολοκληρωθούν οι δύο βασικές πρώτες μελέτες (βέλτιστης όδευσης και κόστους). Ακολουθεί η επιλογή του πλοίου για τις τεχνικές και γεωφυσικές έρευνες (χαρτογράφηση βυθού) και στη συνέχεια η περιβαλλοντική μελέτη. Το ενδιαφέρον της αγοράς φαίνεται ήδη ισχυρό, καθώς έχουν υπογραφεί 48 μνημόνια συνεργασίας, ενώ το χρηματοδοτικό ενδιαφέρον αποτυπώνεται σε επιστολές για μακροχρόνιο δανεισμό που φτάνουν συνολικά τα 4,7 δισ. ευρώ.
Οι εκτιμήσεις που παρουσιάστηκαν μιλούν για μείωση της χονδρικής τιμής περίπου κατά 21 €/MWh από το 2031, ενώ στα PPAs το όφελος θα μπορούσε να αγγίξει έως και 45%. Αυτή η φθηνότερη και σταθερή πράσινη ενέργεια μπορεί να «ξεκλειδώσει» επενδύσεις, νέες ενεργοβόρες μονάδες και περισσότερα data centers, επαναφέροντας βιομηχανική δυναμική στη χώρα. Μάλιστα, ο Πρόεδρος ανέφερε ότι μόνο κατά τη φάση κατασκευής του έργου θα ανοίξουν 1.800 νέες θέσεις εργασίας, συν τις νέες που θα προκύψουν από τις επεκτάσεις στη βιομηχανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ισχύς των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που αναπτύχθηκαν μέσω του Σχεδίου Μάρσαλ, κατά το οποίο η Ελλάδα απέκτησε για πρώτη φορά το 1948 ολοκληρωμένο σχέδιο ηλεκτροδότησης, ανήλθαν σε 175 MW, ικανή να στηρίξει τη μεταπολεμική βιομηχανία της χώρας. Αντίστοιχα, το σχέδιο Gregy, προβλέπει την ανάπτυξη 9 GW ΑΠΕ, τα οποία θα καλύψουν τις ανάγκες τόσο της υφιστάμενης όσο και της νέας παραγωγής της χώρας για τα επόμενα έτη.
Όπως το Σχέδιο Μάρσαλ θεμελίωσε το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας, έτσι και το σχέδιο Gregy θα αποτελέσει τον πυρήνα μιας νέας εθνικής ενεργειακής στρατηγικής.
Το LNG «θα πέσει»
Τέλος, στο μέτωπο των διεθνών τιμών, ο κ. Κοπελούζος εμφανίστηκε βέβαιος ότι το LNG κατευθύνεται προς υποχώρηση. Το επιχείρημά του στηρίζεται στην επερχόμενη αύξηση παραγωγής από το Κατάρ (με νέες γραμμές να προστίθενται διαδοχικά) αλλά και από τις ΗΠΑ, που δημιουργεί συνθήκες υπερπροσφοράς
Σε μια αγορά όπου το LNG δεν μπορεί να αποθηκευτεί, η πίεση για γρήγορη πώληση ευνοεί χαμηλότερες τιμές. Σήμερα –όπως ανέφερε– το LNG διαπραγματεύεται ήδη φθηνότερα κατά περίπου 3 ευρώ/MWh, ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να δούμε επίπεδα ακόμη και κοντά στα 20 ευρώ/MWh.
«Το LNG είναι χρηματιστηριακό είδος», σημείωσε ο Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι οι διαφορές μεταξύ TTF, ρωσικού αερίου και LNG έχουν πλέον περιοριστεί σημαντικά.
