Μόλις λίγα χρόνια μετά τις φιλόδοξες δεσμεύσεις για ένα μέλλον χωρίς εκπομπές, η αμερικανική αγορά ηλεκτρικών οχημάτων δείχνει σημάδια κόπωσης. Η λήξη των επιδοτήσεων, η άνοδος του κόστους και η έλλειψη υποδομών φόρτισης έχουν ανατρέψει την αισιοδοξία που επικρατούσε στις αρχές της δεκαετίας. Οι κολοσσοί της αυτοκινητοβιομηχανίας —GM, Ford και Stellantis— αντιμετωπίζουν πλέον ένα αβέβαιο τοπίο, καθώς η ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες επιβραδύνεται, ενώ η Ευρώπη και η Κίνα συνεχίζουν να κινούνται μπροστά.
Το 2017, η διευθύνουσα σύμβουλος της General Motors (GM), Μέρι Μπάρα, δεσμεύτηκε ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα πετύχει μηδενικές εκπομπές έως το 2030. «Χωρίς βενζίνη. Χωρίς πετρέλαιο. Χωρίς εκπομπές άνθρακα», έγραψε τότε. Ακολουθώντας το παράδειγμα της GM, η Ford ανακοίνωσε το 2018 ότι σκοπεύει να τριπλασιάσει σχεδόν τις επενδύσεις της σε ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα έως το 2022, με σχέδια για την κυκλοφορία 40 νέων μοντέλων.Ωστόσο, μια σειρά από προκλήσεις — υψηλό κόστος, αργή υιοθέτηση και αντιστροφή της πολιτικής στήριξης στην Ουάσινγκτον — έχουν αφήσει τη βιομηχανία αυτοκινήτων των ΗΠΑ σε καθεστώς αβεβαιότητας σχετικά με το μέλλον των ηλεκτρικών οχημάτων.
«Η διείσδυση έχει σταματήσει», δήλωσε ο David Whiston, ανώτερος αναλυτής της επενδυτικής εταιρείας Morningstar, που καλύπτει τον κλάδο του αυτοκινήτου (NBC News).
Η επιβράδυνση φάνηκε ξεκάθαρα την περασμένη εβδομάδα, όταν η General Motors ανακοίνωσε ότι θα καταγράψει ζημιά 1,6 δισ. δολαρίων για να περιορίσει τις δραστηριότητές της στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, επικαλούμενη ασθενέστερη αναμενόμενη ζήτηση λόγω των πρόσφατων πολιτικών αλλαγών στις ΗΠΑ — μεταξύ αυτών, η λήξη των ομοσπονδιακών φορολογικών πιστώσεων για EVs και η χαλάρωση των κανόνων εκπομπών.
Στις 30 Σεπτεμβρίου, έληξε η ομοσπονδιακή φορολογική έκπτωση για ηλεκτρικά, ως μέρος μιας ευρύτερης αντι-ηλεκτρικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ. Το μέτρο είχε ξεκινήσει το 2008 και ενισχύθηκε επί κυβέρνησης Μπάιντεν, αποτελώντας κρίσιμο μοχλό αύξησης των πωλήσεων EV στις ΗΠΑ. Ωστόσο οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στις ΗΠΑ εκτινάχθηκαν κατά 40% το τρίτο τρίμηνο, λόγω της προσωρινής αύξησης των αγορών πριν τη λήξη της επιδότησης των 7.500 δολαρίων στις 30 Σεπτεμβρίου. Η «έκρηξη» αυτή ήρθε μετά από ένα απογοητευτικό δεύτερο τρίμηνο, όπου οι νέες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων μειώθηκαν κατά 6,3% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την Cox Automotive, που εκτίμησε ότι «η αναπτυξιακή πορεία των ηλεκτρικών οχημάτων έχει επιβραδυνθεί». Το τέλος των επιδοτήσεων απειλεί την κερδοφορία του κλάδου, με τις Ford, GM και Stellantis να καταγράφουν ζημιές στα ηλεκτρικά τους μοντέλα. Η BloombergNEF προβλέπει ότι έως και 14 εκατομμύρια λιγότερα ηλεκτρικά θα μπορούσαν να πουληθούν μέχρι το 2030 υπό το τρέχον πολιτικό πλαίσιο.
«Η ζήτηση έχει αυξηθεί πιο αργά απ’ όσο περιμέναμε, και πιθανότατα θα συνεχίσει έτσι, λόγω της κατάργησης των κινήτρων και των κανονιστικών αλλαγών», δήλωσε ο James Cain, εκτελεστικός διευθυντής οικονομικών και επικοινωνιών πωλήσεων της GM, μιλώντας στον δημοσιογράφο Rob Wile του NBC News, βραβευμένο με Pulitzer. Πρόσθεσε ότι ακόμα και πριν καταργηθεί το πρόγραμμα επιδοτήσεων από τον Τραμπ, υπήρχαν σημάδια «κόπωσης» των Αμερικανών καταναλωτών απέναντι στα ηλεκρικά οχήματα. Μια έρευνα του Αυγούστου 2024 από τον όμιλο Edmunds έδειξε ότι οι βασικοί λόγοι αποφυγής αγοράς ηλεκτρικών ήταν η έλλειψη σταθμών φόρτισης, ο χρόνος φόρτισης, καθώς και η αξιοπιστία και διαθεσιμότητα των οχημάτων. Ο CEO της Ford, Jim Farley, δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι οι πωλήσεις ηλεκτρικών θα μπορούσαν να μειωθούν έως και 50% μετά τη λήξη των φορολογικών πιστώσεων.
Η συνολική αγορά αυτοκινήτου στις ΗΠΑ παραμένει πιεσμένη από ζητήματα προσιτότητας. Σύμφωνα με την Kelley Blue Book, η μέση τιμή ενός νέου αυτοκινήτου ξεπέρασε τα 50.000 δολάρια για πρώτη φορά τον περασμένο μήνα.Τα EVs κοστίζουν περίπου 7.000 δολάρια περισσότερο από τα συμβατικά, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία. Σε πρόσφατη έκθεση, η RBC Capital Markets υποστήριξε ότι η επιβράδυνση των EV στις ΗΠΑ οφείλεται κυρίως στην τεράστια διαφορά τιμής μεταξύ νέων και μεταχειρισμένων γεγονός που ωθεί τους αγοραστές να προτιμούν τα μεταχειρισμένα.
