Οι δαπάνες για την πράσινη μετάβαση λειτουργούν ως «καύσιμο» για τον πληθωρισμό στην ΕΕ με βάση όσα είπε ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας στην συνέντευξή του πριν λίγες μέρες στην ισπανική εφημερίδα El Pais.
“Υπάρχουν δυνάμεις που ενεργούν προς αντίθετες κατευθύνσεις” τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ και προσέθεσε: «Μετά την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, η Κίνα προσπαθεί να αυξήσει τις πωλήσεις αγαθών της στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι τιμές. Ταυτόχρονα, απαιτούνται επενδύσεις για την κλιματική αλλαγή και την άμυνα, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι τιμές» σημείωσε και προσέθεσε:
«Βρισκόμαστε σε επισφαλή ισορροπία, με επιτόκια 2% και πληθωρισμό 2%. Η συμβουλή μου είναι να τηρήσουμε στάση αναμονής. Το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι τόσο η Κίνα όσο οι δασμοί των ΗΠΑ και τα δικά μας λάθη, καθώς έχουμε μια ενιαία αγορά που εξακολουθεί να είναι πολύ κατακερματισμένη».
Η πορεία του πληθωρισμού
Σημειώνεται ότι με βάση την Ενδιάμεση Έκθεση για τη νομισματική πολιτική της ΤτΕ για το 2025, ο πληθωρισμός βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) ανήλθε το πρώτο ενδεκάμηνο του 2025 στο 2,9% κατά μέσο όρο (2024: 3,0%), τροφοδοτούμενος κυρίως από τον επίμονο πληθωρισμό των υπηρεσιών και από τον πληθωρισμό των μη επεξεργασμένων ειδών διατροφής, παρουσιάζοντας έντονες διακυμάνσεις, καθώς αποκλιμακώθηκε σημαντικά το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, αλλά επανήλθε στη μέση τιμή του ενδεκαμήνου το Νοέμβριο. Στην ελαφρά υποχώρηση του πληθωρισμού συνέβαλαν τα επεξεργασμένα είδη διατροφής, τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά και τα ενεργειακά αγαθά.
Η τάση
Όπως αναφέρει η Έκθεση , ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται εντός της περιόδου πρόβλεψης. Το 2025 αναμένεται να παραμείνει υψηλός σε 2,8%, αντανακλώντας την επιμονή του πληθωρισμού των υπηρεσιών – λόγω κυρίως των αυξήσεων στις αμοιβές εργασίας και στα ενοίκια, των πιέσεων από την υψηλή τουριστική ζήτηση και των αυξημένων έμμεσων φόρων στην εστίαση και στη διαμονή – καθώς και τον πληθωρισμό των μη επεξεργασμένων ειδών διατροφής. Ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει αισθητά στο 2,1% το 2026, θα παραμείνει ουσιαστικά αμετάβλητος (2,2%) το 2027, ενώ το 2028 εκτιμάται μια εφάπαξ επιτάχυνσή του στο 2,5%, καθώς η επίδραση του διευρυμένου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων θα ενσωματωθεί στην ενεργειακή συνιστώσα του ΕνΔΤΚ.
Προτάσεις πολιτικής
Η αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων, με βάση την ΤτΕ, «σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας με έντονους εμπορικούς ανταγωνισμούς και συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, απαιτεί συνεκτική στρατηγική, σταθερή προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις και στοχευμένη αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων, ώστε η σημερινή μακροοικονομική σταθερότητα να μεταφραστεί σε διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ευημερία. Στο πλαίσιο αυτό, οι προτάσεις πολιτικής για την ελληνική οικονομία οφείλουν να υπηρετούν ταυτόχρονα τρεις στόχους: α) ενίσχυση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, β) θωράκιση της μακροοικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας και γ) διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και βιωσιμότητας μακροπρόθεσμα. Αυτές οι κατευθύνσεις καθορίζουν και τη λογική των προτεινόμενων παρεμβάσεων, οι οποίες δεν είναι αποσπασματικές αλλά αλληλοσυμπληρούμενες.»