Με την απειλή της “πράσινης” ακρίβειας να λειτουργεί ως νάρκη για την πορεία κομβικών κλάδων της εθνικής οικονομίας, όπως η πρωτογενής παραγωγή, η ακτοπλοΐα και η ναυτιλία εν γένει, αλλά και οι αερομεταφορές η κυβέρνηση προχώρησε, χθες, δια του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη στην έναρξη μια επίπονης προσπάθειας για μια δεκαετή εξαίρεση από την επιβολή φόρων στα καύσιμα ναυτιλίας και αεροπορίας, αλλά και μόνιμη εξαίρεση των καυσίμων για αγροτική παραγωγή, κόντρα στην πρόταση της Κομισιόν για την αναθεώρηση των ενεργειακών φόρων.
Συγκεκριμένα, χθες, στο συμβούλιο Ecofin, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης υποστήριξε ότι απαιτείται δεκαετής εξαίρεση της χώρας μας από τη φορολογία στους τομείς αυτούς: «Οποιοδήποτε μικρότερο χρονικό διάστημα δεν θα ήμασταν διατεθειμένοι να το συζητήσουμε. Και θα πρόσθετα ότι, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, αν δεν εφαρμόσουμε αυτή τη δεκαετή εξαίρεση, θα υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος συνολικά στην εδαφική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης» υπογράμμισε.
Να σημειωθεί ότι οι τρεις αυτοί τομείς της οικονομίας, που βλέπουν, καθημερινά, τα κόστη τους να εκτινάσσονται, έχοντας ενεργές απειλές βιωσιμότητας αλλά και άνισο ανταγωνισμό από εταιρείες από κράτη εκτός ΕΕ, είναι κομβικοί για την εθνική συνοχή. Έτσι, ο υπουργός, προέταξε τέσσερις βασικούς λόγους που καθιστούν την ελληνική θέση αδιαπραγμάτευτη: τη νησιωτικότητα, την ανταγωνιστικότητα, την επισιτιστική ασφάλεια και την εδαφική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αφού, πάντως, ο Κυριάκος Πιερρακάκης στο Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών, παραδέχτηκε τη σημασία της πράσινης μετάβασης, σημείωσε ότι απαιτείται αναθεώρηση της προσέγγισης «one-size-fits-all». Όπως είπε κατά πρώτον «συμμεριζόμαστε πλήρως τους στόχους της ενεργειακής μετάβασης. Εμείς, ως Ελλάδα, είμαστε στην πρωτοπορία της πράσινης μετάβασης, με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη», πριν συνεχίσει όμως ότι «οφείλουμε (να) κοιτάζουμε τη βιωσιμότητα, την ανταγωνιστικότητα, την κοινωνική συνοχή, την εδαφική συνοχή».
«Δεδομένου ότι τα εναλλακτικά καύσιμα δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί σε κλίμακα στους συγκεκριμένους τομείς, στηρίζουμε πλήρως την παράταση της δεκαετούς εξαίρεσης από τη φορολογία στους τομείς αυτούς», τόνισε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας ότι χωρίς διαθέσιμες τεχνολογικές εναλλακτικές, η φορολόγηση θα αποτελέσει πλήγμα και όχι κίνητρο μετάβασης.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκά κείμενα, η αναθεώρηση της Οδηγίας Ενεργειακής Φορολόγησης επιτρέπει στοχευμένες μειώσεις φόρων για θέρμανση/ηλεκτρισμό με κοινωνικά κριτήρια, και κατ' εξαίρεση πλήρη απαλλαγή για ευάλωτα νοικοκυριά για έως δέκα έτη. Η ελληνική πλευρά διεκδικεί την ίδια λογική για τις μεταφορές, όπου η εξάρτηση από πλοία και αεροπλάνα δεν αποτελούν επιλογή, αλλά γεωγραφική και κοινωνική αναγκαιότητα.
Η σημασία της εθνικής συνοχής στο Αιγαίο και στο Ιόνιο
Με τη χώρα να είναι απλωμένη στο Αιγαιακό Αρχιπέλαγος αλλά και στα Ιόνια, είναι προφανές ότι τα θέματα της συνδεσιμότητας είναι κομβικά, τόσο στην αεροπλοϊα όσο και στην ακτοπλοΐα. Δεν είναι τυχαίο ότι η χώρα, λόγω γεωγραφίας έχει κατά με΄σο ότο ένα αεροδρόμιο ανά 25.000 κατοίκους, στο Αιγαίο, με βάση πρόσφατες αναφορές του CEO του ΔΑΑ “Ελ. Βενιζέλος” κ. Γιάννη Παράσχη, ενώ βέβαια διαθέτει εκατοντάδες λιμενικές υποδομές, αναγκαίες “γέφυες” για τους νησιωτικούς οικισμούς. “Ειδικότερα για την ναυσιπλοΐα και την αεροπλοΐα, αυτό αποτελεί σημαντικό ζήτημα για εμάς, δεδομένης της γεωγραφίας μας, της θέσης μας στον ευρωπαϊκό χάρτη και του μήκους των ακτογραμμών μας”, τόνισε ο Πιερρακάκης, υπογραμμίζοντας ότι η φορολόγηση των καυσίμων στην ακτοπλοΐα δεν αφορά απλώς ακριβότερα εισιτήρια για τους τουρίστες, αλλά δραματική αύξηση του κόστους μεταφοράς για τους μόνιμους κατοίκους των νησιών και για όλα τα εμπορεύματα και τα είδη πρώτης ανάγκης. Αν εφαρμοστεί «οριζόντια» χωρίς εξαιρέσεις η πρόταση της ΕΕ, προφανώς το κόστος των επιβατικών εισιτηρίων και επιχειρησιακών μεταφορών αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, με αναλογικά μεγαλύτερες επιπτώσεις σε καταναλωτές και επιχειρήσεις που βιώνουν ήδη την πρόκληση της νησιωτικότητας.
Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας
Παράλληλα ο κ. Πιερρακάκης εστίασε στα ζητήματα ανταγωνιστικότητας έναντι τρίτων χωρών. «Εάν επιβάλλονταν φόροι στους τομείς της ναυσιπλοΐας και της αεροπλοΐας, αυτό θα δημιουργούσε συγκριτικό μειονέκτημα έναντι άλλων μεσογειακών χωρών που δεν έχουν αντίστοιχη φορολόγηση», επισήμανε ο υπουργός.
Όπως έχει εκφράσει ανησυχίες και ο ναυτιλιακός κλάδος, η επιβολή φόρου στα ναυτιλιακά καύσιμα εκτιμάται ότι θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα του ελληνόκτητου στόλου, ειδικά έναντι τρίτων χωρών που δεν θα έχουν αντίστοιχες επιβαρύνσεις. Η φορολόγηση της κηροζίνης θα μεταφραστεί αυτόματα σε ακριβότερα αεροπορικά εισιτήρια, καθιστώντας το τουριστικό πακέτο της Ελλάδας λιγότερο ελκυστικό σε μια άκρως ανταγωνιστική διεθνή αγορά.
Ο αγροτικός τομέας
Ο Πιερρακάκης, σε μια συγκυρία κρίσιμη για τον αγροτικό τομέα, έθεσε και το ευρύτερο ερώτημα της επισιτιστικής ασφάλειας.
«Για τον αγροτικό τομέα συγκεκριμένα, θα έλεγα ότι έχουμε έναν ακόμη υπαρξιακό στόχο: την επισιτιστική ασφάλεια», επισήμανε ο υπουργός, προτείνοντας «μια μόνιμη εξαίρεση από τη φορολόγηση στα ενεργειακά προϊόντα και την ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιούνται στον αγροτικό τομέα».
Και στην περίπτωση αυτή, ο συνδυασμός αύξησης φόρων στην παραγωγή και μεταφορά αγροτικών προϊόντων θα σήμαινε ότι κάθε προϊόν που φτάνει στα νησιά με πλοίο — από τα τρόφιμα και τα φάρμακα μέχρι τα δομικά υλικά — θα ενσωματώνει το αυξημένο κόστος μεταφοράς, οδηγώντας σε νέο κύμα πληθωρισμού -και μάλιστα τοπικού αυξάνοντας την ανισότητα εντός της ΕΕ αλλά και της ίδιας της χώρας .
Εδαφική συνοχή της ΕΕ
Επίσης ο υπουργός στάθηκε στην ανάγκη για σεβασμό των καταστικών κανόνων της ΕΕ αλλά και την εδαφική της συνοχή. «Αν δεν εφαρμόσουμε αυτή τη δεκαετή εξαίρεση, θα υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος συνολικά στην εδαφική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τόνισε ο υπουργός, εντάσσοντας το ελληνικό αίτημα σε μία ευρύτερη λογική ισόρροπης ενεργειακής μετάβασης που σέβεται τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες.
Η Αθήνα διεκδικεί την αναγνώριση ότι η «πράσινη μετάβαση» δεν μπορεί να γίνει αγνοώντας τις γεωγραφικές και οικονομικές ιδιαιτερότητες του ευρωπαϊκού Νότου και της νησιωτικής Ελλάδας.
Να σημειωθεί ότι η πρόταση της ΕΕ που συζητείται στις Βρυξέλλες προβλέπει την κατάργηση των ιστορικών φοροαπαλλαγών για τα καύσιμα στη ναυτιλία και την αεροπλοΐα
