Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τελικά με μεγάλη πλειοψηφία έναν ενισχυμένο νόμο για το «δικαίωμα επισκευής», καθορίζοντας τη θέση του πριν από τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο της ΕΕ.
Κατά τη συνεδρίαση της ολομέλειας του Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο την Τρίτη (21 Νοεμβρίου), το δικαίωμα επισκευής εγκρίθηκε με 590 ψήφους υπέρ.
Ο νομοθετικός φάκελος, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο, αποσκοπεί στην υποστήριξη των στόχων της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας με την αύξηση των κινήτρων για μια κυκλική οικονομία. Έτσι, στόχος ήταν να καταστεί η επισκευή πιο ελκυστική επιλογή από την αντικατάσταση για τους καταναλωτές.
Οι διοργανικές διαπραγματεύσεις μάλιστα με το Συμβούλιο θα αρχίσουν στις 7 Δεκεμβρίου.
«Έμεινα πράγματι έκπληκτος με την ευρεία πλειοψηφία από την ολομέλεια για την έκθεση αυτή», δήλωσε ο René Repasi, ο κεντροαριστερός Ευρωβουλευτής που ηγήθηκε του φακέλου.
Τον Οκτώβριο, η κορυφαία επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (IMCO) ενέκρινε τη θέση της σχετικά με την οδηγία για το δικαίωμα επισκευής.
Εκτός από τη διασφάλιση ευνοϊκών συνθηκών για μια ανεξάρτητη αγορά επισκευών και την αποτροπή των κατασκευαστών από το να υπονομεύουν τις επισκευές ως ελκυστική επιλογή, η θέση της IMCO επέκτεινε επίσης την κατηγορία προϊόντων για το δικαίωμα στην επισκευή προσθέτοντας και τα ποδήλατα.
«Έχουμε ανάγκη αυτό το δικαίωμα επισκευής. Αυτό που κάνουμε σήμερα απλά δεν είναι βιώσιμο. Ζούμε σε μια οικονομία της αγοράς όπου μετά από δύο χρόνια τα προϊόντα πρέπει να αντικατασταθούν και για αυτό πρέπει η Ευρώπη να αλλάξει τα πρότυπά της από αυτή την άποψη», δήλωσε ο Repasi.
Η Sunčana Glavak (ΕΛΚ), εισηγήτρια της γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI), πρόσθεσε ότι είναι «απαραίτητο να ενισχυθεί η κουλτούρα της επισκευής μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης, κυρίως σε εθνικό επίπεδο».
«Με την πρόταση αυτή, θα καταλήξω στο συμπέρασμα ότι εμείς [ENVI] υποστηρίζουμε τα δικαιώματα των καταναλωτών καθώς και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και συμβάλλουμε στην ανάπτυξη της αγοράς επισκευών», δήλωσε η Glavak.
Η θέση του Κοινοβουλίου
Για να δώσει κίνητρα για την επιλογή της επισκευής, το Κοινοβούλιο εισήγαγε μια πρόσθετη περίοδο εγγύησης ενός έτους για τα επισκευασμένα προϊόντα, «μόλις παρέλθει η ελάχιστη περίοδος εγγύησης», εξήγησε η Repasi, καθώς και τη δυνατότητα αντικατάστασης του προϊόντος κατά τη διάρκεια της επισκευής, εάν η επισκευή διαρκέσει πολύ.
Επιπλέον, το Κοινοβούλιο σκοπεύει να δημιουργήσει έναν κανόνα σύμφωνα με τον οποίο οι αρχές της αγοράς μπορούν να παρεμβαίνουν για να μειώσουν τις τιμές των ανταλλακτικών σε ένα ρεαλιστικό επίπεδο τιμών.
«Οι κατασκευαστές πρέπει επίσης να είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν πληροφορίες για τα ανταλλακτικά και την επισκευή σε δίκαιες τιμές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το αναγνώρισε αυτό και ορθώς [έπραξε]», δήλωσε ο Holger Schwannecke, γενικός γραμματέας της Γερμανικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Μικρών Επιχειρήσεων.
Προειδοποίησε βέβαια ότι οι αξιώσεις των πελατών έναντι των πωλητών και των κατασκευαστών δεν θα πρέπει να επιρρίπτουν ευθύνες στους τεχνίτες για τις επισκευές από τρίτα μέρη.
Για να διασφαλιστεί ότι τα λειτουργικά συστήματα των smartphones συνεχίζουν να λειτουργούν μετά την επισκευή από ανεξάρτητο επισκευαστή, το Κοινοβούλιο στοχεύει να απαγορεύσει την πρακτική των κατασκευαστών τηλεφώνων να λειτουργούν ένα κλειστό σύστημα που περιορίζει την πρόσβαση σε εναλλακτικές υπηρεσίες επισκευής.
«Αυτό το άνοιγμα της αγοράς σηματοδοτεί το τέλος της αδιαμφισβήτητης δύναμης μεγάλων εταιρειών όπως η Apple», σχολίασε η πρόεδρος της IMCO και σκιώδης εισηγήτρια Anna Cavazzini (Πράσινοι/ΕFA).
Κληθείσα να σχολιάσει, η Apple παρέπεμψε στο έγγραφό της «Expanding Access to Service and Repairs for Apple Devices», τονίζοντας ότι οι πελάτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και αξιόπιστη εξυπηρέτηση και επισκευές που δεν θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους, την ιδιωτική τους ζωή ή τη λειτουργικότητα της συσκευής τους.
Το έγγραφο αντανακλά την ιδέα ότι η επισκευή είναι πιο πιθανό να γίνει σωστά όταν εκτελείται από εξειδικευμένους, εκπαιδευμένους επαγγελματίες, με τη χρήση γνήσιων ανταλλακτικών της Apple που έχουν σχεδιαστεί για ποιότητα και ασφάλεια καθώς και ειδικών εργαλείων που έχουν σχεδιαστεί αποκλειστικά για την επισκευή.
Για να παρέχεται στους καταναλωτές μια πραγματική επιλογή και να διασφαλίζεται ότι η επισκευή είναι προσιτή, η θέση του Κοινοβουλίου θέλει να υποχρεώσει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν οικονομικά κίνητρα για τους πολίτες να απευθύνονται σε επισκευές.
Διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο
Ενώ το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη υιοθετήσει τη γενική του προσέγγιση, ο Repasi προέβλεψε ότι το άρθρο σχετικά με την ιεράρχηση των ένδικων μέσων εντός της περιόδου νομικής εγγύησης θα είναι επίμαχο στις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο.
«Εάν το Συμβούλιο προχωρήσει πράγματι στη διαγραφή της ιεραρχίας, τότε θα πρέπει να επεκτείνουμε ουσιαστικά τον κατάλογο των κινήτρων για την επισκευή», πρόσθεσε ο Repasi.
Ένα άλλο σημείο διαφωνίας θα μπορούσε να είναι η «έννοια της σημαντικής ταλαιπωρίας», που επιτρέπει στον καταναλωτή να επιλέξει ένα νέο προϊόν αντικατάστασης όταν η επισκευή μπορεί να είναι φθηνότερη αλλά διαρκεί περισσότερο.
Σε αντίθεση με την πρόταση της Επιτροπής, η θέση του Κοινοβουλίου θέλει επίσης να καταστήσει το υποχρεωτικό έντυπο επισκευής ως προαιρετικό.
«Η επισκευή μικρής κλίμακας μπορεί τότε να καταλήξει στο ότι οι επισκευαστές στην πραγματικότητα δεν θέλουν να κάνουν καμία επισκευή, λόγω της γραφειοκρατίας που συνεπάγεται η διαχείριση ενός τέτοιου εντύπου», εξήγησε ο Repasi.
«Εάν δεν υπάρχει νομική απαίτηση για τους καταναλωτές να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, τότε πρέπει να έχουμε ένα ουσιαστικό σύνολο κινήτρων», πρόσθεσε.
Πηγή: euractiv.gr
