Λίγες ημέρες απέμειναν πλέον ώστε να «κλειδώσει» οριστικά η απόκτηση της Εγνατίας Οδού από την κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα (75%) και της γαλλικής Egis Projects (25%), κάτι που αναμένεται να γίνει έως το τέλος του χρόνου, καθώς χθες η Επιτροπή Ανταγωνισμού έδωσε το πράσινο φως για να περάσει αποκλειστικά ο έλεγχος του μεγαλύτερου οδικού άξονα της χώρας στο σχήμα που ηγείται ο εισηγμένος όμιλος.
Πλέον, η μοναδική εκκρεμότητα που παραμένει είναι η καταβολή του τιμήματος των 1,269 δισ. ευρώ από τον παραχωρησιούχο και κατόπιν ο οδικός άξονας που ενώνει τον Έβρο με την Ηγουμενίτσα και το Ιόνιο Πέλαγος, διασχίζοντας σχεδόν τη μισή Ελλάδα θα μπει σε τροχιά αλλαγών.
Με την καταβολή του τιμήματος θα μεταβιβαστεί πλήρως και η ευθύνη λειτουργίας και συντήρησης του δικτύου, με την ανάληψη της παραχώρησης να τοποθετείται χρονικά στις αρχές του νέου έτους. Όπως ανέφερε χθες η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η απόφαση ελήφθη ομόφωνα.
Η σύμβαση είναι για 35 χρόνια και περιλαμβάνει ένα σύνθετο πλέον επενδύσεων, παρεμβάσεων και αλλαγών που ουσιαστικά θα αναβαθμίσουν ολοσχερώς την Εγνατία Οδό, ενός οδικού άξονα κομβικής σημασίας, που αποτελεί βασική πύλη διασύνδεσης της Ευρώπης με την Ανατολή.
Δεσμευτικές επενδύσεις
H κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα - Egis Projects αναλαμβάνει την πλήρη αναβάθμιση και των τριών κάθετων αξόνων της Εγνατίας Οδού, οι οποίοι διασφαλίζουν τη διασύνδεση της χώρας με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία. Οι παρεμβάσεις αυτές εντάσσονται στις υποχρεωτικές επενδύσεις της πρώτης πενταετίας, συνολικού ύψους 420 εκατ. ευρώ, ενώ σε όλη τη διάρκεια της παραχώρησης προβλέπεται η υλοποίηση έργων αξίας 1,8 δισ. ευρώ.
Με την παραχώρηση, η Εγνατία Οδός εισέρχεται σε νέα φάση, με στόχο τη μετατροπή της σε αυτοκινητόδρομο σύγχρονων ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Σε πρώτο στάδιο θα εφαρμοστούν άμεσα μέτρα οδικής ασφάλειας, έως ότου ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των περίπου 60 σηράγγων και του συνόλου του άξονα. Βασικός στόχος είναι η πιστοποίηση των σηράγγων αρχικά στην κατηγορία Ε για τη διέλευση επικίνδυνων φορτίων και σε επόμενη φάση, στην κατηγορία Α, χωρίς περιορισμούς.
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν έργα σε όλο το μήκος των 658 χιλιομέτρων, καθώς και στους κάθετους άξονες, ώστε ο δρόμος να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις. Κατά την περίοδο των έργων θα ισχύσουν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ενώ προβλέπεται η κατασκευή 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (ΣΕΑ) και δώδεκα χώρων στάθμευσης και αναψυχής.
Υβριδικά διόδια
Εντός δύο ετών από την έναρξη της παραχώρησης, ο παραχωρησιούχος υποχρεούται να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει υβριδικό ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων. Στα τμήματα όπου θα εφαρμοστεί, η χρέωση θα είναι αναλογική, βάσει απόστασης, για τους χρήστες με πομποδέκτη.
Το σύστημα αφορά πέντε τμήματα της Εγνατίας Οδού: Καλοχώρι–Ευκαρπία, Αγ. Ανδρέας–Άσπρα Χώματα, Δωδώνη–Παμβώτιδα, Μάκρη–Κήποι και Ταξιάρχης–Καλαμιά. Στο υπόλοιπο δίκτυο θα συνεχίσει να λειτουργεί ανοικτό σύστημα διοδίων με μετωπικούς και πλευρικούς σταθμούς, διαμορφώνοντας ένα μεικτό μοντέλο χρέωσης.
Ο παραχωρησιούχος διατηρεί τον πλήρη έλεγχο της είσπραξης, με δυνατότητα χρήσης μπαρών, ενώ σε περίπτωση εφαρμογής πλήρως αυτοματοποιημένου συστήματος ελεύθερης ροής (Free Flow) οφείλει να προβλέψει και χειροκίνητες λωρίδες πληρωμής. Παράλληλα, υποχρεούται να διασφαλίζει την ομαλή κυκλοφορία, χωρίς ουρές άνω των 25 οχημάτων ανά πύλη για περισσότερες από τρεις ώρες ημερησίως και για περισσότερες από 14 ημέρες τον μήνα.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της 35ετούς παραχώρησης, δύναται να προτείνει νέους σταθμούς διοδίων, υπό την προϋπόθεση εφαρμογής αναλογικής χρέωσης και κατόπιν σχετικής τεκμηρίωσης.
Ιστορικό
Η Εγνατία Οδός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους οδικούς άξονες της χώρας και έναν από τους μεγαλύτερους αυτοκινητοδρόμους της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο σχεδιασμός της ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου άξονα που θα αντικαθιστούσε σε μεγάλο βαθμό το παλαιό εθνικό οδικό δίκτυο και θα ενίσχυε τη διασύνδεση της Ελλάδας με τα Βαλκάνια και την Ευρώπη.
Τα πρώτα τμήματα της Εγνατίας Οδού παραδόθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ωστόσο η συστηματική κατασκευή του έργου επιταχύνθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, κυρίως με χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους. Ο αυτοκινητόδρομος ολοκληρώθηκε λειτουργικά το 2009, ενώ ακολούθησαν επιμέρους έργα και βελτιώσεις τα επόμενα χρόνια.
Ο κύριος άξονας, όπως προαναφέρθηκε, εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα έως τους Κήπους Έβρου, διασχίζοντας τη Βόρεια Ελλάδα και συνδέοντας τέσσερα μεγάλα λιμάνια (Ηγουμενίτσα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη). Η Εγνατία Οδός συνδέεται με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία μέσω έντεκα καθέτων οδικών αξόνων, ενισχύοντας τον ρόλο της χώρας ως διαμετακομιστικού κόμβου.
Η Εγνατία Οδός περιλαμβάνει ιδιαίτερα απαιτητικά τεχνικά έργα, όπως περίπου 60 σήραγγες και περισσότερες από 1.600 γέφυρες και άνω διαβάσεις, γεγονός που την καθιστά έναν από τους πιο σύνθετους αυτοκινητοδρόμους που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα. Παρά τη στρατηγική της σημασία, για αρκετά χρόνια αντιμετώπισε ελλείμματα συντήρησης, τα οποία καλείται πλέον να καλύψει το νέο καθεστώς παραχώρησης.
