Έκρηξη της ζήτησης για καλώδια στην Ευρώπη φέρνουν από τα μία τα ηλεκτρικά δίκτυα, ιδίως για τη μεταφορά μεγάλων αποστάσεων, και από την άλλη η ανάπτυξη των δικτύων 5G και 6G, η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η εξάπλωση των data centers προς όφελος των εταιρειών του κλάδου όπως η ελληνική Cenergy αλλά και η γνωστή από την υπόθεση του «καλωδίου» με την Κύπρο, γαλλική Nexans.
Σε ανάλυσή του το Γραφείο Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων της Ελληνικής πρεσβείας στο Παρίσι επισημαίνει ότι «ο κλάδος των καλωδίων προετοιμάζεται για την έκρηξη του ψηφιακού τομέα και των κέντρων δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει την αλυσίδα εφοδιασμού του σε ολόκληρο τον κόσμο». Παραπέμπει μάλιστα σε στοιχεία του κλαδικού συνδέσμου της γαλλικής βιομηχανίας Sycabel, σύμφωνα με τα οποία τα καλώδια για τη μεταφορά και διανομή ενέργειας αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το ένα τρίτο του κύκλου εργασιών, ενώ, αντίθετα, η ζήτηση εκρήγνυται στον τομέα των ηλεκτρικών δικτύων, ιδίως για τη μεταφορά μεγάλων αποστάσεων.
«Υποκινούμενη από την ευρωπαϊκή πολιτική για τη βιομηχανική αναζωογόνηση και την επιδίωξη της ευρωπαϊκής αυτονομίας, η βιομηχανία καλωδίων επενδύει μαζικά στην Ευρώπη. Καθώς η ενεργειακή μετάβαση και η ψηφιοποίηση δεν μπορούν να υπάρξουν χωρίς τα καλώδια, για να διασφαλιστεί η ανάκτηση της βιομηχανικής κυριαρχίας/αυτονομίας της Γαλλίας και της Ευρώπης, τα καλώδια περνούν από το καθεστώς του απλού εμπορεύματος σε εκείνο του στρατηγικού περιουσιακού στοιχείου. Η διαθεσιμότητά τους καθίσταται κρίσιμο βιομηχανικό ζήτημα για τη σύνδεση των data centers, των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, των νέων πυρηνικών αντιδραστήρων EPR2, την προσαρμογή των ηλεκτρικών δικτύων υψηλής και μέσης τάσης στην κλιματική αλλαγή, αλλά και την ενίσχυση των υποθαλάσσιων και χερσαίων ψηφιακών συνδέσεων», σημειώνουν οι συντάκτες της ανάλυσης.
Είναι χαρακτηριστική, σημειώνουν, η διαπίστωση του φορέα διαχείρισης του δικτύου υψηλής τάσης στη Γαλλία RTE ότι τα μεγάλα έργα που συνδέουν τα αιολικά πάρκα του Βορρά με τη βιομηχανική Νότια Γερμανία δημιούργησαν τεράστιες ανάγκες στην αγορά. Επίσης, σημαντικές προοπτικές διανοίγονται στη Σκωτία, η οποία εκπονεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ενίσχυσης του δικτύου της και παράλληλα, αναμένονται διασυνδέσεις μεταξύ χωρών, όπως Γαλλία με την Ισπανία, την Ιταλία και την Αγγλία. Προς το παρόν, οι κατασκευαστές καλωδίων καταφέρνουν να ανταποκριθούν στον όγκο των παραγγελιών, καθώς τα έργα δεν προχωρούν όλα ταυτόχρονα.
Ο RTE προβλέπει πολλαπλασιασμό των αναγκών του καθώς ως το 2028, για τη σύνδεση νέων εγκαταστάσεων και την ανανέωση γραμμών θα απαιτούνται 2.000 χιλιόμετρα υπόγειων καλωδίων υψηλής τάσης, έναντι 500 σήμερα. Στο πλαίσιο αυτό, στις αρχές του 2025, ο RTE παρουσίασε επενδυτικό σχέδιο ύψους 100 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαπενταετίας, λαμβανομένων υπόψη των παραγωγικών δυνατοτήτων των ευρωπαϊκών βιομηχανιών.
Ενδεικτικά, για τα έργα σύνδεσης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, ο RTE ανακοίνωσε, τον Νοέμβριο 2024, σύμβαση ύψους 668 εκατ. ευρώ για 5.000 χιλιόμετρα υποθαλάσσιων καλωδίων σε πέντε ευρωπαίους κατασκευαστές: Prysmian (Ιταλία), Nexans (Γαλλία), NKT (Δανία), SolidAl (Πορτογαλία, εξαγορασμένη από την NKT) και Ελληνικά Καλώδια (Cenergy) από την Ελλάδα.
Οι εκτεταμένες επενδύσεις και μία καινούργια μονάδα στα… αζήτητα
Οι προβλέψεις για εκρηκτική αύξηση της ζήτησης έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες επενδύσεις από τους κατασκευαστές καλωδίων. Η Prysmian επένδυσε 150 εκατομμύρια ευρώ την τελευταία πενταετία, ιδίως στο εργοστάσιο του Gron (Yonne), όπως αναφέρει ο κ. Franck Baron, γενικός διευθυντής της Prysmian France, που διαθέτει εννέα εργοστάσια στη Γαλλία, και Πρόεδρος της Sycabel. Η Nexans, η οποία το 2021 αποφάσισε να επικεντρωθεί αποκλειστικά στα ενεργειακά καλώδια, ενισχύει επίσης τα 15 εργοστάσιά της στη Γαλλία με επενδύσεις περίπου 150 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και 81 εκατομμύρια στη Σαρλερουά (Βέλγιο) και 290 εκατομμύρια στο εργοστάσιο υποθαλάσσιων καλωδίων της στο Άλντεν (Νορβηγία), όπου κατασκευάζεται και το καλώδιο για την διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου.
Μέχρι το 2030, οι διαθέσιμες παραγωγικές ικανότητες θεωρούνται επαρκείς, εφόσον οι βιομηχανίες εξασφαλίσουν την προμήθεια χαλκού και αλουμινίου. Ωστόσο, πέρα από αυτήν την ημερομηνία υπάρχουν ανησυχίες. Ο RTE έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση για τη δημιουργία εργοστασίου υποθαλάσσιων καλωδίων στη Γαλλία, προκειμένου να διασφαλίσει την κυριαρχία των προμηθειών του, ιδιαίτερα για τα υπεράκτια αιολικά έργα. Όμως, καμία εταιρεία δεν έχει ακόμη εκδηλώσει ενδιαφέρον, καθώς η επένδυση είναι τεράστια και η αγορά, αν και ελπιδοφόρα, παραμένει ασταθής και ευπαθής σε καθυστερήσεις σε χώρες όπως η Αγγλία και η Γερμανία, σε ριζικές αλλαγές πολιτικής, όπως στις ΗΠΑ, ή και σε αντιδράσεις σε τοπικό επίπεδο, όπως στην περίπτωση της προωθούμενης υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταξύ Αγγλίας-Γαλλίας από τη βρετανική Aquind, η οποία έχει μπλοκαριστεί από την τοπική διοίκηση της Seine-Maritime.
Νέοι μοχλοί ανάπτυξης τα δίκτυα 5G και 6G, η AI και τα data centers
Ο κλάδος των καλωδίων, σύμφωνα με την ανάλυση, αναμένει νέους μοχλούς ανάπτυξης από την ανάπτυξη των δικτύων 5G και 6G, την τεχνητή νοημοσύνη και την εξάπλωση των data centers, που είναι τεράστιοι καταναλωτές καλωδίων, ηλεκτρικών και οπτικών, σύμφωνα με τον κ. Jérôme Totel, διευθυντή στρατηγικής και καινοτομίας της Data4, η οποία έχει προβεί σε επενδύσεις στην ανάπτυξη κέντρων δεδομένων και στην Ελλάδα. Στο campus της εταιρείας στο Marcoussis (Essonne), καταναλώθηκαν μεταξύ 1.500 και 2.500 χιλιόμετρα καλωδίων οπτικών ινών. Η Data4 προμηθεύεται κυρίως από τη Nexans.
Περισσότερο από αύξηση του όγκου, οι νέοι μεγα-κόμβοι δεδομένων, που συγκεντρώνουν τεράστιο αριθμό εξυπηρετητών στον ίδιο χώρο, δημιουργούν την ανάγκη για νέα είδη ενεργειακών καλωδίων. Η Nexans εξερευνά τη δυνατότητα χρήσης υπεραγωγιμότητας για να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση. Συνολικά, η γαλλική βιομηχανία καλωδίων παραμένει στρατηγική και δυναμική, και προβλέπει τη δημιουργία 10.000 νέων θέσεων εργασίας έως το 2030.
Τα έργα της Hellenic Cables στη Γαλλία
Το Γραφείο Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων της Ελληνικής πρεσβείας στο Παρίσι αναδεικνύει στην ανάλυσή του ότι η Hellenic Cables, το τμήμα καλωδίων του ομίλου Cenergy Holdings, έχει εδραιώσει ισχυρή παρουσία στη Γαλλία τα τελευταία χρόνια, συμμετέχοντας σε σημαντικά έργα υποδομής στον τομέα της ενέργειας.
Η Hellenic Cables διαθέτει γραφείο στη Γαλλία μέσω της Genecos S.A. στο Παρίσι, ενισχύοντας την τοπική παρουσία της και τη συνεργασία με γαλλικούς φορείς. Η εταιρεία συνεργάζεται στενά με τον γαλλικό Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (RTE) σε διάφορα έργα υψηλής και υπερυψηλής τάσης.
Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζουν τα εξής:
• Έργο Dunkerque Offshore Wind Farm: Σε κοινοπραξία με την Asso.subsea, ανέλαβε την προμήθεια και εγκατάσταση 32 χλμ υποβρύχιων καλωδίων 225 kV και 38 χλμ υπόγειων καλωδίων για τη σύνδεση του αιολικού πάρκου με το δίκτυο.
• Έργο Bretagne Sud: Συμμετοχή στον σχεδιασμό και την προμήθεια καλωδίων για τη σύνδεση μελλοντικών υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη Νότια Βρετάνη.
• Συμβόλαιο με RTE: Προμήθεια 170 χλμ καλωδίων 90 kV και 420 χλμ καλωδίων 225 kV για την ανάπτυξη υπόγειων δικτύων σε όλη τη Γαλλία.
