Η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου, με τους σημερινούς ρυθμούς, ενδέχεται να μην επαρκεί για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση, εάν αυτή αναπτυχθεί με τον ρυθμό που προβλέπει ο OPEC, σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση πόρων της Rystad Energy, της κορυφαίας εταιρείας αναλύσεων στον ενεργειακό τομέα με έδρα το Όσλο της Νορβηγίας.
Οι ανακτήσιμοι πόροι πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων για μη ανακαλυφθέντα κοιτάσματα, έχουν σταθεροποιηθεί περίπου στα 1,5 τρισεκατομμύρια βαρέλια παγκοσμίως. Ωστόσο, στη σημαντικότερη αναθεώρηση πόρων της τελευταίας δεκαετίας, η Rystad Energy μείωσε την εκτίμησή της κατά περίπου 456 δισ. βαρέλια για τα «ακόμη προς ανακάλυψη» κοιτάσματα.
Αυτό συμβαίνει επειδή η εξερεύνηση σε αχαρτογράφητες περιοχές έχει καταρρεύσει τα τελευταία χρόνια, το κόστος γεωτρήσεων και ανάπτυξης σε υπεράκτιες περιοχές έχει διπλασιαστεί έως τώρα μέσα στη δεκαετία, και ελάχιστες επιτυχίες στο σχιστολιθικό πετρέλαιο έχουν σημειωθεί εκτός ΗΠΑ, με εξαίρεση την πρόσφατη άνθηση στο κοίτασμα Vaca Muerta της Αργεντινής.
Η αντικατάσταση αποθεμάτων από νέα συμβατικά έργα πετρελαίου αναμένεται να είναι λιγότερη από το 30% της παραγωγής τα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ η εξερεύνηση θα αναπληρώσει μόνο περίπου το 10% των αποθεμάτων, σύμφωνα με την Rystad Energy.
Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εξαγωγέα αργού παγκοσμίως, της Σαουδικής Αραβίας, και του κρατικού κολοσσού Aramco, προειδοποιούν εδώ και χρόνια ότι η μείωση των επενδύσεων και της δραστηριότητας στην εξερεύνηση, καθώς και οι εκκλήσεις να «μείνει το πετρέλαιο στο υπέδαφος», θα πλήξουν μελλοντικά τις προμήθειες και θα αποσταθεροποιήσουν την αγορά. Η βιομηχανία τονίζει ότι η εξερεύνηση και τα νέα έργα θα είναι απαραίτητα μόνο και μόνο για να αντισταθμιστεί η πτωτική παραγωγή από τα ώριμα κοιτάσματα.
Εάν οι προβλέψεις του OPEC για τη ζήτηση πετρελαίου μακροπρόθεσμα επαληθευτούν, ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει έλλειμμα προσφοράς, σύμφωνα με τη Rystad Energy. «Σε έναν κόσμο με σταθερή ή αυξανόμενη ζήτηση μετά το 2030, θα χρειαστεί ένας νέος υπερ-κύκλος πετρελαίου», δήλωσε ο Artem Abramov, αναπληρωτής επικεφαλής ανάλυσης στη Rystad Energy. «Αυτό το σενάριο θα απαιτούσε σημαντική αύξηση στην εξερεύνηση νέων περιοχών και επιτυχία στις γεωτρήσεις, καθώς και ταχύτερη εφαρμογή μεθόδων δευτερογενούς ανάκτησης και πλήρους ανάπτυξης μη βασικών κοιτασμάτων σχιστολιθικού πετρελαίου στη Βόρεια Αμερική και διεθνώς».
Το σενάριο αυτό, βεβαίως, προϋποθέτει ότι η ζήτηση πετρελαίου θα συνεχίσει να αυξάνεται μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αυτή είναι η άποψη του OPEC και της Saudi Aramco.
Άλλοι προβλέπουν ότι η ζήτηση πετρελαίου μπορεί να κορυφωθεί κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 2030, αλλά κανείς δεν αναμένει απότομη πτώση — απλώς σταθεροποίηση.
Από την άλλη, η ενεργειακή μετάβαση έχει περιοριστεί λόγω υψηλού κόστους, προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και της κρατικής στήριξης και επιδοτήσεων. Έχει πλέον γίνει σαφές ότι η μετάβαση δεν θα είναι ταχεία ούτε ανεπαίσθητη για τους καταναλωτές στους λογαριασμούς τους.
«Δεν υπάρχει ορίζοντας για κορύφωση της ζήτησης πετρελαίου», έγραψε ο γενικός γραμματέας του OPEC, Haitham Al Ghais, στον πρόλογο της τελευταίας Παγκόσμιας Ενεργειακής Έκθεσης (WOO), η οποία προβλέπει ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα αυξηθεί περίπου κατά 19% από σήμερα έως το 2050, φτάνοντας τα 123 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Πολλές από τις μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες βλέπουν τη ζήτηση να σταθεροποιείται κάποια στιγμή την επόμενη δεκαετία, ενώ ο IEA επιμένει στην εκτίμησή του ότι η κορύφωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου βρίσκεται ακόμη στον ορίζοντα.
Ωστόσο, οι μεγάλες πετρελαϊκές έχουν επίσης συνειδητοποιήσει ότι η ενεργειακή μετάβαση θα είναι πιο αργή απ’ όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί και ενισχύουν την εξερεύνηση για να καλύψουν τη μελλοντική παγκόσμια ζήτηση. Οι ευρωπαϊκές BP και Shell έχουν περιορίσει τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, στρέφοντας ξανά την προσοχή τους στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και τώρα επιδιώκουν να ενισχύσουν τα χαρτοφυλάκια αποθεμάτων τους.
Οι μεγάλες πετρελαϊκές και οι εθνικές εταιρείες, όπως η Saudi Aramco, επιδιώκουν να ενισχύσουν τους πόρους τους, αλλά τα χρόνια υποεπένδυσης στην εξερεύνηση μπορεί να έχουν θέσει τα θεμέλια για μια μελλοντική κρίση προσφοράς σε περίπτωση αυξανόμενης ή σταθεροποιημένης ζήτησης πετρελαίου τις επόμενες δεκαετίες.
